ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﻫـﺎ ﻭ دهیاریﻫـﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻛﺎﺭﺁﻳﻲ، ﺳﻄﺢ ﺩﺍﻧـﺶ ﻭ ﻣﻬـﺎﺭﺕ ، ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺁﮔـﺎﻫﻲ ﻫـﺎ ، ﺑﻬﺒـﻮﺩ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﺷﺮﺡ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮﺩ ﺟﻬـﺖ ﺍﺟـﺮﺍﻱ ﻫـﺮ ﭼـﻪ ﺑﻬﺘـﺮ ﺍﻫـﺪﺍﻑ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ، ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺫﻳـﻞ ﺍﺑﻼﻍ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻧﻴﺎﺯﺳﻨﺠﻲ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺑﻬـﺮﻩ ﻭﺭﻱ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻛﻤﻲ ﻭ ﻛﻴﻔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎ، ﮔﺴـﺘﺮﺵ ﺩﺍﻣﻨـﻪ، ﻓﺮﺍﮔﻴـﺮ ﺑـﻮﺩﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺳﻄﻮﺡ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ، ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ ﺑﺎ ﺗﻼﺵ ﻣـﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ، ﮔﺎﻡ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺭﺗﻘـﺎء ﺳـﻄﺢ ﺁﮔـﺎﻫﻲ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻱ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﻫﻴﺎﺭﻱ ﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ.

ﻣﺎﺩﻩ ۱) ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ دهیاریها

-۱-۱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺍﻧﺘﺨـﺎﺏ ﺷـﺪﻩ ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ ﺍﺳـﺘﺎﻥ ﻫـﺎ ﻣـﻲ ﺑﺎﻳﺴـﺖ ﺑـﺮ ﺍﺳـﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﺸﺎﻏﻞ دهیاریﻫﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮔﺮﺩﻧﺪ؛

-۲-۱ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎﻱ ﻓﻮﻕ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺧﺎﺹ ﺍﺳﺘﺎﻥ، ﻃﺒﻖ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻓﺮﻡ (ﺏ) ﭘﻴﻮﺳـﺖ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺳﺮﻓﺼﻞ ﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷـﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳـﺘﺎﻳﻲ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺎﻳﻴـﺪ ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ ﻣﺮﻛـﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺭﻳـﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۳-۱ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻛﺎﺭﻛﻨـﺎﻥ دهیاریﻫـﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺧـﻲ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ” ﻃﺮﺡ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻭ دهیاریﻫﺎ ” ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻭﺍﺟﺪ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺍﺳﺖ.

-۴-۱ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻲ (ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ۲۰ ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻲ ۸۰ ﺩﺭﺻﺪ (. ؛

-۵-۱ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺣﺪﺍﻗﻞ ۲۴ ﺳﺎﻋﺖ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﺭﻛﻨـﺎﻥ دهیاریﻫـﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺭﻭﺵ ﺯﻳﺮ:

– ﻧﺤﻮﻩ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻔﺮ – ﺳﺎﻋﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ: ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺣﺎﺻﻞ ﺿﺮﺏ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﺮ ﻳـﻚ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ.

– ﻧﺤﻮﻩ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ: ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻧﻔﺮ- ﺳﺎﻋﺖ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ ﺑﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﻞ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ.

-۶-۱ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﺎﻱ ﺷﻐﻠﻲ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻣﻬﺎﺭﺗﻲ ﻭ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻱ؛

-۷-۱ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻭ ﺍﺛﺮ ﺑﺨﺶ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻛﻤﻴﺖ؛

۸-۱ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺘﻀﻴﺎﺕ ﻣﺤﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺹ ﻫﺮ ﺍﺳـﺘﺎﻥ ﺑـﺮﺍﻱ ﺗﻌﺮﻳـﻒ ﻭ ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ؛

-۹-۱ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺩﺭ ﺑﻬﺮﻩ ﻭﺭﻱ ﻭ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮﻱ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻱ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺍﺛـﺮ ﺑﺨﺸﻲ ﻭ ﻛﺎﺭﺍﻳﻲ ﺁﻧﻬﺎ؛

-۱۰-۱ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻱ ﺩﺭ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺳﻔﺮﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ.

ﻣﺎﺩﻩ ۲) ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﺳﻨﺠﻲ

-۱-۲ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻴـﺎﺯ ﻛﺎﺭﻛﻨـﺎﻥ دهیاریﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻧﻴﺎﺯ ﺳﻨﺠﻲ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﻌﻤﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ.

-۲-۲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻨﻮﻉ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻭ ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﻛﺎﺭﻱ ، ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻴـﺎﺯ ﻣﺨﺎﻃﺒـﺎﻥ ﻃﺒﻘـﻪ ﺑﻨـﺪﻱ، ﺳـﻄﺢ ﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺍﺟﺮﺍ ﺷﻮﺩ.

-۳-۲ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﺣﻀﻮﺭﻱ، ﻣﻜﺎﺗﺒﻪ ﺍﻱ ﻭ ﻣﺠﺎﺯﻱ ﻭ ﻳـﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒـﻲ ﺑﺮﮔـﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۴-۲ ﺣﺘﻲ ﺍﻟﻤﻘﺪﻭﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۵-۲ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺍﺳﺘﺎﻥ؛

-۶-۲ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫـﺎ ﺑـﺮ ﺍﺳـﺎﺱ ﺍﻫـﺪﺍﻑ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﻧﻴﺎﺯﺳﻨﺠﻲ ﻣﺒﺘﻨـﻲ ﺑـﺮ ﺗﺤﻠﻴـﻞ ﻫـﺎﻱ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻧﻲ، ﺷﺎﻳﺴـﺘﮕﻲ ﻫـﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻱ ﺷﻐﻠﻲ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ ﻭ ﺑﺎﻧﻚ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ، ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺭﺍ ﺑـﺎ ﻫﻤﻜـﺎﺭﻱ ﻓﺮﻣﺎﻧـﺪﺍﺭﻱ ﻫـﺎ ﻭ ﺑﺨﺸـﺪﺍﺭﻱ ﻫـﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛

-۷-۲ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﻃﺒﻖ (ﻓﺮﻡ ﺍﻟـﻒ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺨﺸﺪﺍﺭﻱ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺍﺣﺼﺎء ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻧﻴﺎﺯﺳـﻨﺠﻲ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﻛـﻞ دهیاریﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻫﻤﺎﻥ ﻓـﺮﻡ ﺟﻤﻌﺒﻨـﺪﻱ ﻭ ﺟﻬـﺖ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷـﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛

-۸-۲ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻴﺎﺯﺳﻨﺠﻲ ﻓـﺮﺩﻱ ﺑـﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨـﺎﻥ دهیاریﻫـﺎ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۹-۲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻴﺎﺯ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﻫﻴﺎﺭﻱ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ، ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺎﻟـﺐ ﻓـﺮﻡ (ﺏ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺭﻳـﺰﻱ ﺷـﻬﺮﻱ ﺑـﺮﺍﻱ ﺗﺼـﻮﻳﺐ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺷﻮﺩ.

-۱۰-۲ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻧﮕﻴﺰﺵ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﻭﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ، ﺑﺎ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺷﻴﻮﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﻣﺰﺍﻳﺎﻱ دهیاریﻫﺎ ﻭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﻘﻒ ﻣﺸﺨﺺ، ﺑﻪ ﺍﺯﺍء ﺳﺎﻋﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﻃﻲ ﺳﺎﻝ ﭘـﺎﺩﺍﺵ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﺩﺭ ﻧﻈـﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ.

ﻣﺎﺩﻩ ۳) ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻧﺘﺨـﺎﺏ ﻣﺤﺘـﻮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴـﺖ ﻗﺎﺑـﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻜﺎﺕ ﺫﻳﻞ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﺣـﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴـﺖ ﺍﺳﺖ.

-۱-۳ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﻭ ﻏﻴﺮ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﺮﮔـﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴـﺎﺭ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ؛

-۲-۳ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻓﺮﺩﻱ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﻫﻴﺎﺭﻱ ﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۳-۳ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﺷـﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﻫﻤﺨـﻮﺍﻧﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۴-۳ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷـﺪ. ﺑـﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺜﺎﻟﻬﺎ ﻭ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻭ ﻣﺼﺪﺍﻗﻬﺎﻱ ﻋﻴﻨﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﻴـﺰﺍﻥ ﻓﻬـﻢ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﺪ.

ﻣﺎﺩﻩ ۴) ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ

-۱-۴ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻏﻴﺮ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫـﺎ ﺍﺯ ﻣﺤـﻞ ﺑﺨﺸـﻨﺎﻣﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ دهیاریﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻭ دهیاریﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺑﻼﻍ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۲-۴ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﻫﺎﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﺁﻣﻮﺯﺭﺷﻲ ﻃﺒـﻖ ﺷـﻴﻮﻩﻧﺎﻣـﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﻫﺰﻳﻨﻪﻛـﺮﺩ ﺍﻋﺘﺒـﺎﺭﺍﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ دهیاریﻫـﺎﻱ ﻛﺸـﻮﺭ ﺑـﻪ ﺷـﻤﺎﺭﻩ ۵۶۵۸۱ ﻣـﻮﺭﺥ ۱۳۹۷/۱۱/۰۹ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

-۳-۴ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﻧﺤﻮﻩ ﻫﺰﻳﻨﻪﻛﺮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺳـﻄﺢ ﺍﺳـﺘﺎﻥ ﺑﺮﻋﻬـﺪﻩ ﻣﻌﺎﻭﻧـﺖ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺍﻣﻮﺭ ﻋﻤﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﻠﻲ، ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱﻫﺎ ﻭ دهیاریﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.

-۴-۴ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﮔـﺰﺍﺭﺵ ﻣـﺎﻟﻲ ﻭ ﻧﺤـﻮﻩ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﻃﺒﻖ ﻓﺮﻡ(ﺝ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻣـﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ؛

-۵-۴ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺻﺮﻓﺎً ﺟﻬﺖ ﺍﺟـﺮﺍﻱ ﻛﺎﺭﮔـﺎﻩ ﻫـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ، ﺗﻬﻴـﻪ ﻣﺤﺘﻮﺍﻫﺎ ﻭ ﺳﻔﺮﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺳﻬﻢ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﻫﺎ(ﺣﻀﻮﺭﻱ ﻭ ﻣﻜﺎﺗﺒـﻪ ﺍﻱ) ۷۰ ﺩﺭﺻﺪ، ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ۱۵ ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﺳﻔﺮﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ۱۵ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﻛﻞ ﺍﻋﺘﺒـﺎﺭﺍﺕ ﺗﺨﺼﻴﺼﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۶-۴ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﺑﺨﺶ ﺷﺸﻢ ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺳﺎﻟﻴﺎﻧﻪ دهیاریﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ، ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﻞ ﻫﺎﻱ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻣﻨﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﺪﺍﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﻋﻤﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻧﻤـﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺣـﻮﺯﻩ ﺁﻣـﻮﺯﺵ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﻣﺎﺩﻩ ۵) ﻣﻜﺎﻥ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ

-۱-۵ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﻫﻴﺎﺭﻱ ﻫﺎ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫـﺎﻱ ﺍﺿﺎﻓﻲ ﻭ ﺍﺗﻼﻑ ﻭﻗﺖ، ﺩﺭ ﺻـﻮﺭﺕ ﺍﻣﻜـﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎ ﻭ ﻛﺎﺭﮔـﺎﻩ ﻫـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﻛـﺰ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥ، ﺑﺨﺶ ﻭ ﺩﻫﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۲-۵ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﻭﻗﻔﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﻣﺤﻮﻟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻭﻗـﺖ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﺩﺭ ﻓﺼﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ دهیاریﻫﺎ ﺍﺯ ﺗﺮﺍﻛﻢ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻤﺘـﺮﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧـﺪ ﺑﺮﮔـﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۳-۵ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯﻩ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﭼﻨﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻳﻚ ﺭﻭﺯﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﮔﺮﺩﺩ؛

-۴-۵ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﺳﻘﻒ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ۳۲ ﻧﻔﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﻘﻒ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺑﺎﺷـﻨﺪ ﺑـﻪ ﺍﺯﺍء ﻫـﺮ ۳۲ ﻧﻔـﺮ ﺑﺎﻳـﺪ ﻳـﻚ ﻛـﻼﺱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ؛

ﻣﺎﺩﻩ ۶) ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺠﺮﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ

-۱-۶ ﻣﺠﺮﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷـﻤﺎﺭﻩ ۲۰۰ /۱۸۳۴ ﻣﻮﺭﺥ ۱۳۹۰/۱/۳۰ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۲-۶ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻓﺮﺍﻳﻨﺪﻫﺎﻱ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺠﺮﻱ ﻳﺎ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ، ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻬـﺎﻳﻲ ﻣﺠﺮﻱ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ؛

-۳-۶ ﻣﺠﺮﻱ ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ ﺩﻓـﺎﺗﺮ ﺍﻣـﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳـﺪ. ( ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ – ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ – ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ – ﻣﻜﺎﻥ ﺑﺮﮔـﺰﺍﺭﻱ – ﻣﻴـﺰﺍﻥ ﺳﺎﻋﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ – ﺳﺮﻓﺼﻞ ﻫﺎﻱ ﺩﺭﺳﻲ – ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ – ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﻭ (… ؛

ﻣﺎﺩﻩ ۷) ﻣﺪﺭﺳﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ

ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﺣﺘﻲ ﺍﻻﻣﻜﺎﻥ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺫﻳﻞ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﺎﺷﻨﺪ:

-۱-۷ ﺍﻋﻀﺎء ﻫﻴﺎﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻬﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﻲ؛

-۲-۷ ﻣﺮﺑﻴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳـﻲ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ؛

-۳-۷ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺧﺒﺮﻩ ﻭ ﻣﺠﺮﺏ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﻪ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺗـﺪﺭﻳﺲ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ( ﺑﺎ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻣﻔﻴﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ)؛

-۴-۷ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻛﺎﺭﺍﻥ ﻓﻨـﻲ ﻭ ﺣﺮﻓـﻪ ﺍﻱ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨـﻪ ﺍﺻـﻮﻝ ﻭ ﻣﺒـﺎﻧﻲ ﻋﻠﻤـﻲ ﻭ ﻛـﺎﺭﺑﺮﺩﻱ ﺩﺭ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ؛

-۵-۷ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻧﻈﺮﻱ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎً ﺍﺯ ﺍﺳـﺎﺗﻴﺪ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻫﻲ ﺣـﺪﺍﻗﻞ ﺑـﺎ ﻣﺮﺗﺒـﻪ ﻋﻠﻤﻲ ﺍﺳﺘﺎﺩﻳﺎﺭ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ؛

-۶-۷ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺪﺭﺳﻴﻦ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺪﺭﺳﻴﻦ ﻣﺠﺮﺏ ﺑﻮﻣﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﺬﻳﺮﺩ.

ﻣﺎﺩﻩ ۸) ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ

-۱-۸ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺯﻣـﺎﻥ ﻭ ﻣﻜـﺎﻥ ﺑﺮﮔـﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﺍ ﺑـﻪ ﺍﻃﻼﻉ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ؛

-۲-۸ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻌـﺪ ﺍﺯ ﺍﺟـﺮﺍﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ، ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﻄﻮﺭ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺼﻮﺭﺕ ﻣﺠﻠﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺍﺭﺳﺎﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ:

– ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ؛

– ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﺑﻪ ﻫﻤـﺮﺍﻩ ﻣﺴـﺘﻨﺪﺍﺕ ﺻـﻮﺗﻲ ﻭ ﺗﺼـﻮﻳﺮﻱ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎ ﻭﻛﺎﺭﮔﺎﻫﻬـﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ؛

– ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ، ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ، ﻣﻜـﺎﻥ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ، ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ، ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺭﺯﻭﻣﻪ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ؛

– ﻣﺤﺘﻮﺍﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻫﺮﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺎﻩ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

-۳-۸ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﺑﺎﻳـﺪ ﻫـﺮ ﺷـﺶ ﻣـﺎﻩ ﻳﻜﺒـﺎﺭ ﮔـﺰﺍﺭﺵ ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺿﻤﻦ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻃﺒﻖ ﻓﺮﻡ (ﺍﻟﻒ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺭﻳـﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ، ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳـﺎﻣﺎﻧﻪ ﺑﺎﻧـﻚ ﺍﻃﻼﻋـﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻲ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﻫـﺎ ﻭ دهیاریﻫـﺎﻱ ﻛﺸـﻮﺭ ﺑـﻪ ﺁﺩﺭﺱ imo.org.ir ﺑﺎﺭﮔﺬﺍﺭﻱ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﻣﺎﺩﻩ ۹) ﮔﻮﺍﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ

-۱-۹ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ، ﺩﻓـﺎﺗﺮ ﺍﻣـﻮﺭ ﺭﻭﺳـﺘﺎﻳﻲ ﺍﺳـﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻫـﺎ ﻣـﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﮔﻮﺍﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷـﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻫـﺎ ﺭﺍ ﭘـﺲ ﺍﺯ ﻣﻬـﺮ ﻭ ﺍﻣﻀـﺎء ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﺠﺮﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ ﻛﻞ ﺩﻓﺘﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻳﺎ ﺍﻣﻀﺎء ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﻋﻤﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ؛

-۲-۹ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﮔﻮﺍﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺒﻖ ﻓﺮﻡ (ﺩ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۳-۹ ﻓﺮﻡ (ﺩ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﻡ (ﻫـ) ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ؛

-۴-۹ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﺪﺍﻗﻞ %۸۰ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺍﺟﺒـﺎﺭﻱ ﺑـﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻏﻴـﺮ ﺍﻳـﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﺣﺬﻑ ﮔﺮﺩﻧﺪ؛

-۵-۹ ﻛﺴﺐ ﺣﺪﺍﻗﻞ %۶۰ ﺍﺯ ﻧﻤﺮﻩ ﺁﺯﻣـﻮﻥ ﭘﺎﻳـﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻣـﻼﻙ ﺻـﺪﻭﺭ ﮔﻮﺍﻫﻴﻨﺎﻣـﻪ ﺑـﺮﺍﻱ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺻﺪﻭﺭ ﮔﻮﺍﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴـﺎﻧﻲ ﻛـﻪ ﺣـﺪﺍﻗﻞ ﻧﻤـﺮﻩ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻛﺴﺐ ﻧﻨﻤﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻱ ﺷﻮﺩ.

-۶-۹ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺍﺑﻼﻏﻲ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺩﻭﺭﻩ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷـﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳـﺘﺎﻳﻲ ﺍﺑﻼﻍ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻮﺍﻫﻴﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﺍﻥ ﺩﺭﺝ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.

ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﺎر

ﺣﻔﺮ و ﺗﺠﻬﻴﺰ چاه های آب ﺗﻮام ﺑﺎ ﺻﺮف ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻦ اﺳﺖ و چاه ﻫﺎي آب ﺑﻪ ﻣﺮور زﻣﺎن و ﭘـﺲ از ﮔﺬﺷـﺖ ﻣـﺪت زﻣﺎﻧﻲ از ﺣﻔﺮ آﻧﻬﺎ، ﺑﺎزدﻫﻲ اوﻟﻴﻪ ﺧﻮد را ﺑﻨﺎ ﺑﻪ دﻻﻳﻠﻲ از دﺳﺖ ﻣﻲدﻫﺪ و ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ آبدﻫﻲ روﺑﺮو ﻣـﻲﺷـﻮﻧﺪ ﻛـﻪ اﻳـﻦ اﻣـﺮ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎي ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ را ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎن آﻧﻬﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ اوﻗﺎت ﻋﻤﻼ ﺟﺒﺮانﻧﺎﭘﺬﻳﺮ اﺳـﺖ . ﻟـﺬا ﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ دو ﺑﺨـﺶ » ﻣﺘﺪوﻟﻮژي ﺗﻮﺳﻌﻪ چاه های آب « و » اﺣﻴﺎ و ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ چاه ﻫﺎي آب در ﺣﺎل ﺑﻬﺮهﺑﺮداري « ﺑﺴﻴﺎر ﺿﺮوري اﺳﺖ .

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﻮق، اﻣﻮر آب وزارت ﻧﻴﺮو در ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮح ﺗﻬﻴﻪ ﺿﻮاﺑﻂ و ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻓﻨﻲ ﺻﻨﻌﺖ آب ﻛﺸﻮر، ﺗﻬﻴﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪ » دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ اﺣﻴﺎ، ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺑﻬﺴﺎزي چاه ﻫﺎي آب ( ﻛﺸﺎورزي و ﺷﺮب )« را ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ اﻣﻮر ﻧﻈﺎم ﻓﻨﻲ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي و ﻧﻈﺎرت راﻫﺒﺮدي رﻳﻴﺲﺟﻤﻬﻮر در دﺳﺘﻮر ﻛﺎر ﻗﺮار داد و ﭘﺲ از ﺗﻬﻴﻪ، آن را ﺑﺮاي ﺗﺎﻳﻴﺪ و اﺑﻼغ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ذﻳﻨﻔﻊ ﻧﻈﺎم ﻓﻨـﻲ اﺟﺮاﻳﻲ ﻛﺸﻮر ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻌﺎوﻧـﺖ ارﺳـﺎل ﻧﻤـﻮد ﻛـﻪ ﭘـﺲ از ﺑﺮرﺳـﻲ، ﺑﺮاﺳـﺎس ﻣـﺎده 23 ﻗـﺎﻧﻮن ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ و ﺑﻮدﺟـﻪ آﻳـﻴﻦﻧﺎﻣـﻪ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻣﺼﻮب ﻫﻴﺎت ﻣﺤﺘﺮم وزﻳﺮان و ﻃﺒﻖ ﻧﻈﺎم ﻓﻨﻲ اﺟﺮاﻳﻲ ﻛﺸـﻮر ( ﻣﺼـﻮﺑﻪ ﺷـﻤﺎره /42339 ت 33497 ه ﻣﻮرخ 1385/4/20 ﻫﻴﺎت ﻣﺤﺘﺮم وزﻳﺮان ) ﺗﺼﻮﻳﺐ و اﺑﻼغ ﮔﺮدﻳﺪ .

ﺑﺪﻳﻦ وﺳﻴﻠﻪ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻧﻈﺎرت راﻫﺒﺮدي از ﺗﻼش و ﺟﺪﻳﺖ رﻳﻴﺲ اﻣﻮر ﻧﻈﺎم ﻓﻨﻲ ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻣﻬﻨﺪس ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﺣﻤـﺰه ﻣﺼﻄﻔﻮي و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﻣﺤﺘﺮم اﻣﻮر ﻧﻈﺎم ﻓﻨﻲ و ﻧﻤﺎﻳﻨﺪه ﻣﺠﺮي ﻣﺤﺘﺮم ﻃﺮح ﺗﻬﻴﻪ ﺿـﻮاﺑﻂ و ﻣﻌﻴﺎرﻫـﺎي ﻓﻨـﻲ ﺻـﻨﻌﺖ آب ﻛﺸﻮر وزارت ﻧﻴﺮو، ﺟﻨﺎب آﻗﺎي ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺤﻤﺪ اﺑﺮاﻫﻴﻢﻧﻴﺎ و ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻫﻤﻜﺎر در اﻣﺮ ﺗﻬﻴـﻪ و ﻧﻬـﺎﻳﻲ ﻧﻤـﻮدن اﻳـﻦ ﻧﺸـﺮﻳﻪ، ﺗﺸﻜﺮ و ﻗﺪرداﻧﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ و از اﻳﺰد ﻣﻨﺎن ﺗﻮﻓﻴﻖ روزاﻓﺰون ﻫﻤﻪي اﻳﻦ ﺑﺰرﮔﻮاران را آرزوﻣﻨﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

اﻣﻴﺪ اﺳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن ﺑﺎ اﺑﺮاز ﻧﻈﺮات ﺧﻮد درﺧﺼﻮص اﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻣﺎ را در اﺻﻼﺣﺎت ﺑﻌﺪي ﻳﺎري ﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ .

ﻣﻌﺎون ﻧﻈﺎرت راﻫﺒﺮدي

ﭘﺎﻳﻴﺰ 1392

ﻣﺘﺪوﻟﻮژي ﺗﻮﺳﻌﻪ چاه های آب

-1-2 ﻛﻠﻴﺎت

ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪه در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ، ﺷﺎﻣﻞ ﻧﻜﺎت و ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳـﺪ ﺟﻬـﺖ ﺑﻬـﺮهﺑـﺮداري ﺑﻬﻴﻨـﻪ از چاه ﻫﺎي آﺑﻲ ﻛﻪ در آﻳﻨﺪه ﺣﻔﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ، ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار داد و ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﻲ اﺷﺎره دارد ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﺮ ﻣﻔﻴـﺪ چاه ﻫـﺎي آب ﻣﻲﺷﻮد .

-2-2 اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ

اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ از اﻋﺰام و اﺳﺘﻘﺮار دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺑـﻪ ﻣﺤـﻞ ﺣﻔـﺎري ﻻزم اﺳﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﺗﺎ ﻣﻌﻠﻮم ﮔﺮدد ﺑﺎ ﭼﻪ ﻧـﻮع روش ﺣﻔـﺎري ﻋﻤـﻞ ﺣﻔـﺮ در ﻧﻘﻄـﻪ ﻣـﻮردﻧﻈﺮ را ﺑﺎﻳـﺪ اﻧﺠـﺎم داد . ﺑـﻪﻃـﻮرﻛﻠﻲ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎي ﻣﻬﻤﻲ در اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري اﺛﺮ ﮔﺬارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

-1-2-2 ﻧﻮع ﺳﺎزﻧﺪ زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ

ﻧﻮع ﺳﺎزﻧﺪ در اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶ را دارد . ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﺳﺎزﻧﺪ ﺳﺨﺖ و آﺑﺮﻓﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ اﻗﺪاﻣﻲ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺮ چاه، ﻧﻮع ﺳﺎزﻧﺪ آن ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدد . ﺑﻪﻃـﻮرﻛﻠﻲ ﺳـﺎزﻧﺪﻫﺎي زﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺣﺮﻛﺎت ﻛﻮهزاﻳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ را ﺳﺎزﻧﺪ ﺳﺨﺖ ﮔﻮﻳﻨﺪ و درﻏﻴﺮ اﻳﻦﺻﻮرت ﺑﻪ آﺑﺮﻓﺖ ﻣﻌﺮوفند .

-1-1-2-2 اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در آﺑﺮﻓﺖ

در اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در آﺑﺮﻓﺖ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻮاردي از ﻗﺒﻴﻞ داﻧﻪرﻳﺰ ﻳﺎ درﺷﺖ ﺑﻮدن آﺑﺮﻓﺖ و ﺷﻮﻻﺗﻲ و رﻳﺰﺷﻲ ﺑـﻮدن آن، ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺗﺎ در زﻣﺎن ﺣﻔﺮ چاه ﻣﺸﻜﻼت اﺳﺎﺳﻲ روي ﻧﺪﻫﺪ .

اﻟﻒ – اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در آﺑﺮﻓﺖﻫﺎي داﻧﻪرﻳﺰ و ﺷﻮﻻﺗﻲ

در رﺳﻮﺑﺎت آﺑﺮﻓﺘﻲ داﻧﻪرﻳﺰ و ﺷﻮﻻﺗﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد آﺑﺨﻮانﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر و آرﺗﺰﻳﻦ در آﻧﻬﺎ ﻣﻲرود ﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻬﺮهﺑﺮداري، ﻣﺎﺳﻪدﻫﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﻣﻬﺎر ﻳﺎ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺳﻔﺮهﻫـﺎي آب ﺑـﺎ ﻛﻴﻔﻴـﺖﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ، روش ﺣﻔﺎري دوراﻧﻲ ﺑﺎ ﮔﺮدش ﮔﻞ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﮔﺮدد .

اﻣﺘﻴﺎزات ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي اﻳﻦ روش در اﻳﻦ ﻧﻮع رﺳﻮﺑﺎت ﺑﻪﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ .

 ﺳﺮﻋﺖ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺣﻔﺎري ﻧﺴﺒﺘﺎ زﻳﺎد اﺳﺖ .

 ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﻋﻤﻖ و ﻗﻄﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روشﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺣﻔﺎري ﻛﻢﺗﺮ اﺳﺖ .

 ﺳﺘﻮن ﮔﻞ ﺣﻔﺎري از رﻳﺰش ﻻﻳﻪﻫﺎي ﺷﻮﻻﺗﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ .

 ﺳﺘﻮن ﮔﻞ ﻓﺸﺎر آﺑﺨﻮان ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر را ﻣﻬﺎر ﻧﻤﻮده و ﻣﺎﻧﻊ ﺟﺮﻳﺎن آب در ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻔﺎري ﻣﻲﺷﻮد .
 اﻣﻜﺎن ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺳﻔﺮهﻫﺎي آب در اﻋﻤﺎق ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺴﺘﻦ ﺳﻔﺮهﻫﺎي ﺷﻮر وﺟﻮد دارد .

 ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﺎك و ﻛﺴﺐ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﭼﺎه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﻤﺎﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ، درﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ چاه ، آبدﻫﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ از ﺻﺮف ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .

 ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻟﻮﻟﻪﮔﺬاري چاه ﺑﺮاﺳﺎس ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از چاه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ و ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﺎك از ﻗﺒﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ اﺳﺖ .

 ﺷﻦرﻳﺰي اﻃﺮاف ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار ﺑﺮاي اﻳﺠﺎد ﺻﺎﻓﻲ ﺷﻨﻲ 1 ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻘﺪور اﺳﺖ .

در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ رﺳﻮﺑﺎت آﺑﺮﻓﺘﻲ زﻳﺎد ﺑﺎﺷﺪ و ﺣﻔﺮ ﮔﻤﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻗﻄﺮﻛﻢ و ﻋﻤﻖ زﻳﺎد ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ، روش ﺣﻔﺎري ﺑـﺎ ﮔﺮدش ﮔﻞ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد . وﻟﻲ در آﺑﺮﻓﺖﻫﺎي ﻛﻢﺿﺨﺎﻣﺖ و ﻳﺎ ﺑﺴـﻴﺎر داﻧـﻪرﻳـﺰ و داراي ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ ﻧﻔـﻮذ ﻛـﻢ درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﺣﻔﺮ چاه ﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ زﻳﺎد ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ از ﺣﻔﺎري دوراﻧﻲ ﺑﺎ ﮔﺮدش ﮔﻞ ﻣﻌﻜﻮس اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.

ﺑﺎ اﻳﻦ روش ﺣﻔﺮ چاه ﻫﺎﻳﻲ ﺗﺎ ﻗﻄﺮ 50 اﻳﻨﭻ اﻣﻜﺎنﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﻄﺢ ورود آب در ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺷـﺒﺎع، ﻣﻮﺟـﺐ ازدﻳﺎد ﻧﺴﺒﻲ آﺑﺪﻫﻲ ﭼﺎه ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .

ب – اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در آﺑﺮﻓﺖﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﻏﻴﺮﺷﻮﻻﺗﻲ

ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺣﻔﺮ چاه ﻫﺎي آب در آﺑﺮﻓﺖﻫﺎي ﭘﺎﻳﺪار ( داﻧﻪرﻳﺰ ﻳﺎ داﻧﻪدرﺷﺖ ) ﻛﻪ ﺷﻮﻻﺗﻲ و رﻳﺰﺷـﻲ ﻧﺒﺎﺷـﻨﺪ، روش ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي اﺳﺖ ﻛﻪ در دﺷﺖﻫﺎي آﺑﺮﻓﺘﻲ ﻛﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ رﺳﻮﺑﺎت آﻧﻬﺎ ﻛﻢﺗﺮ از 200 ﻣﺘﺮ اﺳﺖ، دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﻔـﺎري ﺳـﺒﻚ و ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮده و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در اﺑﺘﺪاي ﻣﺨﺮوط اﻓﻜﻨﻪﻫﺎ ﻛﻪ رﺳﻮﺑﺎت داﻧﻪ درﺷﺖ ﺑﻮده، ﺣﻔﺮ چاه آب ﺑـﻪروش ﺿـﺮﺑﻪاي داراي اﻣﺘﻴﺎزاﺗﻲ ﺑﻪﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ :

 اﻣﻜﺎن ﺑﺮرﺳﻲ آﺑﺨﻮان ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ درﺣﻴﻦ ﺣﻔﺎري ﻣﻴﺴﺮ اﺳﺖ .

 اﻣﻜﺎن ﺗﺎﻣﻴﻦ دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي در اﻛﺜﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ در ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮر ﺑـﻪراﺣﺘـﻲ ﻣﻘﺪور اﺳﺖ .

 ﻫﺰﻳﻨﻪ آن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ روشﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﻛﻢﺗﺮ اﺳﺖ .

 اﻧﺘﻘﺎل دﺳﺘﮕﺎه ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﻔﺎري آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ .

 ﻋﻤﻖ ﺳﻄﺢ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ آب و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻌﺪي آن در ﺣﻴﻦ ﺣﻔﺎري ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي اﺳﺖ .

 ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﻴﻔﻲ آب ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﻔﺎري ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل اﺳﺖ .

 آزﻣﺎﻳﺶ آﺑﺪﻫﻲ در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻔﺎري ( در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﮔﻤﺎﻧﻪزﻧﻲ و ﻗﺒﻞ از ﻧﺼﺐ ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار ) ﻣﻘﺪور ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

ج – اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در آﺑﺮﻓﺖﻫﺎي داﻧﻪ درﺷﺖ ﻣﺠﺎور رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎي داﻳﻤﻲ

در ﻣﺠﺎورت رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎي داﻳﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﺘﺮ ﺷﻨﻲ ﻳﺎ ﻗﻠﻮه ﺳﻨﮕﻲ دارﻧﺪ و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻧﻔﻮذ و ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻻﻳﻪ اﺷﺒﺎع ﻧﺴـﺒﺘﺎ زﻳـﺎد اﺳـﺖ ﺑﺮاي ﺣﻔﺮ چاه ﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺑﺎ آﺑﺪﻫﻲ زﻳﺎد ( ﺑﻴﺶ از 200 ﻟﻴﺘﺮ در ﺛﺎﻧﻴﻪ ) ﺣﻔﺎري چاه ﻫﺎي دﻫﺎﻧﻪ ﮔﺸﺎد و ﻣﺨﺰﻧﻲ ﺑﺎ ﮔﺎﻟﺮيﻫـﺎي ﺷﻌﺎﻋﻲ ( ﭼﺎه ﻓﻠﻤﻦ ) ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛﻪ اﻟﺒﺘﻪ ﻻزم اﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻫﺰﻳﻨﻪ زﻳﺎد ﺣﻔﺮ اﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ چاه ﻫـﺎ، ﺑﺎﻳـﺪ ﻗـﺒﻼ ﻣﻨﻄﻘـﻪ ﻣـﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺎﻣﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .

د – اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در آﺑﺮﻓﺖﻫﺎي داﻣﻨﻪاي و ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺴﻴﻞﻫﺎي ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ

در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ و در داﺧﻞ دره ﻫﺎ و ﻳﺎ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﺴﻴﻞ ﻫﺎي ﻓﺼﻠﻲ ﻛـﻪ رﺳـﻮﺑﺎت آﻧﻬـﺎ داﻧـﻪ درﺷـﺖ و ﻣﻌﻤـﻮﻻ داراي ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻣﺤﺪودي ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﻨﺎﺳﺐﺗﺮﻳﻦ روش ﺑﺮاي ﺣﻔﺎري چاه ﻫﺎي آب روش ﺣﻔﺎري ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﻣﻘﻨـﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﺎ ﺣﻔـﺮ چاه ﻫﺎي دﺳﺘﻲ و ﻛﻮرهﻫﺎي ﺟﺎﻧﺒﻲ ( ﮔﺎﻟﺮي ) ﻣﻲﺗﻮان آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در ﺣﺪ ﻗﺪرت آﺑﺪﻫﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻤﻮد . ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﻫﺮ ﻗﺪر ﻃﻮل ﮔﺎﻟﺮيﻫﺎ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﻜﺎن اﻓﺰاﻳﺶ آﺑﺪﻫﻲ ﺑﻴﺶﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮد .

ﻋﻤﻮﻣﺎ راﺳﺘﺎي ﻛﻮرهﻫﺎ در ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺧﻄﻮط ﺟﺮﻳﺎن آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺣﻔﺮ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ . اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰارﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ در اﻳﻦ ﻣﻮارد در اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺮﻋﺖ ﺣﻔﺎري ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ .

-2-1-2-2 اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري در ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎي ﺳﺨﺖ

ﺑﺮاي ﺣﻔﺎري در ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎي ﺳﺨﺖ ﺑﻪوﻳﮋه در ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻛﺘﺸﺎف، ﻣﻨﺎﺳﺐﺗـﺮﻳﻦ روش اﺳـﺘﻔﺎده از دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎي دوراﻧـﻲ ﺑـﺎ ﻣﺘﻪﭼﻜﺸﻲ و ﮔﺮدش ﻫﻮاي ﻓﺸﺮده و ﻓﻮم ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ . در اﻳﻦ روش ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳـﺮﻋﺖ زﻳـﺎد ﺣﻔـﺎري در ﻣﺮﺣﻠـﻪ ﮔﻤﺎﻧـﻪ ﭘـﺲ از ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻫﻮاي ﻓﺸﺮده در ﺣﻴﻦ ﺣﻔﺎري از آﺑﺨـﻮان، آﺑﻜﺸـﻲ ﺑـﻪ ﻋﻤـﻞ ﻣـﻲآﻳـﺪ و در اﻳـﻦﺻـﻮرت وﺿﻌﻴﺖ آﺑﺪﻫﻲ چاه از ﻟﺤﺎظ ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ ﺗﺎ ﺣﺪودي ﻣﺸﺨﺺ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ .

ﺑﺮاي ﺣﻔﺮ ﭼﺎهﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري در ﺳﺎزﻧﺪ ﺳﺨﺖ ﻋﻼوه ﺑﺮ روش ﻓﻮق، ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي ﺳـﻨﮕﻴﻦ ﻧﻴـﺰ ﻣﻨﺎﺳـﺐ اﺳـﺖ . ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎد ﻣـﻲﮔـﺮدد در ﺻـﻮرت در دﺳﺘﺮس ﻧﺒﻮدن دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺑﺎ ﻣﺘﻪ ﭼﻜﺸﻲ (D.T.H) از دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي ﺳﻨﮕﻴﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد .

در ﺣﻔﺎري ﺳﺎزﻧﺪ ﺳﺨﺖ ﺑﻪﺧﺼﻮص در ﺳﻨﮓﻫﺎي ﻛﺮﺑﻨﺎﺗـﻪ ﻛﺎرﺳـﺘﻲ، اﺳـﺘﻔﺎده از روش دوراﻧـﻲ ﺑـﺎ ﮔـﺮدش ﮔـﻞ ﻣﺠـﺎز ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ، زﻳﺮا ﮔﻞ ﺣﻔﺎري ﻣﻮﺟﺐ اﻧﺴﺪاد ﺷﻜﺎف ﻫﺎ و ﻣﺠﺎري ورود آب ﺑﻪ ﭼﺎه ﺷﺪه و ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎﻳﻲ را ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻊ داراي آﺑﺪﻫﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ، ﻓﺎﻗﺪ آﺑﺪﻫﻲ ﻧﺸﺎن داده و ﻳﺎ اﻳﻦﻛﻪ آﺑﺪﻫﻲ چاه را از ﻣﻘﺪار واﻗﻌـﻲ آن ﻛـﻢﺗـﺮ ﻧﺸـﺎن دﻫـﺪ .

در ﻣﻮاردي ﻛﻪ اﺟﺒﺎرا از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دوراﻧﻲ ﺑﺎ ﮔﺮدش ﮔﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟـﺎي ﮔـﻞ از آب و ﻳـﺎ آب و ﻓـﻮم ﺑـﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻤﭗ ﭘﻴﺴﺘﻮﻧﻲ و ﻳﺎ ﻛﻤﭙﺮﺳﻮرﻫﺎي ﻗﻮي ﺑﺮاي ﺧﺎرج ﻧﻤﻮدن ﻣﻮاد ﻛﻨﺪه ﺷﺪه از چاه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد .

در ﻣﻮاردي ﻛﻪ ﺣﻔﺮ ﮔﻤﺎﻧﻪ اﻛﺘﺸﺎﻓﻲ ﺑﻪوﻳﮋه در اﻋﻤﺎق زﻳﺎد و دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫـﺎي دﺳـﺖ ﻧﺨـﻮرده ﻣـﻮرد ﻧﻈـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ، ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري دوراﻧﻲ ﺑﺎ روش ﻣﻐﺰهﮔﻴﺮي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻣﻲﺷﻮد . در اﻳﻦ روش ﺑـﺎ در اﺧﺘﻴـﺎر داﺷـﺘﻦ ﺗﻤـﺎم ﺳـﺘﻮن ﺳﺎزﻧﺪ ﺳﺨﺖ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻐﺰه ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻟﻴﺘﻮﻟﻮژي، ﺳﻦ، ﻧﻔﻮذﭘﺬﻳﺮي و ﻳﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﻨﮓ ﭘﻲ ﺑﺮد .

ﺑـﻪﻋـﻼوه ﻋﻤﻖ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﻪ آب و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﻌﺪي آن ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻮده و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﻴﻔﻲ آﺑﺨﻮان ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮرﺳﻲ اﺳﺖ و ﺑﺎ اﻧﺠـﺎم چاه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻋﻤﻖ ﺷﻜﺴﺘﮕﻲﻫﺎ، درزه و ﺷﻜﺎفﻫﺎ و ﻣﻐﺎرهﻫﺎ، ﺷﻮاﻫﺪ ﻛﺎرﺳﺘﻲ و ﺗﺎ ﺣﺪودي ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ آﺑﻲ آﺑﺨﻮان ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد .
ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎي ﺳﺨﺖ رﻳﺰﺷﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺷﺪﻳﺪ ﺷﻜﺴﺘﮕﻲ و ﺗﻜﺘﻮﻧﻴﻚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ در اﻋﻤﺎﻗﻲ ﻛﻪ رﻳﺰش ﺷﺪﻳﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ از ﺳﻴﺴﺘﻢ دوراﻧﻲ ﺑﺎ ﮔﻞ ﺣﻔﺎري ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از رﻳﺰش اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺑـﻪﻛـﺎر ﺑﺮدن ﮔﻞ ﺣﻔﺎري ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺳﺒﺐ ﻛﺎﻫﺶ آﺑﺪﻫﻲ چاه ﺷﻮد .

-2-2-2 اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦآﻻت ﺣﻔﺎري در ﻣﻨﻄﻘﻪ

ﺗﻬﻴﻪ و ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺎﺷﻴﻦآﻻت ﺣﻔﺎري در ﻳﻚ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻞ اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲﮔـﺮدد زﻳـﺮا در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻋﺪم وﺟﻮد دﺳﺘﮕﺎه واﺟﺪ ﺷـﺮاﻳﻂ ﺑـﺮاي ﺣﻔـﺎري ﻣـﻮردﻧﻈﺮ، ﻛﺎرﻓﺮﻣـﺎ ﻳـﺎ ﻣﺠﺮﻳـﺎن ﻃـﺮحﻫـﺎ اﺟﺒـﺎرا از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي دﻳﮕﺮي ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻣﻮرد ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ در اﻳﻦﺻﻮرت ﻻزم اﺳـﺖ ﺑـﺎ ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ و دﻗﺖ زﻳﺎد و ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب روش ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻗﺪام ﻧﻤـﻮد . ﺑـﻪ ﻫـﺮ ﺣﺎل ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد از دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﻪ ﺑﻪﻛﺎرﮔﻴﺮي آن ﻣﻮﺟﺐ ﻋﺪم اﻣﻜﺎن دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑـﻪ ﻧﺘـﺎﻳﺞ ﻣﻄﻠـﻮب و ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺳﻔﺮهﻫﺎ ﻣﻲﮔﺮدد اﺟﺘﻨﺎب ﺷﻮد .

-3-2-2 ﻫﺪف از ﺣﻔﺎري در اﻧﺘﺨﺎب روش

اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد، در ﻣﻮرد چاه ﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻗﺒﻠﻲ از آﺑﺨﻮان و ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮدن ﻃﺒﻘﺎت آﺑﺪه، ﻋﻤﻖ و ﻗﻄﺮ چاه از ﻗﺒﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﻣﺘﺪاول ﺣﻔﺎري در ﻣﻨﻄﻘـﻪ و ﺳﺎﻳﺮ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻣﻮردﻧﻈﺮ، دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﻣﻨﺎﺳﺐ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﮔﺮدد و ﺳﭙﺲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﻔﺮ ﻃﺒﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ و ﺑـﺎ ﻧﻈـﺎرت ﻻزم ﺻﻮرت ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .

-4-2-2 ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﻔﺎري

ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ در اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﻘﻄﻪ ﺣﻔﺎري و ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ دﺳـﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑـﻪ ﻣﺤﻞ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ . ﺣﻤﻞ و اﻧﺘﻘﺎل دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﺑﺰرگ ﺑﺎ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺳﻨﮕﻴﻦ در ﺟﺎدهﻫﺎي ﺻﻌﺐاﻟﻌﺒﻮر و ﻛﻮﻫﺴﺘﺎﻧﻲ ﺑﺴـﻴﺎر دﺷﻮار و ﻣﺴﺘﻠﺰم ﺻﺮف ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﻨﮕﻔﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.

از اﻳﻦ رو ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﺒﻴﻌـﻲ ﻣﺤـﻞ و ﻣﺸﺨﺼـﺎت ﻓﻨـﻲ ﻛـﺎر، روش و دﺳﺘﮕﺎﻫﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻤﻮد ﻛﻪ در ﺣﺪ اﻣﻜﺎن ﺿﻤﻦ ﻛﺴﺐ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻮردﻧﻈﺮ، اﻧﺘﻘﺎل آن ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﻧﻴﺰ اﻣﻜـﺎن ﭘـﺬﻳﺮ و ﺳـﻬﻞ ﺑﺎﺷﺪ . ﺑﺮاي ﺣﻔﺎري چاه ﻫﺎي آب در ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮﻫﺎ و ﻛﻨﺎر ﮔﺬرﮔﺎهﻫﺎ ﻳﺎ ﻣﻴﺎدﻳﻦ ﺑﺎ وﺟﻮد آنﻛﻪ روش دوراﻧـﻲ ﺑـﺎ ﮔـﺮدش ﮔـﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﺮ اﺳﺖ وﻟﻲ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻞ اﻳﻦ روش و ﻧﻴﺎز ﺑـﻪ ﻓﻀـﺎي وﺳـﻴﻊ ﻋﻤـﻼ اﺳـﺘﻔﺎده از اﻳـﻦ روش ﺑﺴـﻴﺎر دﺷـﻮار و ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮده و اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

-5-2-2 ﻗﺪرت و ﻛﺎراﻳﻲ دﺳﺘﮕﺎه

ﻗﺪرت و ﻛﺎراﻳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﻳﻜﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻋﻤﺪه اﻧﺘﺨﺎب روش ﺣﻔﺎري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ، زﻳﺮا ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ اﻳـﻦ ﻋﺎﻣـﻞ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺟﺮاي ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﻔﺎري و دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪه ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻋﺪم ﻛﺎراﻳﻲ دﺳﺘﮕﺎه ﺑﺎ اﺷﻜﺎل ﻣﻮاﺟﻪ ﮔﺮدد.

-3-2 رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺎت ﻓﻨﻲ و ﻣﻬﻢ در زﻣﺎن ﺣﻔﺮ و ﺗﺠﻬﻴﺰ ﭼﺎهﻫﺎي آب

در زﻣﺎن ﺣﻔﺮ و ﺗﺠﻬﻴﺰ چاه ﻫﺎي آب ﻧﻜﺎت ﻓﻨﻲ ﻣﺘﻌﺪدي وﺟﻮد دارد ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺣﻔﺮ و ﺗﺠﻬﻴﺰ ﻳﻚ چاه ﻛﺎﻣﻞ ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻮردﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و رﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮد . از ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ اﻳﻦ ﻧﻜﺎت ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﻳﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد .

-1-3-2 ﺗﺮاز ﻧﻤﻮدن دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﻧﺤﺮاف ﭼﺎه

دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪاي ﺗﺮاز ﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﺘﻪ در ﻧﻘﻄﻪاي ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﺣﻔﺮ چاه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻓﺮود آﻳﺪ . ﺑﺮاي ﺗﺮاز ﻧﻤـﻮدن دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺑﺎﻳﺪ اﺑﺘﺪا زﻣﻴﻦ ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار دﺳﺘﮕﺎه از ﻧﻈﺮ اﺳﺘﺤﻜﺎم ﻣﻮرد ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد و درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﻣﺤﻞ اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺳﺴﺖ و ﺷﻮﻻﺗﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻧﺸﺴﺖ دﺳﺘﮕﺎه و ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن ﺗﺮاز آن ﻋﻤﻠﻴـﺎﺗﻲ ﻧﻈﻴـﺮ ﺑـﺘﻦ رﻳـﺰي در ﻣﺤـﺪوده اﺳﺘﻘﺮار دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري اﻧﺠﺎم ﺷﻮد و ﻳﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻮارﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ ﺑﺎ ﻋﺮض ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺤﻞ ﺳﻜﻮي ﺣﻔﺎري را آﻣﺎده ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

ﺗﺮاز دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي ﺑﻪوﺳﻴﻠﻪ ﭼﻨﺪ ﻋﺪد ﺟﻚ ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ و ﻳـﺎ ﭘﻴﭽـﻲ ( ﺑﺴـﺘﻪ ﺑـﻪ ﻧـﻮع دﺳـﺘﮕﺎه ) ﺻـﻮرت ﻣﻲﭘﺬﻳﺮد و ﺑﺮاي ﺑﺮﭘﺎ ﻧﻤﻮدن دﻛﻞ ﺣﻔﺎري ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻛﺎﺑﻞﻫﺎي ﻣﻬﺎرﻛﺶ، دﺳﺘﮕﺎه در ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﻲﺷﻮد ﻛـﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎن ﺣﻔﺎري و ﺗﻜﻤﻴﻞ چاه اﻳﻦ ﺷﺮاﻳﻂ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﺪ . ﺗـﺮاز دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎي ﺣﻔـﺎري دوراﻧـﻲ ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺟـﻚﻫـﺎي ﻫﻴﺪروﻟﻴﻜﻲ ﺧﻮدﻛﺎر ﻛﻪ از ﺟﻌﺒﻪ ﻛﻨﺘﺮل دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪآﺳﺎﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد .

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻜﻴﻪﮔﺎه ﺟﻚﻫﺎ ﺑـﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻮارﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ ﻣﻘﺎوم ﻛﻪ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛﺎﻓﻲ دارﻧﺪ، ﺗﺤﻜﻴﻢ ﮔﺮدد . در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺎﺳﻪاي و ﺷﻮﻻﺗﻲ و ﻳﺎ ﻣﺤـﻞﻫـﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ ﺑﺎﻻ ﺑﺎﺷﺪ، اﻳﺠﺎد ﺳﻜﻮي ﺑﺘﻨﻲ ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﻨﺎﺳـﺐ و ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻛـﺎﻓﻲ ﻓﻘـﻂ در ﻣﺤـﺪوده اﺳـﺘﻘﺮار دﺳـﺘﮕﺎه ﺿﺮوري اﺳﺖ . ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺑﺘﻦ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻮارﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ ﻣﻘﺎوم ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻗﺮار دادن ﭘﺎﻳﻪ ﺟﻚ ﻫـﺎ ﺑﺮ روي آﻧﻬﺎ، ﻻزم اﺳﺖ . اﺑﻌﺎد ﺳﻜﻮي ﺑﺘﻨﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻃﻮل و ﻋﺮض و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ وزن دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري دارد .

ﻣﺤﻞ اﺳﺘﻘﺮار دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﭼﻜﺸﻲ ( دوراﻧﻲ – ﺿﺮﺑﻪاي ) ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺣﻔﺮ چاه ﻫـﺎي آب در ﺳـﺎزﻧﺪﻫﺎي ﺳـﺨﺖ ﻣـﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ از اﺳﺘﺤﻜﺎم ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ . اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎهﻫﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺟﻚﻫﺎي ﺧﻮدﻛﺎر ﻫﻴـﺪروﻟﻴﻜﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﻌﺒﻪ ﻛﻨﺘﺮل دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺪاﻳﺖ ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻤﻮدي داراي ﺣﺮﻛﺖ اﻓﻘﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦﻛﻪ ﻃﻮل ﺑﺎزوي ﻋﻤﻮدي آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﻮده از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ در زﻣﻴﻦﻫـﺎي ﻧـﺎﻫﻤﻮار اﻳـﻦ ﻧـﻮع دﺳـﺘﮕﺎهﻫـﺎ را ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﺗﺮاز ﻧﻤﻮد .

ﻋﺪم ﻛﻨﺘﺮل ﺗﺮاز دﺳﺘﮕﺎه و ﺑﻪ ﻫﻢ ﺧﻮردن آن در ﻃﻮل ﺣﻔﺎري ﻣﻮﺟﺐ ﻛﺞ ﺷﺪن چاه ﮔﺮدﻳﺪه و در ﻧﺘﻴﺠـﻪ اﻣﻜـﺎن ﻧﺼـﺐ ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﺷﺪ و چاه ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﮔﺮدد .

-2-3-2 ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب و ﺧﺎك وﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻧﻬﺎ ﻃﺒﻖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد

ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻻﻳﻪﻫﺎي آﺑﺪار از دﻳﺪﮔﺎه ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ، ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري از آب و ﺧﺎك و ﺳﻨﮓ ﻻﻳﻪﻫﺎي ﺣﻔﺎري ﺷﺪه در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻔﺎري ﻻزم و ﺿﺮوري اﺳﺖ . ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب و ﺧـﺎك و ﺳـﻨﮓ در روش ﻫـﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺣﻔـﺎري ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ اﻋﻤـﺎل روشﻫﺎي ﺧﺎﺻﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در زﻳﺮ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺷﺎره ﻣﻲﺷﻮد .

-1-2-3-2 ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري از آب و ﺧﺎك در روش ﺣﻔﺎري ﺿﺮﺑﻪاي

در اﻳﻦ روش ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻌﺮف ﻻﻳﻪﻫﺎي ﺣﻔﺮ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻜﺎت زﻳﺮ را رﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻮد .

 ﻃﻮل اﺑﺰار ﺧﺮدﻛﻨﻨﺪه دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري ﺑﻪ دﻗﺖ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﻮد .

 ﻋﻤﻖ اﺧﺬ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮع ﻃﻮل اﺑﺰار ﺧﺮدﻛﻨﻨﺪه دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري و ﻃﻮل ﻛﺎﺑﻞ راﻧﺪه ﺷﺪه در چاه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

 ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎك را از اﻧﺘﻬﺎي اوﻟﻴﻪ ﮔﻞﻛﺶ ﭘﺲ از ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺣﻔﺎري ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻴﻢ .

 درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﺣﻔﺎري در ﻻﻳﻪ ﻫﺎي رﻳﺰداﻧﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﭼﺴﺒﻴﺪه ﺑﻪ ﻣﺘﻪ و ﻳـﺎ اﺑـﺰار ﺧﺮدﻛﻨﻨـﺪه ﻣﻜﻤﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي اﺧﺬ ﺷﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

 ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺳﻂ دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮدار آب در ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻤﻖ اﻧﺠﺎم ﻣﻲﺷﻮد و درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ اﻳـﻦ دﺳـﺘﮕﺎه وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﺗﻮان از آب ﻣﻮﺟﻮد در ﮔﻞﻛﺶ ﺑﻪﻋﻨﻮان آب ﻣﻌﺮف ﻫﻤﺎن ﻋﻤﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد .

 در ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﺑﺮاي ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از رﻳﺰش، از ﺧﺎك رس و ﻳﺎ ﻣﻮاد ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ در چاه اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ، ﻣﻮﺿﻮع در ﮔﺰارش روزاﻧﻪ ﺣﻔﺎري ذﻛﺮ ﺷﻮد .

 ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از اﺧﺘﻼط ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻣﻌﺮف آن ﻋﻤﻖ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از رﻳﺰش اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻻﻳﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻﻳﻲ، اﺑﺘﺪا ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﮔﻞﻛﺶ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي رﻳﺰﺷﻲ از چاه ﺧﺎرج و ﺳﭙﺲ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻻﻳـﻪ ﻣـﻮرد ﺣﻔـﺎري ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﻮد . ﺿﻤﻨﺎ در ﺻﻮرت رﻳﺰﺷﻲ ﺑﻮدن ﻻﻳﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻧﺼﺐ ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار ﻣﻮﻗﺖ از رﻳﺰش ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻧﻤﻮد .

 ﻣﻌﻤﻮﻻ در چاه ﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺘﺮ ﺣﻔﺎري ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎك و در چاه ﻫﺎي اﻛﺘﺸـﺎﻓﻲ از ﻫـﺮ 1/5 ﻣﺘـﺮ ﻳﻚ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﺎك ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻲﺷﻮد . اﻟﺒﺘﻪ ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺑﺮداﺷﺘﻲ ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻳﺎ اﻫﺪاف ﺣﻔﺮ چاه دارد .

 درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي دﺳﺖ ﻧﺨﻮرده و دﻗﻴﻖﺗﺮ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﻴﺴﺘﻮنﻫﺎي ﻧﻤﻮﻧـﻪﮔﻴـﺮ از ﻧـﻮع ﻣﻜﻨـﺪه ﻛـﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ در اﻧﺘﻬﺎي ﻣﻴﻠﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦﻛﻨﻨﺪه 1 ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﻃﻮل آﻧﻬﺎ ﺑﻴﻦ 10 ﺗﺎ 30 ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘـﺮ ﻣﺘﻐﻴـﺮ ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ، اﺳـﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﮔﺮدد . ﻧﺤﻮه ﻋﻤﻞ ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻋﻤﻖ ﻣﻮردﻧﻈﺮ اﺑﺘﺪا ﮔﻞ و ﻻي داﺧﻞ ﭼﺎه ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﻋﻤـﻖ دﻗﻴـﻖ آن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﺷﺪه ﺳﭙﺲ ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺣﻔﺎري ﺑﻪ آراﻣﻲ ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻃﻮل ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮ اداﻣﻪ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ و ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺑﻴﺮون آوردن اﺑﺰار ﺧﺮدﻛﻨﻨﺪه از ﭼﺎه و ﺑﺎز ﻧﻤﻮدن ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮ از ﻣﻴﻠﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦﻛﻨﻨﺪه، ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي اﺧﺬ ﺷﺪه از داﺧﻞ ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮد .

 ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻫﺎي ﺧﺎك اﺧﺬ ﺷﺪه ﺑﺎﻳﺪ در ﺟﻌﺒﻪ ﻫﺎي ﭼﻮﺑﻲ ﻣﺨﺼﻮص ﺑﺎ ذﻛﺮ ﺷﻤﺎره و ﻣﺤﻞ ﭼﺎه و ﻋﻤﻖ ﻧﻤﻮﻧﻪ رﻳﺨﺘـﻪ و ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮد ﺗﺎ در زﻣﺎن ﻣﻮردﻧﻴﺎز ﺑﺘﻮان آﻧﻬﺎ را ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار داد .

در ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب در اﻳﻦ روش ﺣﻔﺎري ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮارد زﻳﺮ رﻋﺎﻳﺖ ﮔﺮدد .

 در ﭼﺎهﻫﺎي اﻛﺘﺸﺎﻓﻲ از ﻫﺮ ﺳﻪ ﻣﺘﺮ و در چاهﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري از ﻫﺮ ﭘﻨﺞﻣﺘـﺮ ﺑﺎﻳـﺪ ﻧﻤﻮﻧـﻪ آب ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺷـﻮد ﻻزم ﺑﻪﺗﻮﺿﻴﺢ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺣﻔﺮ چاه ، ﺗﻌﺪاد ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎ و ﻋﻤﻖﻫﺎي ﻣﺬﻛﻮر ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻤﺎﻳﺪ .

 ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب دﻗﻴﻖﺗﺮ ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ ﺿﻤﻦ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻣﻮاد ﺣﻔﺎري ﺷﺪه، ﻣﻘﺪاري ﮔﻞ و آب از ﮔﻞﻛﺶ در ﻳﻚ ﻇﺮف ﺗﺨﻠﻴﻪ ﮔﺮدد و ﭘﺲ از رﺳﻮب ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ آن، ﻧﻤﻮﻧﻪ آب ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد . ﺑﺮاي ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب دﻗﻴﻖ ﺑﺎﻳـﺪ از ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد .

 ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي آب در ﺑﻄﺮيﻫﺎي ﺗﻤﻴﺰ و ﻋﺎري از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ آﻟﻮدﮔﻲ رﻳﺨﺘﻪ و ﻧﮕﻬﺪاري ﻣﻲﺷﻮد . ﺣﺠﻢ اﻳﻦ ﺑﻄﺮيﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻮع آزﻣﺎﻳﺶ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ .

 درﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ آزﻣﺎﻳﺶ آﻟﻮدﮔﻲ ﻣﻴﻜﺮوﺑﻲ و ارﮔﺎﻧﻴﻜﻲ در ﭼﺎه ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺎرﺷـﻨﺎس ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﻧﺠﺎم و از ﺑﻄﺮيﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص ﺑﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدد .

-2-2-3-2 ﻧﻤﻮﻧﻪﺑﺮداري از آب و ﺧﺎك در روش ﺣﻔﺎري دوراﻧﻲ

ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب و ﺧﺎك در اﻳﻦ روش از دﻗﺖ ﻛﻢﺗﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روش ﺣﻔـﺎري ﺿـﺮﺑﻪاي ﺑﺮﺧـﻮردار اﺳـﺖ و ﺑـﻪدﻟﻴـﻞ اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﻞ ﺣﻔﺎري، ﻋﻤﻼ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ آب در اﻳﻦ روش ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ . در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل وﺟـﻮد آﺑﺨـﻮانﻫـﺎي ﺷﻮر و ﺷﻴﺮﻳﻦ و ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻴﻔﻴﺖ آب وﺟﻮد دارد ﺑﺎ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻫﺪاﻳﺖ اﻟﻜﺘﺮﻳﻜـﻲ ﻣـﺎﻳﻊ ﺣﻔـﺎري و ﺑﺮرﺳـﻲ ﺗﻐﻴﻴـﺮات ﻏﻠﻈﺖ آن در ﻫﻨﮕﺎم ﺣﻔﺎري، راﻫﻨﻤﺎي ﺧﻮﺑﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﺣﺎوي آب ﺷﻮر و ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻛـﻪ در ﺗﻔﺴـﻴﺮ ﻣﻨﺤﻨﻲﻫﺎي چاه ﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﻣﻔﻴﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد .

در اﻳﻦ روش ﺗﺒﺤﺮ و ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺣﻔﺎر و ﻳﺎ ﻣﻬﻨﺪس ﻧﺎﻇﺮ در ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻻﻳﻪﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﻤﻞ و رﻓﺘـﺎر دﺳـﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري و ﺻﺪاي دﺳﺘﮕﺎه و ﺳﻮزن ﺣﻔﺎري و ﻣﺘﻪ و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻛﻤـﻲ و ﻛﻴﻔـﻲ ﻣـﺎﻳﻊ ﺣﻔـﺎري ﻧﻘـﺶ ﻣﻬﻤـﻲ داﺷـﺘﻪ و ﺑﺮرﺳـﻲ ﻻﻳﻪ ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﺣﻔﺎري ﻋﻤﻼ از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮداﺷﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ و رﺳﻮﺑﺎت ﺗﻪ ﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪه در ﺟﻮي ﺑﺮﮔﺸـﺖ ﻣـﺎﻳﻊ ﺣﻔـﺎري و ﺣﻮﺿـﭽﻪ رﺳﻮبﮔﺬاري ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﮔﺮدد . ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻋﻤﻖ و ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه از ﺟﻮي ﺑﺮﮔﺸﺖ و ﻫﻢﺧﻮاﻧﻲ و ﻫﻢزﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎ رﻓﺘـﺎر دﺳﺘﮕﺎه ﺣﻔﺎري، ﺑﺮآورد و ﺗﺨﻤﻴﻦ اﺧﺘﻼف زﻣﺎن و ﻣﺪت ﻻزم ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻗﻌﺮ ﭼﺎه ﺑﻪ ﺳﻄﺢ زﻣـﻴﻦ ﻻزم ﻣـﻲﺑﺎﺷـﺪ .

اﻳﻦ اﺧﺘﻼف زﻣﺎن ﺑﺴﺘﮕﻲ ﺑﻪ ﻗﻄﺮ و ﻋﻤﻖ ﭼﺎه و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻗﺪرت و ﺑﺎزده ﭘﻤﭗ ﻣﺎﻳﻊ ﺣﻔﺎري دارد ﻛﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﺎ داﺷﺘﻦ اﻳـﻦ ﻋﻮاﻣﻞ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻋﻤﻖ ﻣﻮردﻧﻈﺮ اﻗﺪام ﻧﻤﻮد .

در ﺑﺮرﺳﻲﻫﺎي اﻛﺘﺸﺎﻓﻲ، ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻻﻳﻪﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﻫﺮ 1/5 ﻣﺘﺮ و در ﺣﻔﺎري ﭼﺎهﻫـﺎي ﺑﻬـﺮهﺑـﺮداري از ﻫـﺮ 3 ﻣﺘـﺮ اﺧـﺬ ﻣﻲﮔﺮدد . ﺑﺮاي آنﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻌﺮف ﻋﻤﻘﻲ ﻛﻪ ﺣﻔﺎري در آن ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد، ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﮔﺮدد ﭘﺲ از ﻫـﺮ 1/5 و ﻳـﺎ 3 ﻣﺘﺮ ﺣﻔﺎري، ﺳﻮزن ﻛﻪ در اﻧﺘﻬﺎي آن ﻣﺘﻪ ﻗﺮار دارد ﺑﻪ اﻧﺪازه ﻳﻚ ﻓﻮت ( ﺣﺪود 30 ﺳﺎﻧﺘﻲﻣﺘﺮ ) از ﻛﻒ ﭼﺎه ﺑﺎﻻ ﻛﺸﻴﺪه ﺷﻮد و درﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ دوران ﻣﺘﻪ اداﻣﻪ دارد، ﭘﻤﭗ ﮔﻞ ﻳﺎ ﻣﺎﻳﻊ ﺣﻔﺎري را ﺑﺎ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ راه اﻧﺪاﺧﺘﻪ و ﻋﻤﻞ ﭼﺮﺧﺶ ﻣﺎﻳﻊ را ﺗﺎ ﺧﺮوج ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻮاد ﻛﻨﺪه ﺷﺪه از ﺗﻪ ﭼﺎه اداﻣﻪ داده ﺗﺎ ﻣﺎﻳﻊ، ﻋﺎري از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ذرات ﻻﻳﻪ زﻣـﻴﻦ ﮔـﺮدد .

ﭘـﺲ از اﻳـﻦ ﻋﻤﻞ ﺣﻔﺎري از ﺳﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺑﺮاي ﻫﺮ 1/5 ﻳﺎ 3 ﻣﺘﺮ ﺣﻔﺎري اداﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ . ﺳﭙﺲ ﻋﻤﻞ ﭼﺮﺧﺶ ﻣﺘﻪ و ﻣـﺎﻳﻊ ﺣﻔـﺎري را ﺑﻪﺷﺮح ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻪ اداﻣﻪ داده و ﺑﺎ ﻧﺼﺐ ﻏﺮﺑﺎل و ﻳﺎ ﺗﻮري در ﺟﻮي ﺑﺮﮔﺸﺖ ﮔﻞ، ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎي ﺧﺎرج ﺷـﺪه از چاه ، ﺟﻤـﻊآوري ﻣﻲﮔﺮدد . ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ اداﻣﻪ اﻳﻦ روش و اﻧﺠﺎم ﺣﻔﺎري ﻣﺮﺣﻠﻪاي، ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ از ﻻﻳﻪﻫﺎي زﻣﻴﻦ ﺑﻪدﺳﺖ ﺧﻮاﻫـﺪ آﻣـﺪ ﻛـﻪ ﻣﻌﺮف واﻗﻌﻲ ﻻﻳﻪﻫﺎي ﺣﻔﺎري و ﻋﻤﻖ چاه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

-3-3-2 اﻧﺘﺨﺎب ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار 1 ( ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي، PVC و UPVC و (… ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ آب و ﺧﺎك ﻣﻨﻄﻘﻪ

ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ از رﻳﺰش دﻳﻮاره ﭼﺎه و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از آﺳﻴﺐ و ﺻﺪﻣﻪ ﺑﻪ ﭘﻤﭗ و دﻳﮕﺮ ﻣﻨﺼﻮﺑﺎت چاه، ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎﻳﻲ از ﺟﻨﺲ ﻓﻠﺰ و ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻓﻠﺰ در ﭼﺎه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد . ﻃﻮل و ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﺟﺪار ﺑﺎﻳﺪ ﻃﻮري اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣـﻮارد ﻣﺬﻛﻮر، ﺿﻤﻦ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﺮ ﻣﻔﻴﺪ ﭼﺎه، ﺷﺮاﻳﻂ ﻻزم ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﭼﺎهﻫﺎي ﺑﻬﺮهﺑﺮداري را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ . ﺑﻪﻃﻮرﻛﻠﻲ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار ﭼﺎه ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار ﻓﻠﺰي و ﻏﻴﺮﻓﻠﺰي ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .

-1-3-3-2 ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار ﻓﻠﺰي

اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻓﻮﻻدي ﺑﻮده و ﻣﺘﺪاولﺗﺮﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ در ﭼﺎهﻫﺎي آب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ و ﺑﻪ دو دﺳﺘﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار درزدار 2 و ﺑﺪون درز 3 ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ . ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار درزدار از ﻧﻮرد ورﻗﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﺑﺎ ﺿﺨﺎﻣﺖ و اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد . ﭼﻨﻴﻦ ﻟﻮﻟﻪاي ﻛﻪ داراي ﻳﻚ ﺧﻂ درز ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﺗﻚ درز ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ . ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ درز ﻟﻮﻟﻪ ﺑـﻪﻃـﻮر ﻣـﺎرﭘﻴﭽﻲ ﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ در اﻳـﻦ ﺻـﻮرت، ﻟﻮﻟـﻪ را درزدار ﻣﺎرﭘﻴﭽﻲ 4 ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ .

ﻗﺴﻤﺖ ﺧﺎرﺟﻲ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺗﻮﺳﻂ رﻧﮓ ﻳﺎ ﻣﻮاد دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ازدﻳﺎد ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ زﻧﮓزدﮔﻲ و ﺧﻮرﻧﺪﮔﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪه ﺷﻮد . درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﻣﺎده ﭘﻮﺷﺶ دﻫﻨﺪه از ﺗﺮﻛﻴﺐ روي 5 ﺑﺎﺷﺪ ﻟﻮﻟﻪ را ﮔﺎﻟﻮاﻧﻴﺰه ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ .

ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺎده ﭘﻮﺷﺶ دﻫﻨﺪه از ﻣﻮاد رﻧﮕﻲ ﺧﺎص ﻛﻪ داراي ﺧﺎﺻﻴﺖ ﺿﺪزﻧﮓ و ﺧﻮرﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻟﻮﻟﻪاﻧﺪود ﺷﺪه 6 ﻧﺎﻣﻴﺪه ﻣﻲﺷﻮد .

ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار ﻓﻠﺰي از ﻓﻮﻻد ﺿﺪ زﻧﮓ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ آﻧﻬﺎ را ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺿﺪ زﻧـﮓ 7 ﻣـﻲﻧﺎﻣﻨـﺪ . اﻳـﻦ ﻧـﻮع ﻟﻮﻟـﻪﻫـﺎ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﮔﺮان ﻗﻴﻤﺖ ﺑﻮدن در ﭼﺎهﻫﺎي آب ﺷﺮب و ﻳﺎ ﭼﺎهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ آب آﻧﻬﺎ ﺟﻬﺖ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي آب ﻣﺼـﺮف ﻣـﻲﺷـﻮد، ﻣـﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .
ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده در ﻛﺎرﻫﺎي آﺑﻲ ﺗﺤﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠـﻲ ﻣﺜـﻞ API ، ASTM ، AS ، AWWA ، BS ، DIN ، GOST ، ISO و JIS ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ در دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺷﻤﺎره 61 -250 ( دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻧﺎمﮔﺬاري و ﺣﻔـﺎري ﭼـﺎهﻫـﺎي آب ) و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ » ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺣﻔﺮ ﭼﺎه ﻫـﺎي آب در آﺑﺮﻓـﺖ و ﺳـﺎزﻧﺪﻫﺎي ﺳـﺨﺖ و ﺗﻬﻴـﻪ ﮔـﺰارش ﺣﻔـﺎري « ﺑﻪﻃﻮرﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ .

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺑﺪون درز در ﻛﺎرﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻳﻜﭙﺎرﭼﻪ و ﺑﺪون درز ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﺮان آﻧﻬﺎ، در ﭼﺎهﻫـﺎي آب ﻛﻢﺗﺮ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .

-2-3-3-2 ﻟﻮﻟﻪ ﺟﺪار ﻏﻴﺮﻓﻠﺰي

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار ﻏﻴﺮﻓﻠﺰي ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده و ﻧﺼﺐ در ﭼﺎهﻫﺎي آب ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﻟﻮﻟﻪ در اﻧﻮاع ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ و ﻓﺸﺮده ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ . ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻏﻴﺮﻓﻠﺰي ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ از ﺟﻨﺲ P.V.C و ﻧﻮع ﻓﺸﺮده آن از ﺟﻨﺲ U.P.V.C ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ در ﺣـﺎل ﺣﺎﺿـﺮ ﺗﺤـﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي DIN 8062 ، DIN 4925 و ASTM 1785 ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ اﺳـﺘﺎﻧﺪارد ﻧـﻮع اول آن (DIN 4925) ﺟﻬـﺖ اﺳﺘﻔﺎده در ﭼﺎهﻫﺎي آب ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .

در دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎي اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻣﺜﻞ » دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻧﺎمﮔﺬاري و ﺣﻔﺎري ﭼﺎهﻫـﺎي آب « و دﺳـﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ » ﺗﻌﻴـﻴﻦ ﻣﺤـﻞ و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺣﻔﺮ ﭼﺎهﻫﺎي آب در آﺑﺮﻓﺖ و ﺳﺎزﻧﺪﻫﺎي ﺳﺨﺖ « ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ دﻓﺘﺮ ﻃـﺮح ﺗﻬﻴـﻪ ﺿـﻮاﺑﻂ و ﻣﻌﻴﺎرﻫـﺎي ﻓﻨـﻲ ﺻﻨﻌﺖ آب ﻛﺸﻮر، ﻣﺸﺨﺼﺎت و ﺧﺼﻮﺻﻴﺎت ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار ﻓﻠﺰي ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻔﺼﻞ ﺷـﺮح داده ﺷـﺪه وﻟـﻲ ﺑـﻪ ﻟﻮﻟـﻪﻫـﺎي ﺟـﺪار ﻏﻴﺮﻓﻠﺰي ﻛﻢﺗﺮ ﭘﺮداﺧﺖ ﺷﺪه ﻛﻪ در اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ و ﻣﺸﺨﺼﺎت آﻧﻬﺎ ﺑﻴﺶﺗﺮ اﺷﺎره ﻣﻲﺷﻮد .

– ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي P.V.C

ﭘﻠﻲوﻧﻴﻞﻛﻠﺮاﻳﺪ ﻳﺎ P.V.C در اواﻳﻞ ﻗﺮن ﺑﻴﺴﺘﻢ ﺗﻮﺳﻂ آﻟﻤﺎنﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺎزار ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ در واﻗﻊ اﻳـﻦ ﻣﺤﺼـﻮل اﻧﻘﻼﺑـﻲ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻟﻮﻟﻪﮔﺬاري ﺟﻬﺖ آبرﺳﺎﻧﻲ و ﻓﺎﺿﻼب در اﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪوﺟﻮد آورد و ﻛﻤﺎﻛﺎن اﺳﺘﻔﺎده روزاﻓﺰون از اﻳﻦ ﻣـﻮاد رو ﺑـﻪ اﻓﺰاﻳﺶ اﺳﺖ .

ﺑﻪﻃﻮرﻛﻠﻲ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ از ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﺟﺪار P.V.C در ﭼﺎهﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﻄﺮ و ﻋﻤﻖ ﻛﻢ ﻣﺜﻞ ﭼـﺎهﻫـﺎي ﻣﺸـﺎﻫﺪهاي ﻛـﻪ ﺑـﻪﻣﻨﻈـﻮر اﻧﺪازهﮔﻴﺮيﻫﺎي ﻛﻤﻲ و ﻛﻴﻔﻲ آﺑﺨﻮانﻫﺎ ﺣﻔﺮ ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ، اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲﺷﻮد وﻟﻲ ﺗﺠﺎرب و ﺗﺤﻘﻴﻘـﺎت ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲدﻫـﺪ ﻛـﻪ در آﺑﺨﻮانﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ اﻓﺖ و ﻛﺎﻫﺶ ﺳﻄﺢ آب زﻳﺮزﻣﻴﻨﻲ و ﻧﺸﺴﺖ زﻣﻴﻦ روﺑﺮو ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻛـﻢ آﻧﻬﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ رﻳﺰش ﻻﻳﻪﻫﺎ و ﻧﺸﺴﺖ زﻣﻴﻦ، ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮد .

– ﻣﺸﺨﺼﺎت ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ و اﺳﻜﺮﻳﻦﻫﺎي U.P.V.C

ﺗﻬﻴﻪ و ﺳﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي U.P.V.C درﺣﺪود 70 ﺳﺎل ﻗﺒﻞ در آﻟﻤﺎن آﻏﺎز ﺷﺪ . اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ در ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺴﻴﺎر وﻳﮋهاي ﺳﺨﺖ و ﻣﺤﻜﻢ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭘﻠﻴﻤﺮي ذرات ﺗﺸﻜﻴﻞدﻫﻨﺪه آن اﻣﻜﺎن ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬاري ﺧﻮاص ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮبﺗﺮﻳﻦ آبﻫـﺎ را
از ﻧﻈﺮ اﻳﺠﺎد ﺧﻮرﻧﺪﮔﻲ و رﺳﻮبﮔﺬاري ﻛﺎﻣﻼ ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ . اﻫﻢ وﻳﮋﮔﻲﻫﺎي اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ در دو ﺑﺨـﺶ ﺧـﻮاص ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ و ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ :

 ﺧﻮاص ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ

 ﺗﻮان آﺑﺪﻫﻲ ﺑﺎﻻ

از ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﻳﻚ اﺳﻜﺮﻳﻦ ﺧﻮب، ﻣﻴﺰان ﻓﻀﺎي ﺑﺎز ﻟﻮﻟﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ در ﺗﻮان آﺑﺪﻫﻲ ﭼﺎه ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﻪﺳﺰاﻳﻲ دارد . اﻳﻦ ﻓﻀﺎ در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﺸﺒﻚ ﺷﺪه درﺻﻮرﺗﻲﻛﻪ ﻋﺮض ﺷﻜﺎف 3/5 ﻣﻴﻠـﻲ ﻣﺘـﺮ ﺑﺎﺷـﺪ ﺗﻨﻬـﺎ 2/99 درﺻـﺪ اﺳـﺖ . درﺣﺎﻟﻲﻛﻪ در اﺳﻜﺮﻳﻦ ﻫﺎي ﻧﻮع U.P.V.C ﺑﺎ ﻋﺮض ﺷﺒﻜﻪ 3/5 ﻣﻴﻠﻲ ﻣﺘﺮ اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺑﻪ 14/71 درﺻﺪ ﻣـﻲ رﺳـﺪ . ﻳﻌﻨـﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ 5 ﺑﺮاﺑﺮ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻣﺸﺒﻚ ﺷﺪه .

 ﺳﻼﻣﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﭼﺎه

در اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﭼﻮن ﻧﻴﺎزي ﺑﻪ ﺟﻮﺷﻜﺎري و ﻗﺮاول ﻛﺮدن ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ در اﻣﺘﺪاد ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ، ﺧﻄﺮ ﻛﺞﺷﺪﮔﻲ و اﻧﺤـﺮاف ﻟﻮﻟـﻪ ﺟﺪار ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﺳﺒﺐ ﻋﺪم اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﺎه ﻣﻲﺷﻮد وﺟﻮد ﻧﺪارد و ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺎ رزوه ﺑﻪﻃﻮر ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑـﺮ روي ﻫﻢ ﺳﻮار ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .

 ﺳﺮﻋﺖ زﻳﺎد و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻢ ﻧﺼﺐ

ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺪم ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺟﻮﺷﻜﺎري، ﺷﺎﻗﻮل ( ﺗﺮاز ) ﻛﺮدن، ﺗﺴﻤﻪ ﮔﺬاري، ﭘﻠﻮس زدن وﺑﺴـﺘﻦ آﻧﻬـﺎ، ﺳـﺮﻋﺖ ﻧﺼـﺐ در اﻳـﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻﺗﺮ از ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻠﺰي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﺿﻤﻦ اﻳﻦﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻋﺪم ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺟﻮﺷﻜﺎري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ .

 ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ

ﺑﻪ دﻟﻴﻞ وزن ﺳﺒﻚ آﻧﻬﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي در ﻳﻚ ﻃﻮل ﻣﺸﺨﺺ، ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ آﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﻢﺗﺮ اﺳﺖ . در اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎ اﻣﻜﺎن اﺳﺘﻔﺎده و ﻧﺼﺐ ﮔﺮاول ﭘﻴﺶ ﺳﺎﺧﺘﻪ و ﺗﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺼﻮص وﺟﻮد دارد درﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻟﻮﻟـﻪ ﻫـﺎي ﻓﻠـﺰي اﻳـﻦ ﻣﺰﻳﺖ را ﻧﺪارﻧﺪ .

 ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ و اﺳﻜﺮﻳﻦﻫﺎي U.P.V.C

اﻟﻒ – ﻛﺎرﺑﺮد اﻳﻦ ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ و اﺳﻜﺮﻳﻦﻫﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﻋﻤﻖ ﭼﺎهﻫﺎي آب ﻣﺤﺪودﻳﺖ ﭘﻴﺪا ﻣﻲﻛﻨﺪ .

ب – ﻣﻘﺎوﻣﺖ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ و اﺳﻜﺮﻳﻦﻫﺎ در ﺑﺮاﺑﺮ رﻳﺰش دﻳﻮاره ﭼﺎه و ﻓﺸﺎرﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﻧﺸﺴـﺖ زﻣـﻴﻦ و ﺟﺎﺑـﻪﺟـﺎﻳﻲ ﻻﻳﻪﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻓﻮﻻدي ﻛﻢﺗﺮ اﺳﺖ .

مقدمه نگارنده کتاب شهر هوشمند:

با شروع تاریخ علم شهرسازی ، بشر همواره به دنبال جامعه‌ای آرمانی بوده است تا پاسخی در برابر مسائل زندگی خویش پیدا کند. اندیشمندان و صاحب‌نظران، مدل‌های تمثیلی از روابط آرمانی شهر و جامعه ارائه می‌دادند. آرمانشهر دوران معاصر ما نیز شهرهای هوشمند است. به همین دلیل هیچ مصداق غایی از آن نمی‌توان یافت که کاملاً همه اصول شهرسازی لازم را در بر داشته باشد. نمونه‌ای در اینگونه شهرها وجود ندارد که طراحان، برنامه‌ریزان یا بهره‌برداران، بر سر آن توافق کنند و ادعا نمایند که کاملاً به آرمان‌های آن دست یافته است.

ایده شهرسازی هوشمند اولین بار به عنوان راهبرد توسعه در دهه 90 در شهرهای آسیا – اقیانوسیه جایی که فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش مهمی دارد، مطرح شد. امروزه دو مدل توسعه از این شهرها متداول است. مدل اول بیشتر رویکرد فناورانه دارد و از بخش فناوری اطلاعات و ارتباطات ارتقا یافته است که بر پایه آن خدمات و فرآیندهای شهری کارآمدتر و اثرگذارتر می‌شود. در مدل دومل، رویکرد جامع‌نگر دیگری وجود دارد که تعادلی بین عوامل اجتماعی، اقتصادی، زیست‌محیطی، انسانی، فرهنگی و فناورانه ایجاد می‌کند که موضوع تحقیقات دانشگاه در پاسخ به چالش‌های جدید شهرها نظیر تغییرات اقلیمی، توسعه‌های اقتصادی، کارآمدی استفاده از منابع و … است.

مقدمه رئیس سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور:

در جهان کنونی سرعت تغییرات در حوزه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیست محیطی و فن‌آوری به حدی شتابان است که در محیط پیرامون و سبک زندگی همه افراد، تاثیرات عمیقی گذارده است. این تغییرات در کنار نیازهای گسترده و رو به تزايد شهروندان در زمينه‌هايي همچون؛ حمل و نقل روان و پاك، فضای سبز گسترده، فضاهای شهری مطلوب، بهداشت مناسب محیط شهری، ایمنی و … از یک سو و مسایل، مشکلات، چالش‌ها و فرص ‌تهای باقیمانده از قبل در شهرها از سوي دیگر، صاحب نظران را بر آن داشته که رویکردهای جدیدی را در مواجهه با آنها به مدیران و دست‌اندرکاران مدیریت و برنامه ریزی شهری پیشنهاد نمایند.

از جمله این رویکردها می‌توان به شهرهای پایدار، شهرهای هوشمند، شهرهای دانش بنیان، شهرهای خلاق، شهرهای تاب‌آور، شهرهای دوستدار محیط زیست و مواردي از اين قبيل اشاره نمود که متاثر از مبانی فکری و اندیشه ‌های اید‌ه پردازان و صاحب‌نظران، در مواجهه با نیازهای جدید، تبیین و عملیاتی شده‌اند.

از اصلی ترین بازیگران در تحقق رویکردهای جدید در شهرها، مدیران و کارشناسان مدیریت شهری هستند. چرا که نیروی انسانی توانمند و کارآمد، اصل ‌یترین سرمایه هر دستگاه و سازمان است و در واقع اين سرمایه انسانی با مجموعه‌ای از دانش‌ها و مهارت‌ها است که می‌تواند در پیشبرد اهداف هر سازمان نقش اساسی داشته باشد.

از جمله اقدامات شاخص در ارايه آموزش‌هاي كاربردي در زمينه مديريت شهري و شهرسازي ميتوان به مجموعه كتاب‌هايي كه به عنوان ” راهنماي عمل شهرداري‌ها ” در برخي از كشورهاي جهان تهيه مي‌شود، اشاره نمود. هدف از تدوين اينگونه كتاب‌ها، ارايه آموزش‌هاي كاربردي، به شيوه ترويجي و مبتني بر شرايط، ويژگي‌ها، ضوابط و مقررات هر

كشور در زمينه‌هاي مختلف و مرتبط با مديريت شهر و شهرسازي است.

از اینرو سازمان شهرداری‌ها و دهیاریهای کشور نيز در راستای وظایف و مأموریت های خود درخصوص توانمندسازی مدیران و کارشناسان مجموعه بزرگ مدیریت شهری کشور و افزایش دانش در این حوزه، در آستانه ورود به قرن جدید شمسی، اقدامات و برنامه هاي گسترده‌ای را در دستور كار خود قرار داده است که یکی از مهمترین آنها تهیه محتواهای علمی تحت عنوان ” کتاب سبز 1400 ” )راهنمای عمل شهرداری‌ها( مشتمل بر 20 جلد و در زمينه‌هاي مرتبط با شهرسازي و مديريت شهر می‌باشد كه با مشارکت صاحبنظران و اساتید دانشگاهی تهيه و تنظيم شده است. امید است اين اقدام، گام موثري در ارتقاي سرمایه‌های انسانی شاغل در مدیریت شهری کشور باشد.

در پایان لازم است از زحمات و تلاش‌های همه کسانی که در تهیه این آثار ارزشمند همکاری داشته‌اند صمیمانه تشکر و قدردانی نمایم.

فهرست مطالب :

بخش اول: شهرهای هوشمند، تعاریف و مفاهیم

• مقدمه: پیش‌زمینه‌ها
• دامنه هوشمندی شهر
• دلیل رونق شهر هوشمند در مباحث شهرسازی امروز
• مسائل شهرسازی شهرهای ایران و امکانات شهر هوشمند
• تعاریف شهر هوشمند
• اهداف و عملکرد شهر هوشمند
• مزایا و فواید شهر هوشمند
• جمع‌بندی

بخش دوم: عوامل شهر هوشمند

• نهادی
• انسانی
• فناوری / تکنولوژی
• جمع‌بندی

بخش سوم: راهبردهای شهر هوشمند

• راهبردهای ملی
• جمهوری مالت
• قبرس
• سنگاپور
• ایتالیا
• راهبردهای منطقه‌ای
• منتووا ایتالیا
• سیاتل
• هلسینکی – اووسیما
• راهبردهای محلی
• جمع‌بندی

بخش چهارم: سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای حیاتی برای ایجاد شهر هوشمند

• آموزش، کارورزی و سیستم درمانی
• ارتباطات از راه دور، شبکه‌های فناوری اطلاعات و سیستم‌های کنترل مبتنی بر هوش مصنوعی
• انرژی و سیستم‌های محیطی
• سایر زیرساخت‌های عمومی ضروری
• جمع‌بندی

بخش پنجم: مفاهیم اصلی در برنامه‌ریزی و اجرای شهر هوشمند

• برنامه‌ریزی یکپارچه
• مشارکت فعال شهروندان و مشارکت عمومی – خصوصی
• ارزیابی مستمر پیشرفت و شناسایی نقاط ضعف
• جمع‌بندی

بخش ششم: نمونه شهرهای هوشمند

• نمونه‌های جهانی
• آمستردام
• استکهلم
• هند
• ریودوژانیرو
• تلاش‌های داخلی
• تشکیلات و قوانین شهری
• خدمات شهری الکترونیک
• ارائه خدمات شهری در سامانه تهران من
• اشتراک‌گذاری اطلاعات و آمار شهری
• برنامه‌های خدمات شهری هوشمند
• دوربین‌های نظارتی شهری

فصل اول

هدف:

اﻧﺘﺨﺎب و ارزیابی صلاحیت ﻣﺪرﺳﺎن آموزش ﺷﻬﺮداری ﻫﺎ و دهیاری ﻫﺎ است. اﯾﻦ ﻣﺪرﺳﺎن از ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﺷﻬﺮداری ﻫﺎ و دهیاری ﻫﺎ و دﺳﺘﮕﺎه ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ و اﺳﺎتید داﻧﺸﮕﺎه می ﺑﺎﺷﻨﺪ .

ﻣﺴﺌﻮولیت:

ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ و راﻫﺒﺮي آموزش و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزي ﺷﻬﺮداريﻫﺎ و دﻫﯿﺎريﻫﺎي ﮐﺸﻮر

ﺷﺮح

– اﺳﺘﺎﻧﺪاردﺳﺎزي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺪرس دورهﻫﺎي آموزش و اﯾﺠﺎد ﺑﺴﺘﺮي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي ﺟﻠﺐ و ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﺳﺘﺎدان و ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﺎن در ﺗﺪرﯾﺲ دورهﻫﺎي آموزشی

– ارﺗﻘﺎء اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ دورهﻫﺎي آموزشی

– ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﻣﺪرﺳﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه ( ﮐﺎرﺑﺮگ ﺷﻤﺎره (1

– ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن و ﻣﺪرﺳﺎن ﺑﺮ اﺳﺎس ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﭘﯿﺶ ﺑﯿﻨﯽ ﺷﺪه ( ﮐﺎرﺑﺮگ ﺷﻤﺎره (2

ﺿﻮاﺑﻂ و ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎ

-1 اﻋﻼم ﻓﺮاﺧﻮان ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺪرﺳﺎن در ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ آموزش

-2 ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻓﺮم ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪرﺳﺎن

– اراﺋﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﻣﻌﺘﺒﺮ در ﺧﺼﻮص ﻫﺮ ﯾﮏ از ﻋﻮاﻣﻞ اﻣﺘﯿﺎز آور

-3 ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺻﺤﺖ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻓﺮم ﻣﺸﺨﺼﺎت

-4 ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﺪرس ( ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ )

-5 ﺑﺮاي ﻣﺪرﺳﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎ و ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ،در ﺳﻄﺢ ﺧﻮب و ﺑﺎﻻﺗﺮ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد، ﭘﺮوﻧﺪه ﻋﻠﻤﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ ﺷﻮد و در ﺑﺎﻧﮏ اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺪرﺳﺎن ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد .

ﻓﺼﻞ دوم ، ﺗﻌﺎرﯾﻒ و اﺧﺘﺼﺎرات

1 – ﻣﺮﮐﺰ : ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﺷﻬﺮي و روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻬﺮداريﻫﺎ و دﻫﯿﺎريﻫﺎي ﮐﺸﻮر

2 – ﮐﻤﯿﺘﻪ راﻫﺒﺮي : ﮐﻤﯿﺘﻪ راﻫﺒﺮي آموزش و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزي ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻬﺮداريﻫﺎ و دﻫﯿﺎريﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﮐﻪ در ﻣﺮﮐﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي

ﺳﺎزﻣﺎن ﺷﻬﺮداريﻫﺎ و دﻫﯿﺎريﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﻣﺴﺘﻘﺮ اﺳﺖ .

3 – ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ : ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ آموزش و ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزي ﺷﻬﺮداريﻫﺎ و دﻫﯿﺎريﻫﺎ ﮐﻪ درﻣﻌﺎوﻧﺖ اﻣﻮر ﻋﻤﺮاﻧﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪاري ﻫﺎي ﮐﺸﻮر ﻣﺴﺘﻘﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .

4 – دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ : اﯾﻦ دﺑﯿﺮﺧﺎﻧﻪ زﯾﺮ ﻧﻈﺮ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ اﺳﺘﺎن ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻣﺘﺸﮑﻞ از اﻓﺮاد زﯾﺮ اﺳﺖ : دو ﻧﻔﺮ ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻌﺎون اﻣﻮر ﻋﻤﺮاﻧﯽ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺷﻬﺮداري ﻣﺮﮐﺰ اﺳﺘﺎن؛ ﯾﮏ ﻧﻔﺮﻧﻤﺎﯾﻨﺪه از دﯾﮕﺮ ﺷﻬﺮداريﻫﺎي اﺳﺘﺎن؛ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ ﻣﺘﺨﺼﺺ آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﻌﺎون اﻣﻮر ﻋﻤﺮاﻧﯽ

5 – ﻫﯿﺌﺖ ﻣﻤﯿﺰه اﺳﺘﺎﻧﯽ : ﻫﯿﺌﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﺑﯿﻦ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮان ﻋﻠﻤﯽ و ﺗﺠﺮﺑﯽ ، ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪ رﺋﯿﺲ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ اﺳﺘﺎن ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد و ﺑﺎﺗﺼﻮﯾﺐ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ رﺳﯿﺪﮔﯽ و اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ و اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﯿﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﺪرﺳﺎن ، ارﺗﻘﺎء آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﯾﺎ ﺑﺮرﺳﯽ رﮐﻮد ﻋﻠﻤﯽ آنﻫﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮔﺮدد .

6 – ﻣﺪرس : اﻓﺮادي ﮐﻪ ﭘﺲ از اﺣﺮاز ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﻠﻤﯽ و اﺧﻼﻗﯽ از ﻃﺮف ﮐﻤﯿﺘﻪ راﻫﺒﺮي آﻣﻮزش ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﮔﻮاﻫﯽ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺗﺪرﯾﺲ و ﻣﺪرﺳﯽ آﻣﻮزﺷﯽ ﺻﺎدر ﻣﯽﮔﺮدد .

7 – ﮔﻮاﻫﯽ : ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از اﺑﻼغ ﮐﺘﺒﯽ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﺗﺪرﯾﺲ ﺑﻪ ﻣﺪرﺳﺎن آﻣﻮزﺷﯽ .

8 – ﻣﺰاﯾﺎ و ﻓﻮق اﻟﻌﺎده ﻫﺎ : ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از وﺟﻮه ﯾﺎ اﻣﺘﯿﺎزاﺗﯽ ﮐﻪ درﭼﺎرﭼﻮب ﺿﻮاﺑﻂ و ﻣﻘﺮرات اﯾﻦ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮ ﻣﺴﺘﻤﺮ و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﺪرﺳﺎن آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﯽﺷﻮد .

9 – رﮐﻮد ﻋﻠﻤﯽ : ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺘﯽ اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدد ﮐﻪ ﻣﺪرس ﺑﺮاﺳﺎس ﺿﻮاﺑﻂ و ﻣﻘﺮرات اﯾﻦ آﯾﯿﻦ ﻧﺎﻣﻪ در ﭘﻨﺞ ﺳﺎل ﻣﺘﻮاﻟﯽ ﺷﺮاﯾﻂ ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﻤﺪﯾﺪ ﺣﮑﻢ آﻣﻮزﺷﯽ را ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﮐﺴﺐ ﻧﻤﺎﯾﺪ .

ﻓﺼﻞ ﺳﻮم ، اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺪرﺳﺎن آﻣﻮزﺷﯽ

1 – ﻣﺮﮐﺰ ﻫﺮﺳﺎﻟﻪ اﻗﺪام ﺑﻪ اﻃﻼع رﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ در ﺧﺼﻮص زﻣﺎن و ﻧﺤﻮه ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺪرﺳﺎن آﻣﻮزﺷﯽ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ .

2 – داوﻃﻠﺒﺎن ﻣﺪرﺳﯽ آﻣﻮزﺷﯽ ﺑﺎﯾﺪ داراي ﺷﺮاﯾﻂ زﯾﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ :

Ø ﺷﺮاﯾﻂ ﻋﻤﻮﻣﯽ

– اﻋﺘﻘﺎد ﻋﻤﻠﯽ ﺑﻪ دﯾﻦ ﻣﺒﯿﻦ اﺳﻼم ﯾﺎ ﯾﮑﯽ از ادﯾﺎن ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه درﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان – اﻟﺘﺰام ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن اﺳﺎﺳﯽ ﺟﻤﻬﻮري اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان – اﻟﺘﺰام ﺑﻪ اﺻﻞ وﻻﯾﺖ ﻓﻘﯿﻪ – ﺑﺮﺧﻮرداري از ﺣﺴﻦ ﺷﻬﺮت و رﻓﺘﺎر و اﺧﻼق ﺣﺮﻓﻪ اي – ﺻﻼﺣﯿﺖ اﺧﻼﻗﯽ ﺑﺎ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺣﺮاﺳﺖ ﺷﻬﺮداري ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﯾﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاري

Ø ﺷﺮاﯾﻂ اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ

– دارا ﺑﻮدن ﻣﺪر ك ﺗﺤﺼﯿﻠﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ رﺷﺘﻪ ﺷ ﻐ ﻠﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ

– دارا ﺑﻮدن ﺳﻮاﺑ ﻖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﻋﻠﻤﯽ در رﺷﺘﻪ ﺷ ﻐ ﻠﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ

– دارا ﺑﻮدن ﺳﻮاﺑ ﻖ آﻣﻮزﺷﯽ و ﭘﮋ وﻫﺸﯽ در رﺷﺘﻪ ﺷﻐﻠﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ

– داوﻃﻠﺒﺎن ﭘﺲ از درﯾﺎﻓﺖ ﻓﺮم ﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ از ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻫﺎي اﺟﺮاﯾﯽ، در ﺻﻮرت واﺟﺪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﻮدن ﺑﺎﯾﺪ در زﻣﺎن ﻣﻘﺮر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﻓﺮم ﻫﺎ و ﺗﺤﻮﯾﻞ ﻓﺮمﻫﺎ و دﯾﮕﺮ ﻣﺴﺘﻨﺪات ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ اﻗﺪام ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .

– ﻣﻼ ك اوﻟﯿﻪ ﭘﺬﯾﺮش داوﻃﻠﺒﺎن ﮐﺴﺐ 70 اﻣﺘﯿﺎز از 100 اﻣﺘﯿﺎز ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه در ﮐﺎرﺑﺮگ ﺷﻤﺎره 2 ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ .

– ﭘﺲ از درﯾﺎﻓﺖ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺪار ك داوﻃﻠﺒﺎن ﺗﻮﺳﻂ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ واﺟﺪﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﺸﺨﺼﺎت آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺻﻼﺣﯿﺖ ﻋﻠﻤﯽ در اﺧﺘﯿﺎر ﻫﯿﺌﺖ ﻣﻤﯿﺰه ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد . اﻋ ﻀ ﺎي ﻫﯿﺌﺖ ﻣﻤﯿﺰه ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از : – دو ﻧﻔﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﯽ در رﺷﺘﻪ ﺷ ﻐ ﻠﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ – دوﻧﻔﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ ﺗﺠﺮﺑﯽ در رﺷﺘﻪ ﺷ ﻐ ﻠﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ – ﻣﺴﺌﻮل آﻣﻮزش ﻣﻌﺎون اﻣﻮر ﻋﻤﺮاﻧﯽ اﺳﺘﺎﻧﺪاري وﻇﺎﯾﻒ اﯾﻦ ﮐﻤﯿﺘﻪ ﻋﺒﺎرت اﺳﺖ از :

1 – ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺪار ك ﭘﺮﺳﻨﻠﯽ، ﺳﻮاﺑ ﻖ آموزشی، ﺗﺠﺮﺑﯽ و ﺗﺨﺼﺼﯽ – ﭘ ﮋوﻫﺸﯽ داوﻃﻠﺒﺎن .

2 – ﺗﮑﻤﯿﻞ ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺖ ارزﯾﺎﺑﯽ داوﻃﻠﺒﺎن و اﺳﺘﺨﺮا ج ﻧﺘﺎﯾﺞ

3 – اﻋﻼم اﺳﺎﻣﯽ واﺟﺪان ﺷﺮاﯾﻂ ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ اﺟﺮاﯾﯽ آﻣﻮزش

6 – ﭘﺲ از ﮐﺴﺐ اﻣﺘﯿﺎزات ﻻزم ﺗﻮﺳﻂ ﻫﺮ داوﻃﻠﺐ و ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻋﻠﻤﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﯿﺌﺖ ﻣﻤﯿﺰي ، ﺻﻼﺣﯿﺖ داوﻃﻠﺐ از ﺣﺮاﺳﺖ ﺷﻬﺮداري ﯾﺎ اﺳﺘﺎﻧﺪاري اﺳﺘﻌﻼم و درﺻﻮرت ﺗﺄﯾﯿﺪ ﻧﻬﺎﯾﯽ، ﺟﻬﺖ ﺻﺪورﮔﻮاﻫﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﯿﺘﻪ راﻫﺒﺮي آموزش ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮔﺮدد .

7 – ﻣﺮاﺗﺐ ﻋﻠﻤﯽ ﻣﺪرﺳﺎن آﻣﻮزﺷﯽ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ﻋﺎﻟﯽ، ﺑﺴﯿﺎر ﺧﻮب، ﺧﻮب ، ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺿﻌﯿﻒ .

روند پرشتاب توسعه شهرنشینی و تغییرات کیفی آن در دنیای معاصر و حاد شدن مسائل و مشکلات زیست محیطی و اجتماعی شهرها در چند دهه اخیر، نیازهای جديدی مانند گردشگری را به وجود آورده که اساس شهرسازی (برنامه‌ریزی و طراحی شهری) و مدیريت شهری را در معرض تحول بنیادی قرار داده است.

در شهرهای معاصر، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، به دلیل رشد سریع ابعاد کالبدی، سلطه سوارگان، یورش ساخت و سازهای شهری به حومه‌ها، جدایی از محیط طبیعی، افزايش فاصله میان محل کار و سکونت، جدایی کار و فراغت، آلودگی محیط زيست، کاهش هويت فضایی و اجتماعی شهرها و مانند اينها، تأمین نیازهای اجتماعی، فرهنگی و روانی شهروندان بسیار دشوار شده است.

ابعاد و ساختارهای شهر های معاصر، به نحوی است که ارتباط‌های متقابل میان انسان و طبیعت، میان انسان و محیط شهری، و همبستگی اجتماعی میان شهروندان را بسیار محدود کرده است. این وضعیت موانع زيادی بر سرراه تأمین نیازهای معنوی و فرهنگی و اجتماعی شهروندان پدید آورده که به افت شديد احساس آسايش و آرامش، به‌ویژه کیفیت گذران فراغت انجامیده است.

سرفصل‌های کتاب گردشگری شهری :

• تعاریف و مفاهیم
• دیدگاه‌ها و رویکردهای جدید
• اثرات زیست محیطی
• ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی
• روش‌های برنامه‌ریزی و مدیریت گردشگری شهری
• پیشینه و زمینه در ایران
• امکانات و محدودیت‌های توسعه
• جایگاه مدیریت شهری در توسعه گردشگری
• جایگاه شهرداری‌ها در توسعه و مدیریت گردشگری شهری
• تحولات جدید در وظایف شهرداری‌ها
• نقش مشارکت در توسعه گردشگری شهری
• نگاهی به تجارب جهانی
• نتیجه‌گیری و پیشنهاد
• منابع