ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ مدیریت شهری
ﻫﺪﻑ ﺳﻴﺴﺘﻢ مدیریت شهری ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﺟﺰﺋﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ، ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﺳﺖ. ﻭ ﻧﻘﺸﻲ ﻛـﻪ ﺩﻭﻟـﺖ ﺑـﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ، ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ. ﺗﺮﺩﻳﺪﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ، ﻫﺮﭼﻪ ﺑﺎﺷـﺪ، ﻫـﺪﻑ ﺳﻴﺴﺘﻢ مدیریت شهری ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﻠﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻫﻤﺴﻮﺳـﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻛﻠﻴـﺎﺕ ﺁﻥ ﺗﺒﻌﻴـﺖ ﻣﻲﻛﻨـﺪ. ﺑـﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺍﻣﻮﺭ ﺷـﻬﺮ، ﺑـﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠـﻲ ﺩﺭ ﭼـﺎﺭﭼﻮﺏ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﻫﺎﻱ ﻛـﻼﻥ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﺎﺭﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻧﺎﻗﺾ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺴـﺖ.
ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﻣﺘﻌﺪﺩﻱ ﺍﺯ مدیریت شهری ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﺑﻴﺎﻥﻛﻨﻨﺪﻩ ﻧﮕﺮﺷﻲ ﻧﻈﺎﻡﻣﻨﺪ ﺑـﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪ مدیریت شهری ﺍﺳﺖ:
مدیریت شهری ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻬﺮﻱ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺎﺩﺭﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻦ، ﻭ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎﻱ ﻣﻠﻲ، ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ. ﻭ ﻳﺎ مدیریت شهری ﻋﺒـﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ، ﻣﺘﺸﻜﻞ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻭ ﺍﺟـﺰﺍء ﺭﺳـﻤﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﺭﺳـﻤﻲ ﻣـﻮﺛﺮ ﻭ ﺫﻳـﺮﺑﻂ ﺩﺭ ﺍﺑﻌـﺎﺩ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﻛﺎﻟﺒﺪﻱ ﺣﻴﺎﺕ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺍﺩﺍﺭﻩ، ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺷﻬﺮ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻼﻭﻩﺑﺮ ﺩﻭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻓﻮﻕ، ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ مدیریت شهری ﺑـﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﭼـﺎﺭﭼﻮﺏ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻃﺮﺣﻬﺎ ﻭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﻄـﺎﺑﻖ ﺭﺷـﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺯﻳﺮﺳﺎﺧﺘﻬﺎﻱ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻣﺴﻜﻦ ﻭ ﺍﺷـﺘﻐﺎﻝ ﻫﺴـﺘﻨﺪ. ﺑـﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳـﺎﺱ، ﻛـﺎﺭﺁﻳﻲ مدیریت شهری ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻲ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺯﻣﻴﻨﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺛﺒﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ، ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﮕﻲ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺭﻭﻧﻖ ﺍﻗﺘﺼـﺎﺩﻱ ﻭ ﻧﻴـﺰ ﻋﻮﺍﻣـﻞ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎ ﺩﺍﺭﺩ. ﺗﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻭ ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭ مدیریت شهری ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻧﻘﺶ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ، ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻥ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ مدیریت شهری ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ
ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻋﻤﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﻋﻤـﺮﺍﻥ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ، ﻃﺮﺣﻬﺎ ﻭ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺍﺳﺖ. ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﻧﻮﻋﻲ ﻫﻮﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ، ﺍﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﻭ ﻗﻀـﺎﻳﻲ ﺣـﺎﻛﻢ ﺑـﺮ ﻛﺸﻮﺭ، ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻬﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺁﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼـﺎﺭﭼﻮﺏ ﻧﻈـﺎﻡ ﺍﺩﺍﺭﻱ- ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺣﺎﻛﻢ، ﺑﻪ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲﺭﺳﺎﻧﺪ. ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮﺩ:
ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰ: ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺶ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻗﺎﻟﺐ ﺭﻭﺍﺑـﻂ ﺑـﺮﻭﻥ ﻭ ﺩﺭﻭﻥ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﻛـﺮﺩ. ﺩﺭ ﻗﺎﻟـﺐ ﺍﻭﻝ، ﺭﻭﺍﺑـﻂ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﺭﻳﺰﻱ ﺷـﻬﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒـﺎﻁ ﺑـﺎ ﻧﻈـﺎﻡ ﻋﻤـﻮﻣﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﻭ ﺳﻄﻮﺡ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ. ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺡ، ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺗـﺎﻣﻴﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺡ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺩﻭﻡ، ﺗﻬﻴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻊ ﻓﻴﺰﻳﻜـﻲ، ﺍﻗﺘﺼـﺎﺩﻱ، ﺍﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﻭ ﻣـﺎﻟﻲ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺷﻬﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﺍﺩﺍﺭﻱ- ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ: ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﻪﻟﺤﺎﻅ ﺍﺩﺍﺭﻱ – ﺍﺟﺮﺍﻳـﻲ ﻳـﻚ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻭ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ. ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺍﻳـﻦ ﻋﻨﺎﺻـﺮ ﻃﻴـﻒ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻱ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ، ﺍﻣﺎ ﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ ﺍﺻﻠﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﺷﺪﻩ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺩﺧﻴﻞ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﻳـﻚ ﺳـﻮ، ﺟـﺰء ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻬﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺷﻬﺮ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻨﺼﺮ ﺍﺟﺮﺍﻳـﻲ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺍﺳﺖ. ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ، ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺿﺮﻭﺭﺗﺎً ﻧﮕﺮﺵ ﺩﺭﻭﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎﻱ ﺟـﺎﻧﺒﻲ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ. ﻭ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﻧﻬﺎﺩﻱ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻔـﻆ ﻣﻨـﺎﻓﻊ ﺩﺭﻭﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﻣﻲﺧﻴﺰﺩ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﺸﻮﺩ.
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﭘﺮﻭﮊﻩﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻫﺮ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺑﻪﻧﻔﻊ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺳﻮﻕﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﻟﺤﺎﻅ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﻣﻔـﺎﻫﻴﻢ ﻛﻠـﻲ ﻓﻨـﻲ ﻭ ﺟـﺎﺭﻱ ﺗﻤـﺎﻣﻲ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺧـﺪﻣﺎﺗﻲ ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﺣﺎﺻﻞﻛﻨﺪ. ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺁﺏ ﻭ ﻓﺎﺿﻼﺏ، ﺑﺮﻕ ﻭ ﻣﺨﺎﺑﺮﺍﺕ ﻭ ﮔﺎﺯ ﻭ… ﺗﻤﺎﺱ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻛﻤﺘﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ، ﻭ ﻟﺬﺍ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﺟﻬﺖﺩﻫﻨﺪﻩ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﻮﺩ.
ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺩﺭ ﻗﺎﻟـﺐ ﻧﻈﺎﻡﻫـﺎﻱ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ: ﺩﺭ ﺳـﻄﺢ ﺟﻬـﺎﻥ ﺳـﻪ ﻧﻈـﺎﻡ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﻧﻮﻉ ﺍﻭﻝ(ﺷﻮﺭﺍ – ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ) ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺷﻬﺮ، ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺷـﻬﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺷﺨﺺ ﻭﺍﺟﺪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺷـﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻬﺪﻩ ﺍﻭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎ ﻭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺩﺭﺁﻣـﺪ ﻭ ﻣﺼـﺎﺭﻑ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺼـﻮﻳﺐ ﻛـﺮﺩﻩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﺮ ﺭﻭﻧﺪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﻧﻮﻉ ﺩﻭﻡ ﺳﻴﺴﺘﻢ (ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ – ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺷﻬﺮ) ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﺳﻴﺴـﺘﻢ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻬﺪﻩ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻟﺰﻭﻣـﺎً ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺨﺼﺺ ﻧﻴﺴﺖ. ﻧﻮﻉ ﺳﻮﻡ ﺳﻴﺴﺘﻢ(ﺷﻮﺭﺍﻳﻲ ﻣﻄﻠﻖ) ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷﻮﺭﺍ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻫـﺎﻱ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺑﻮﺩﻩ ﺿﻤﻨﺎً ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺸﻮﺭﺗﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻛﻠﻴﻪ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺎ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺁﺭﺍء ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷﻮﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻀﻮ ﺍﺭﺷﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺷـﻮﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨـﺎﺏ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻧﻘﺶ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺷﻬﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺷﻜﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﺪﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ: ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻛﻢ، ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭ ﺑﺎﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻭ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻭﺳﻴﻊ. ﺩﺭ ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﻛﺸـﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣـﺎﻝ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠـﻪ ﺍﻳـﺮﺍﻥ، ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻛﻤﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﻬﺮﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺷـﻬﺮ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻳﻜـﻲ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻳﺎ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺗﺎﺑﻌﻪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﻬﺮﻱ ﺑﻪﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻲﺭﺳﺪ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛـﻪ ﺑﻮﻳﮋﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺑﺎﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻭﺳﻴﻊ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺳﺖ. ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ ﺩﺭ ﻳـﻚ ﺷـﻬﺮ ﻣﻌﻤـﻮﻻً ﻧﺒﺎﻳـﺪ ﺑـﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺷﻬﺮ ﺧﺘﻢ ﺷﻮﺩ، ﺑﻠﻜﻪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﻳـﻦ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻭﺳﻴﻌﺘﺮﻱ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺷـﻬﺮ ﻭ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻭ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺤﻠﻲ ﻭ مدیریت شهری ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﺎﺩﻫﺎ، ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﺩﺍﺷـﺘﻨﺪ. ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺳـﺎﺧﺘﺎﺭ ﺍﻗﺘﺼـﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ، ﺭﻭﻧﻖ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﺳﺘﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺷﻬﺮﻱ ﺷﻜﻞ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ، ﺳﺒﺐ ﮔﺮﺩﺩ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻜﺴﺖ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﻜﻨﺪﺭﻣﻘﺪﻭﻧﻲ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺳﻠﻮﻛﻴﺎﻥ، ﺳﻴﺎﺳﺖ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﺟﺪﻳـﺪ ﺑـﺮ ﺍﻳﺠـﺎﺩ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﻧﻮ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ. ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺩﺭ ﺑﻨﻴﺎﻥﮔـﺬﺍﺭﻱ ﺷـﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﻣﺎﻥ (ﺑﻪ ﺳﺒﻚ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ) ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺘﺎﺏ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺳﻠﻮﻛﻴﺎﻥ، ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺗﺎﺑﻊ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻓﺮﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﺧـﺘﻼﻑ ﻣﻴـﺎﻥ ﺁﻧﻬـﺎ ﻭ ﻣﻘﺎﻡﻫﺎﻱ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﺳﺎﺗﺮﺍﭘﻲ، ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧـﺪ ﺍﻣـﺎ ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﭘﺎﺩﺷـﺎﻫﺎﻥ ﺳـﻠﻮﻛﻲ ﺍﺯ ﺩﺧﺎﻟـﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻣـﻮﺭ ﺩﺍﺧﻠـﻲ ﺷـﻬﺮﻫﺎ ﺗﻮﺳـﻂ ﺷـﻮﺭﺍﻱ ﺷـﻬﺮ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣـﻲﺷـﺪ.
ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺁﻥ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺍﺯ ﺍﻗﻮﺍﻡ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﻮﺩ، ﻫـﺮ ﮔـﺮﻭﻩ ﺳﻨﺖﻫﺎ ﻭ ﺁﺩﺍﺏ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ. ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺷﻴﻮﻩ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺳـﻠﻮﻛﻴﺎﻥ، ﺍﻃﻼﻋـﺎﺕ ﺯﻳـﺎﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
برای دانلود ادامه این پژوهش اینجا کلیک کنید
