مقدمه:

يكى از فاكتورهاى اصلى در توسعة فضای سبز، استفاده يهينه از منابع آبى موجود در كشور مى باشد در حال حاضر شهرهاى واقع در 2/3 مساحت كشور (شهرهاى واقع در مناطق خشكى و نيمه خشك) از محدوديت منابع آبی جهت نگهدارى حداقل وسعت فضاى سبز موجود رنج مى برند و حتى در صورت تامين ساير شرايط؛ امكان توسعه مطلوب فضاى سبز را نخواهند داشت و مسئله اى كه در اين شهرها بيشتر قابل تامل است استفاده از آب شرب براى آبيارى فضاهاى سبز مى باشد.در حاليكه بسيارى از اين شهرها از نظر تامين آب شرب ساكنان نيز در مضيقه اند كه اين موضوع لزوم تسريع در امر جداسازى شبكه آب شرب از شبكه آبيارى فضای سبز را گوشزد میكند.

در اين راستا پروژه مطالعه و طراحى شبكه آبرسانى فضای سبز شهرى از سال 1379 تصويب و تاكنون 77 شهر كشور (با توجه به اولويت هاى اعلام شده از طرف معاونين وقت امور عمرانى استاندارى) توسط پژوهشکره مطالعات شهرى و روستایى سازمان تحت پوشش مطالعات فوق قرار گرفته اند و در نظر است با توجه به لزوم انجام مطالعات در كليه شهرهاى كشور تا سال 1390 طبق مفاد بند3 ماده 3 تفاهم نامه همكارى فى مابين وزارت كشور و وزارت نيرو در زمينه جداسازى سامانه هاى آبيارى فضای سبز از آب شرب و تأمين آب فضای سبز از آب غير شرب.

كه طى نامه شماره 33582/1/01 مور 1386/07/18 توسط رياست محترم سازمان به معاونين امور عمرانى استانداري هاى كل كشور ابلاغ شده است و با  هدف تسريع در اين كار؛ ساير شهرداريهاى كشور نيز براساس ضوابط ابلاغى, راساً اقدام به انجام مطالعات طرح مذكور نمايند؛ در اين راستا دستورالعمل حاضر به منظور اجرابى نمودن مفاد دستورالعمل بررسى و تصويب طرح هاى پژوهشى استانداريها، شهرداريها و دهياريهاى كشور در سال 1387 كه طى نامه شماره 18048/1/01مورخ 1387/4/25ابلاغ شده است و به منظور راهنمائى شهرداريها جهت انجام مطلوب مطالعات طرح فوق تنظيم شده است» كه شهردارى ها مكلف اند براساس مفاد اين دستورالعمل به شرح زير نسبت به انجام مطالعه و طراحى شبكه آبرسانى فضای سبز شهرى اقدام نمايند.

مراحل انجام كار مطالعه، نظارت و تصویب طرح های شبکه آبرسانی فضای سبز شهری:

١_اولويت‏ بندى شهرداريهاى استان جهت انجام مطالعات

دفتر فنى استاندارى با در نظر گرفتن موارد زير نسبت به تهيه برنامه كوتاه مدت و ميان مدت جهت انجام مطالعات در كليه شهرهاى استان.؛ به نحوى كه تا سال 1390 مطالعات در كليه شهرهاى آن استان به پايان رسيده باشد اقدام و  پيشنهاد خود را به كميته اجرایى و هماهنگى استانى جهت تصويب ارائه خواهند داد.

الف) شهرهایى كه از لحاظ سرانه فضای سبز و ويژگى هاى اقليمى (خشكى، منابع آبى) در مقايسه با ساير شهرهاى استان از وضعيت نامناسب ترى برخوردارند.

ب) شهرهایى كه درصد بيشترى از آب مصرفی فضای سبز را از منابع آب شرب تامين مى نمايند.

اولويت بندى فوق بس از تصويب در كميته اجرایى و هماهنگى استانى (موضوع بند2 ماده3 نظام نامه كميته اجرابى هماهنگى استانى تفاهم نامه منعقده با وزارت نيرو) ملاك عمل شهرداريهاى استان خواهد بود كه كميته مذكور بر حسمن  اجراى اين اولويت بندى نيز نظارت خواهد نمود و همچنين لازم است مديركل دفتر فنى استاندارى (دبير كميته اجرابى و هماهنگى استانى) برنامه اولويت بندى فوق را به پژوهشكده نيز منعكس نمايد.

2- نحوه انجام مطالعه و طراحى شبكه آبرسانى فضای سبز شهرى :

با توجه به ماهيت پروژه؛ شهرداري هایى كه براساس اولويت بندى انجام شده ملزم به انجام مطالعات طراحى شبكه آبرسانى فضای سبز شهرى مى باشند (و همچنين ساير شهرداري هاى علاقمند به تسريع در انجام مطالعات) در مرحله اول بايد نسبت به انجام فعاليتهاى زير به عنوان بيش نياز مطالعه و طراحى اقدام نمايندشايان ذكر است كه موارد زير بايد توسط كارشناسان فضای سبز شهرداري ها و يا توسط مشاورين داراى رتبه فضای سبز انجام شود و مشاور منتخب جهت انجام  بروزه مذكور در صورتى مى تواند خدمات زير را انجام دهد كه واجد رتبه فضای سبز نيز باشد.

3- تهيه بانك اطلاعات فضای سبز شهرى

با عنايت به لزوم در اختيار داشتن اطلاعات كمى فضاى سبز جهت انجام مطالعات فوق لازم است اطلاعات زير به عنوان بيش نياز مطالعه و طراحى تهيه و به مشاور منتخب ارائه گردد.

بانک فوق حاوى اطلاعات زير خواهد بود:

الف-١) مشخصات‏ انواع فضاهاى سبز شهرى موجود(پارك» رفيوژ و بلوار: ميادين. حاشيه سبز خيابانهاء لچكيهاو…) در قالب جدول شماره١‏ (بيوست)

الف _ 2) وضعيت كمى فضاهاى سبز شهرى موجود:

_وسعت پاركهاى شهرى موجود………. متر مريع

_وسعت انواع فضاهاى سبز خیابانی ………. متر مربع (رفيوژ، خيابان ها و بلوارها، ميادين، لچكى ها و …)

_سرانه پاركهاى عمومى شهر……………. متر مريع (پارکها، خیابان ها و کمربندهای سبز

– وسعت فضاى سبز نيمه عمومى (فضاى سبز محوطه های ساختمانهاى دولتى و سازمانها و ادارات و ارگانهاى دولتى»، بيمارستانها، دانشگاه ها و …)

_سرانه كل فضاى سبز شهرى….

الف_3) ارائه نقشه توسعه آتى فضاى سبز:

در اين قسمت لازم است شهردارى با استفاده از نقشه هاى مصوب: طرح جامع, طرح تفصيلى يا هادى(داراى اعتبار كافى) ضمن مكانيابى دقيق انواع فضاى سبز موجود بر روى نقشه طرح تفصيلى. نسبت به تدقيق طرحهاى توسعه آتى فضاى سبزإحداقل توسعه 10سال آتى)و ارائه نقشه توسعه أتى فضاى سبز يهمراه جدول مشخصات تقريبى (حداقل شامل مساحت انواع فضاهاى سبز پیش بينى شده جهت توسعه آتى اقدام نمايد. ( ارائه در قالب نرم افزار GIS در اولويت مى باشد).

لازم به ذكر است در صورتى كه تناقضى بين فضاى سيز موجود و طرح هاى توسعه آتى مورد نظر شهردارى بر روى نقشه طرح تفصيلى وجود داشته باشد، لازم است شهردارى با هماهنگى دفتر فنى استاندارى نسبت به ارائه بيشنهادات و تصويب اصلاحات بيشنهادى توسط مراجع ذيربط اقدام نمايند همچنين طرح توسعه پيشنهادى ارائه شده در اين مرحله ملاک عمل شهردارى در توسعه فضاى سبز آنى خواهد بود.

“ب) شناسائى و معرفى گونه هاى زينتى سازگار با منطقه:

در اين مرحله لازم است شهردارى با بهره گيرى از كارشناسان مجرب شامل يك نفر با مدرك حداقل كارشناس ارشد اكولوژى. باغبانى يا گياه شناسى بهمراه يك نفر كارشناس مهندسى فضاى سبز و يا مشاور ذيصلاح داراى رتبه فضاى سبز نسبت به بررسى پوشش گياهى موجود و شناسائى گياهان زينتى كه سازگارى خود را با شرايط منطقه طى ساليان گذشته به اثبات رسانده اند اقدام و همچنين پوشش گياهان زينتى كه امكان سازگارى با شرايط اكولوژيكى منطقه را داشته ودر مناطق مشابه كاشت شده و يا در عرصه هاى طبيعى موجود و يا در منابع معتبر علمى معرفى شده باشند اقدام نمايند.

مهمترين شاخصه هاى گياهان ذكر شده به شرح ذيل مى باشد:

‎1- از نظر مصرف آب جز گياهان با نياز آبى كم باشند.

‏2- نياز به حداقل عمليات نگهدارى (از جمله هرس، مبارزه با آفات و بيماريها…).

‏3- عدم ايجاد انواع حساسيت ها (اللوياتى).

‏4- واجد جنبه هاى زينتى در فصول مختلف.

‏5- امكان تكثير يا دسترسى آسان در منطقه.

‏6- سازگارى با شرايط اكولوژيكى منطقه.

موارد فوق در خصوص درختان و درختچه هاى زينتى از اهميت بيشترى برخوردار است. كه در نهايت جدول گياهان سازگار موجود و پيشنهادى -جدول شماره 2-(بيوست) توسط شهردارى يا مشاور تهيه و جهت تصويب به دفتر فنى استاندارى ارائه خواهد شد.

مرحله سوم انتخاب مشاور:

در اين مرحله با توجه به برنامه مصوب و اولويت بندى انجام شده و همجين رعايت مفاد دستورالعمل بررسى و تصويب
طرح هاى بزوهشى استانداريها، شهرداريها و دهياري هاى كشور در سال 1787 شهرداريهاى استان نسبت به طى مراحل
“ه” ماده 22 قانون برگزارى مناقصات؛ موضوع ضوابط» موازين و معيارهاى خدمات مشاوره به شماره 84178/ت34162ه مورخ 1385/07/16و با رعايت نكات زير اقدام خواهند نمود.

‎1- مطالعات فوق الزاما” بايد توسط مشاورين ذيصلاح مورد تائيد معاونت برنامه ريزى و نظارت راهبردى رياست محترم جمهورى (سازمان مديريت و برنامه ريزى سابق) و داراى رتبه مرتبط ترجيحاً مشاورين داراى تخصص تاسيسات آب و فاضلاب و آبيارى و زهكشى انجام شود.

‏2- شرح خدمات الگو جهت انجام طرح مذكور به پيوست مى باشد (پيوست شماره١‏ ‎) و جهت ابلاغ به شهرداري ها در اختيار دفاتر فنى استانداري ها قرار خواهد گرفت. لازم به ذكر است دفاتر فنى استاندارى مى توانند با توجه به وضعيت شهرهاى استان نسبت به اصلاح شرح خدمات اقدام و مراتب را به تائيد پژوهشكده مطالعات شهرى و روستایى سازمان برسانند.
همچنين در اين مرحله؛ وجود يا عدم وجود كليه اطلاعات مورد نياز در خصوص وضعيت كمى و كيفى منابع آبى موجود نقشه ها و اسنادى كه مشاور جهت انجام مطالعات به آن نيازمند مى باشد توسط دفاتر فنى استاندارى ها مشخص شده و در صورت نياز به جمع آورى اطلاعات توسط مشاور به شرح خدمات اضافه مى گردد.

‏مرحله چهارم:

‏نظارت بر انجام مطالعات:

‏وظيفه نظارت بر حسن اجراى مطالعات فوق بر عهده كميته اجرایى و هماهنگى استانى مفاد بند 3 ماده 3 كميته اجرایى و هماهنگى استانى جداسازى سامانه هاى آبيارى فضاى سبز از آب شرب و تأمين آب فضاى سبز شهرى از آب غير شرب كه طى نامه شماره27727/1/01 مورخ 1387/06/13 توسط رياست محترم سازمان به معاونين امور عمرانى استانداريهاى كشور ابلاغ شده است با محوريت دفتر فنى استاندارى به عنوان كارگروه تخصصى شوراى پژوهشى استان(موضوع بند 1- 6 ماده ١ دستورالعمل‏ بررسى و تصويب طرح هاى پژوهشى استانداری ها، شهرداري ها و دهياري هاى كشور در سال 1787) می ‏باشد.

برای دانلود دستورالعمل نحوه انجام مطالعه، نظارت و تصویب طرح های شبکه آبرسانی فضای سبز شهری اینجا کلیک کنید.

همانطوری که میدانیم گذران اوقات فراغت یکی از نیازها و خواسته های ساکنان شهری است و عبارت است از مجموعه فعالیت‌هایی که شخص به میل خود، برای استراحت، تفریح و یا گسترش اطلاعات و آموزش شخصی یا مشارکت آزاد اجتماعی در زمانی فارغ از تعهدات شخصی، خانوادگی و اجتماعی به عهده می گیرد. بخشی از فراغت افراد در خانه و بخشی دیگر در فضاهای بیرون شهری سپری می شود. فضاهای گذارن اوقات فراغت در شهر به مدیریت خاص خود نیاز دارد.

فهرست مطالب کتاب تسهیلات شهری :

گونه شناسی فضاهای تفریحی – فرهنگی

نقش و وظیفه شهرداری در برنامه ریزی و مدیریت فضاهای فرهنگی – تفریحی؛ مبانی حقوقی و قانونی وظایف در خصوص شهرداریها

• نقش و وظیفه شهرداری در برنامه ریزی و مدیریت کتابخانه ها، فرهنگسراها، خانه های فرهنگ، سرای محله ها و …
• نقش و وظیفه شهرداری در برنامه ریزی و مدیریت ورزشگاه ها،زمین های ورزش و بازیگاه های کودکان و نوجوانان
• وظیفه شهرداری در احداث و مدیریت زمین‌های بازی
• نقش و وظیفه شهرداری در ساماندهی تفرجگاه های پیرامون شهر

ویژگی‌ها و نمونه‌های پارک های موضوعی

• اهمیت پارک های موضوعی
• نمونه های پارک موضوعی
• انواع پارک موضوعی

کتابخانه های شهری

• مشخصات انواع کتابخانه های شهری برحسب مقیاس
• درجه بندی کتابخانه های عمومی
• معیارهای مکانیابی و توزیع کتابخانه ها در شهر
• معیارهای برنامه ریزی کتابخانه های شهری
• اصول مدیریت کتابخانه های شهری
• اصل اول: کتابها برای استفاده هستند
• اصل دوم: هر خواننده‌ای کتابی میخواهد
• اصل سوم: هر کتابی خواننده دارد
• اصل چهارم: صرفه جویی در وقت خواننده

توصیه‌ها و اصول مدیریت، طراحی و برنامه ریزی در زمینه فرهنگسراها

• نقش فرهنگسرا در پایداری فرهنگی
• خانه های فرهنگ

زمین های ورزشی

• مشخصات انواع زمین‌های ورزشی
• معیارهای مکانیابی زمین های ورزشی در شهر
• معیارهای برنامه ریزی زمینهای ورزشی
• اصول مدیریت زمین‌های ورزشی
• نحوه تعامل با بخش خصوصی و سایر سازمانها

فضاهای بازی

• مشخصات انواع فضاهای بازی
• گونه شناسی فضاهای بازی
• طبقه بندی زمین های بازی
• معیارهای مکانیابی و توزیع فضاهای بازی
• معیارهای مؤثر در مکان گزینی فضاهای بازی محله ای
• معیارهای برنامه ریزی فضاهای بازی
• اصول طراحی و مدیریت فضاهای بازی

خانه اسباب بازی

• تعریف خانه اسباب بازی
• اهداف و ضرورت تشکیل خانه های اسباب بازی
• کارکردها و خروجی های مورد انتظار از خانه های اسباب بازی
• تفاوت خانه اسباب بازی با مهدکودک
• سایر کاربری های فرهنگی مرتبط با کودک

موزه بازی و اسباب بازی

• موزه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان حجاب
• موزه کاخ سعدآباد
• موزه کاخ گلستان

خانه مادر و کودک

خانه های سلامت محله

تفرجگاه های طبیعی پیرامون شهرها

• خصوصیات فضاهای طبیعی (تفرجگاهی) پیرامون شهرها
• طبقه بندی تفرجگاه های طبیعی
• اصول کاربری و استفاده از تفرجگاه های طبیعی پیرامون شهرها
• فضاهای موازنه اکولوژیکی
• اصول مدیریت بهره برداری از تفرجگاه های طبیعی

ﻣﻘﺪﻣﻪ مدیریت رواناب

ﯾﮑﯽ از اﯾﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﯿﺮﯾﻦ، رواناب ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺎرﻧﺪﮔﯽﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﮐﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻗﻠﯿﻢ ﺧﺸﮏ و ﻧﯿﻤﻪ ﺧﺸﮏ آن از آب ﻫﺎي ﺷﯿﺮﯾﻦ، ﺑﻬﺮه ﮐﻤﯽ ﺑﺮده اﺳﺖ. از ﻃﺮﻓﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﺟﻤﻌﯿﺖ و اﻓﺰاﯾﺶ آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا، ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮي را ﺑﺮ آن ﻣﯽ دارد ﺗﺎ ﺑﺎ اﺗﺨﺎذ ﺗﺪاﺑﯿﺮ درﺳﺖ، ﺳﺮاﻧﻪ ﻓﻀﺎي ﺳﺒﺰ اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ را اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﺪ و اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯿﺴﺮ ﻧﻤﯽﺷﻮد ﻣﮕﺮ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﺼﺮف آب. ﺣﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﻣﺒﺮم ﺑﻪ آب و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﻤﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ آب در ﮐﺸﻮر ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻧﯿﺎز آﺑﯽ در ﮐﺸﺎورزي و ﻓﻀﺎي ﺳﺒﺰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻓﮑﺮ اﺳﺘﻔﺎده درﺳﺖ و ﺑﻬﯿﻨﻪ از ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺷﯿﺮﯾﻦ ﮐﺸﻮر ﺑﻮد.

اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﯿﺰان ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ ﺑﺎرش در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ آب دارﻧﺪ ﭘﺎﯾﯿﻦ اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻗﻠﯿﻢ ﮐﻮﯾﺮي اﯾﺮان ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﺎرشﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت رﮔﺒﺎرﻫﺎي ﺑﺎ ﺷﺪت ﺑﺎﻻ و ﻣﺪت ﮐﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، وﯾﮋﮔﯽ اﯾﻦ ﻧﻮع ﺑﺎرش اﯾﺠﺎد رواناب زﯾﺎد ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرش ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ، ﻟﺬا ﮐﻨﺘﺮل آﺑﮕﺮﻓﺘﯽ ﻣﻌﺎﺑﺮ و ﺧﯿﺎﺑﺎﻧﻬﺎي ﺷﻬﺮي و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺑﺮوز ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺎﻧﯽ، ﻣﺎﻟﯽ و رواﻧﯽ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﻫﻤﻮاره دﻏﺪﻏﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻃﺮاﺣﺎن و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان ﺷﻬﺮي و ﻣﻬﻨﺪﺳﯿﻦ آب ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺎز و ﮐﻤﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ آب، اﺳﺘﻔﺎده از رواناب های ﺷﻬﺮي ﺑﻌﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺠﺪﯾﺪ ﭘﺬﯾﺮ، ﺿﺮوري اﺳﺖ.

از اﯾﻦرو ﻻزﻣﺴﺖ ﭘﺲ از ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻤﯿﺖ و ﮐﯿﻔﯿﺖ رواﻧﺎﺑﻬﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روشﻫﺎي ﻣﻌﻤﻮل، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻬﺎي ﻣﻮرد ﻣﺼﺮف آن و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ روﺷﻬﺎي ذﺧﯿﺮه ﺳﺎزي اﻗﺪام ﺷﻮد.

اﻣﺮوزه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺟﻤﻊآوري و ﻫﺪاﯾﺖ رواناب در ﻣﻨﺸﺄ، ﯾﮑﯽ از راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﻧﻮﯾﻦ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرات ﺟﺎﻧﯽ و ﻣﺎﻟﯽ در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ( Low Impact Development ) LID ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ روش ﻏﯿﺮ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﺘﺮل رواﻧﺎب ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻘﻠﯿﺪ از وﺿﻌﯿﺖ ﭘﯿﺶ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل رواﻧﺎب ﻣﻌﻄﻮف ﻣﯽﮔﺮدد.

روشﻫﺎي LID ﻣﻮﺟﺐ ارﺗﻘﺎ آب ﺑﺎران ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﺒﻌﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ ﺣﻔﻆ و ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﻮد ﻣﯽﮔﺮدد، ﻧﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺰاﺣﻢ ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ از ﺣﻮزه ﺣﺬف ﮔﺮدد. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﻫﺪاﯾﺖ آب ﺑﺎران در ﺑﺎمﻫﺎ و ﺣﯿﺎط ﻣﻨﺎزل ﺑﻪ ﺑﺎﻏﭽﻪ ﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﯿﻔﯿﺖ رواناب ، ﺗﻐﺬﯾﻪ آﺑﺨﻮان و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﮐﺎﻫﺶ رواﻧﺎب ﺧﺮوﺟﯽ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺑﺮ ﻣﯽﮔﺮدد.

ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ اﯾﻦ روشﻫﺎ از ﻧﻈﺮ ﺑﻌﻀﯽ ﻃﺮاﺣﺎن ﺻﺮﻓﺎً ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﺳﻄﻮح ﻧﻔﻮذ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻣﺤﺪود، ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد. اﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ اﯾﻦ روشﻫﺎ در ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﻨﻄﻘﻪ اي ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ از درﺻﺪ ﺳﻄﻮح ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ آن، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرات ﻧﺎﺷﯽ از رواناب ، ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮده و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ واﺣﺪ ﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮل و ﻫﺪاﯾﺖ رواﻧﺎب ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺑﺎ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻤﺘﺮ و اﺟﺮاي ﺳﺮﯾﻌﺘﺮ در ﭘﺎﯾﯿﻦدﺳﺖ، ﮔﺮدد.

روﯾﮑﺮدﻫﺎي LID ﺑﺮ اﺳﺎس اﻧﺘﺨﺎب روشﻫﺎي ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ ﮐﻮﭼﮏ ﻣﻘﯿﺎس ﮐﻪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﮐﻨﺘﺮل و ﺣﻔﻆ وﺿﻌﯿﺖ ﻫﯿﺪروﻟﻮژي ﭘﯿﺶ از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎ ﻧﻬﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در آن از ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ روشﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﮐﻪ (Best Management Practices) BMPs ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮔﺮدد.

BMPs ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و راﻫﮑﺎرﻫﺎﯾﯽ اﻃﻼق ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﻨﺘﺮل ﮐﯿﻔﯽ- ﮐﻤﯽ رواناب ﻣﯽﮔﺮدد. درﮔﺬﺷﺘﻪ BMPs ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﻪ راﻫﮑﺎر ﺧﺎص ﮐﻨﺘﺮل و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رواناب ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ، اﻣﺎ اﻣﺮوزه ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ روش و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد از ﺑﯿﻦ ﮔﺮوﻫﯽ از راﻫﮑﺎرﻫﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﻃﺮاح ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﺪ. اﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮاي اﻧﺘﺨﺎب آﻧﻬﺎ در داﺧﻞ ﮐﺸﻮر ﻫﯿﭻ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻣﺸﺨﺼﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻫﺪف ﻃﺮاح و ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ- ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﻫﺮ ﮐﺪام از آﻧﻬﺎ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮔﺮدد.

ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ روشﻫﺎي ﻧﻮﯾﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﻪ دو روش ﮐﻠﯽ ذﯾﻞ ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﻨﺪي ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ:

اﻟﻒ- اﻗﺪاﻣﺎت و اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي ﻏﯿﺮﺳﺎزهاي

ب- اﻗﺪاﻣﺎت و اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي ﺳﺎزهاي

اﻫﺪاف اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي ﻏﯿﺮﺳﺎزهاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ رواناب ﺑﺼﻮرت ﮐﻠﯽ ﺑﻪ 8 ﻓﺎز ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ :

-1 ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ آب ﻣﯽﮔﺮدﻧﺪ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ ﺧﺎكﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻌﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺑﺸﺴﺘﮕﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ.

-2 ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ از زﻫﮑﺶﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺳﺒﺰ

-3 ﮐﺎﻫﺶ ﺳﻄﻮح ﻧﻔﻮذ ﻧﺎﭘﺬﯾﺮ و اﻧﻘﻄﺎع ﺣﺮﮐﺖ آب ﺑﺮ روي ﺳﻄﻮح ﻧﻔﻮذﻧﺎﭘﺬﯾﺮ

-4 ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﮐﺎﻫﺶ زﻣﺎن ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺣﻮزه (اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن ﺗﻤﺮﮐﺰ و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﮐﺎﻫﺶ ﭘﯿﮏ رواﻧﺎب)

-5 ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﺗﺮاﮐﻢ ﺧﺎك

-6 ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي از ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻮﻣﯽ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪ ﺟﺎي اﺳﺘﻔﺎده از ﭼﻤﻦ ﮐﺎري ﻫﺎ، ﮐﻮدﻫﺎ و آﻓﺖﮐﺶﻫﺎ

-7 ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي از ﺗﺨﻠﯿﻪ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎي ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه از ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﭘﺎﯾﺪار

-8 ﺣﺪاﻗﻞ دﺳﺖ ﺧﻮردﮔﯽ ﻣﺤﯿﻂ از ﻗﺒﯿﻞ ﺗﺴﻄﯿﺢ ﺳﻄﻮح ﻃﺒﯿﻌﯽ و… .

اﻗﺪاﻣﺎت و روشﻫﺎي ﺳﺎزهاي ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻗﺪاﻣﺎﺗﯽ اﻃﻼق ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ اﮔﺮ در ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﻣﻨﺸﺎ رواناب اﻋﻤﺎل ﺷﻮﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﻨﺘﺮل و ﺗﺼﻔﯿﻪ رواناب ﻣﯽﮔﺮدد. از اﻧﻮاع آﻧﻬﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ اﺣﺪاث ﺣﻮﺿﭽﻪﻫﺎ، ﻓﯿﻠﺘﺮﻫﺎ و ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﻫﺮ اﻗﺪاﻣﯽ ﮐﻪ در ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ اي اﻋﻢ از ﻣﺴﮑﻮﻧﯽ، ﺻﻨﻌﺘﯽ و ﺗﺠﺎري اﻧﺠﺎم ﺷﻮد، اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﮐﺎﻫﺶ اﻧﺪازه روشﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ ﺷﺪه و ﯾﺎ ﻗﺮار ﮔﯿﺮي آﻧﻬﺎ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ.

در اﯾﻦ ﮔﺰارش ﺑﺼﻮرت اﺟﻤﺎﻟﯽ روشﻫﺎي ﻧﻮﯾﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺳﺎزهاي و ﻏﯿﺮ ﺳﺎزهاي ﻫﺪاﯾﺖ و ﮐﻨﺘﺮل ﮐﻤﯽ ﮐﯿﻔﯽ رواناب ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽﮔﺮدد.

ﻣﻌﺮﻓﯽ روشﻫﺎي LID/BMPs

ﺑﺎم ﺳﺒﺰ

ﯾﮑﯽ از روشﻫﺎي LID اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺎمﻫﺎي ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه از ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ ﺑﻮده ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﯿﺖ ﮐﯿﻔﯽ رواﻧﺎب ﻣﻮﺟﺐ ذﺧﯿﺮه آب و ﮐﺎﻫﺶ اﺗﻼف اﻧﺮژي ﻣﯽﺷﻮد.

اﯾﻦ ﭘﻮﺷﺶ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﺎﯾﻖ، ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي زﻫﮑﺶ و ﻻﯾﻪﻫﺎي ژﺋﻮﺳﻨﺘﺘﯿﮏ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ.

اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روش LID ﻧﯿﺎز ﺑﻪ آﻣﻮزش ﻋﻤﻮﻣﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮓ اﺳﺘﻔﺎده و ذﺧﯿﺮه از آب ﺑﺎران دارد ﺧﺼﻮﺻﺎً در اﯾﻦ روش ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﺎﻟﮏ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﻬﺮه ﺑﺮدار آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ از ﻃﺮف اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد.

ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎدي راه اﻧﺪازي و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷﺮاﯾﻂ ﺳﺎزهاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﺤﻤﻞ آب و ﻻﯾﻪﻫﺎي ذﮐﺮ ﺷﺪه از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ در اﺣﺪاث ﺑﺎمﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

از ﻣﺰاﯾﺎي اﺳﺘﻔﺎده از آن در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺘﺮاﮐﻢ ﺷﻬﺮي ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ رواﻧﺎب، ﮐﺎﻫﺶ اوج رواناب ، ﺑﻬﺒﻮد وﺿﻌﯿﺖ ﮐﯿﻔﯽ رواﻧﺎب و ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ اﺷﺎره ﮐﺮد. ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪه در زﻣﯿﻨﻪ ﮐﯿﻔﯽ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﺎ 65 درﺻﺪي ﭘﺎراﻣﺘﺮ ﻫﺎي ﮐﯿﻔﯽ از ﻗﺒﯿﻞ TSS ، ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ و ﻣﻮاد ﺑﯿﻤﺎري زا ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

از ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎي اﺟﺮاي اﯾﻦ روش ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﮐﺮد:

– 1 ﻫﺰﯾﻨﻪ ﺑﺎﻻﺗﺮ آن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ روشﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ

– 2 ﺑﺮاي ﺑﺎم ﺑﺎ ﺷﯿﺐ ﺗﻨﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺖ (ﺑﯿﺶ از 25 ﺗﺎ 30 درﺟﻪ از ﻗﺒﯿﻞ ﺳﻮﻟﻪ ﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﯽ).

– 3 ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺖ و ﻧﮕﻬﺪاري از ﭘﻮﺷﺶ ﮔﯿﺎﻫﯽ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺳﺎزه ﺳﻘﻒ دارد.

– 4 در ﺻﻮرت آﺳﯿﺐ و ﻋﺪم اﺟﺮاي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻔﻮذ آب ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﻘﻒ ﻣﯽﺷﻮد.

– 5 ﻧﯿﺎز ﺑﻪ آﺑﯿﺎري زﯾﺎد در زﻣﺎن رﺷﺪ و ﺟﻮاﻧﻪ زدن ﮔﯿﺎه

ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ و ﻣﺰاﯾﺎي ﭘﯿﺶ ﮔﻔﺘﻪ اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻫﺰﯾﻨﻪ و ﻧﮕﻬﺪاري ﺷﺨﺼﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻗﺒﻮل و اﺟﺮاﯾﯽ ﺑﻮدن آن ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﻣﺴﺘﻠﺰم ﻓﺮﻫﻨﮓﺳﺎزي اﺳﺖ.

ﺳﯿﺴﺘﻢ ذﺧﯿﺮه آب ﺑﺎران در ﻣﻨﺎزل

اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺨﺎزن و ﺑﺸﮑﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ آب، راﯾﺞﺗﺮﯾﻦ روش اﺳﺘﺤﺼﺎل آب ﺑﺎران ﺑﺮاي آﺑﯿﺎري ﻓﻀﺎي ﺳﺒﺰ ﺧﺎﻧﮕﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﺑﺸﮑﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ، ﺑﺮاي ﺟﻤﻊآوري و ذﺧﯿﺮه رواناب ﭘﺸﺖ ﺑﺎمﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺮون ﻣﺴﯿﺮي، ﻧﺼﺐ و ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ.

ذﺧﯿﺮه آب ﺑﺎران در ﻣﻨﺎزل، ﺷﺎﻣﻞ اﻧﻮاع اﻗﺪاﻣﺎت از ﻗﺒﯿﻞ اﺣﺪاث ﺣﻮﺿﭽﻪﻫﺎي ﮐﻮﭼﮏ ﻧﮕﻬﺪاﺷﺖ داﺋﻤﯽ آب ﺑﺎران در داﺧﻞ ﺑﺎﻏﭽﻪ، اﻧﺒﺎره ﻫﺎي ﺟﺬب ﺑﺎران، ﺑﺸﮑﻪﻫﺎي ذﺧﯿﺮه آب ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﺑﯿﻦ آﻧﻬﺎ ﺑﺸﮑﻪﻫﺎي آب ﺑﻪ ﻃﻮر ﮔﺴﺘﺮده ﺗﺮي در ﮐﺸﻮر ﻫﺎي ﻏﺮﺑﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد.

ﻣﺤﺪوده ﻋﻤﻠﮑﺮد آﻧﻬﺎ در ﺗﻘﻠﯿﻞ ﺑﺎر آﻻﯾﻨﺪﮔﯽ رواﻧﺎب و ﮐﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ و ﭘﯿﮏ رواناب اﻧﺪك اﺳﺖ و ﺻﺮﻓﺎ روش ﮐﺎرآﻣﺪي از اﺳﺘﻔﺎده از آب ﺑﺎران در ﻣﻨﺎزل ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

از ﻣﺰاﯾﺎي اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺷﺎره ﮐﺮد:

-1 ﻧﺼﺐ و راه اﻧﺪازي آﺳﺎن

-2 ﻗﯿﻤﺖ ارزان

-3 آب ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺮاي ﻣﺼﺎرف ﺑﺎﻏﭽﻪ اي ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽﮔﺮدد

-4 اﻧﻔﺼﺎل ﻫﯿﺪروﻟﯿﮑﯽ ﭘﺸﺖ ﺑﺎم از ﺷﺒﮑﻪ آﺑﻬﺎي ﺳﻄﺤﯽ

اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ روش ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﺮح زﯾﺮ دارد:

-1 ﺧﻄﺮ ﺑﺎﻻي ﮔﺮﻓﺘﮕﯽ در ﮔﻠﻮﮔﺎه

-2 ﺑﻬﺒﻮد ﻧﺎﭼﯿﺰ ﮐﯿﻔﯿﺖ آب

-3 ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ اﭘﺮاﺗﻮر ﻣﺎﻟﮏ دﺳﺘﮕﺎه اﺳﺖ ﻫﯿﭻ ﺗﻀﻤﯿﻨﯽ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺻﺤﯿﺢ آن ﻧﯿﺴﺖ.

-4 ﻗﺮار دادن اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ وﺟﻮد ﻓﻀﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ اﺳﺘﻘﺮار آن ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺮاﮐﻢ ﺑﺎﻻ در ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان و ﻋﺪم ﺗﻌﺒﯿﻪ آن در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎنﺳﺎزيﻫﺎ ﻣﯽﺑﺎﯾﺴﺖ در ﺣﯿﺎط ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ ﻓﻀﺎ اﺷﻐﺎل ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ، ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد اﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ در ﺣﯿﻦ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻨﺎ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.

-5 در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ از ﻗﺒﯿﻞ ﺗﻬﺮان ﮐﻪ ﺑﺎرش در آن ﻣﺤﺪود ﺑﻪ 4 ﻣﺎه ﺳﺎل اﺳﺖ ﺷﺎﯾﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪاي ﺑﺎ ﮐﺎرآﻣﺪي ﺑﺎﻻ ﻧﺒﺎﺷﺪ.

از آنجا که امروزه با افزایش توجه به نقش و اهمیت فضای سبز شهری، جایگاه آن از یک کاربری زمین شهری به زیرساخت سبز شهری ارتقا یافته، تلاش شده است این رویکرد مورد اهتمام قرار گیرد. چرا که فضای سبز شهری به عنوان بخش جاندار سازمان فضایی – کالبدی شهر عاوه بر ایفای نقش‌های مختلف اجتماعی، زیباشناسی شهری، و … از حیث اکولوژی شهری، اکولوژی سیمای سرزمین، عقلانیت اکولوژیکی فضا و خدمات اکوسیستمی از نقش‌های بی‌بدیلی برخوردار است. این در حالی است که متأسفانه امروزه این مهم در هیاهوی رشدهای افسارگسیخته و شتابان شهری و در رقابت با کاربری‌های با بازده اقتصادی نظیر کاربری‌های مسکونی، تجاری، و …؛ بشدت در تنگنا قرار گرفته می‌شود.

فهرست مطالب کتاب فضای سبز شهری :

وظایف و جایگاه قانونی شهرداری در توسعه، بهسازی و نگهداری فضاهاي سبز

مشخصات فضاهای سبز شهری

• پارک شهری
• فضاي سبز شهري
• انواع فضاهای سبز
• فضاهای سبز
• فضاهاي سبز طبیعی در شهر
• سطوح سبز
• نقشو اهمیت فضای سبز در زندگی شهری
• ضرورت فضای سبز
• آثار فضای سبز در بیوکلیمای شهری
• اهمیت و نقش فضای سبز از بعد شهرسازی
• نحوه تأثیرگذاری فضای سبز بر اقلیم شهری

عملکردهای فضای سبز

• عملکردهای فضای سبز در ساخت کالبدی شهر
• عملکردهای زیست‌محیطی

نقش‌های عمده فضای سبز

• افزایش رطوبت نسبی
• مقابله با جزایر گرما
• کاهش میزان سرب
• عملکردهای اجتماعی روانی فضای سبز

گونه شناسی‌کاربری فضای سبز شهری

• فضاهای سبز خصوصی
• فضاهای سبز نیمه‌خصوصی

الگوهای فضای سبز حاشیه شهری (برون‌شهری)

• کمربندهای سبز احاطه‌کننده
• کمان‌های سبز
• محورهای سبز
• پارک‌های ملی
• پارک‌های جنگلی
• پارک‌های گیاه‌شناسی

الگوهای فضاهای سبز درون‌شهری

• پارک‌های کوچک شهری در مقیاس واحد همسایگی و پارک‌های جیبی (Poket parks)
• پارک شهری در مقیاس محله‌ها
• پارک شهری در مقیاس ناحیه
• پار ك منطقه‌ای
• پارك فراشهري (یا پارك‌های بسیار بزرگ)
• فضاهای سبز خیابانی
• سایر الگوهای توسعه فضای سبز درون‌شهری

گونه‌شناسی گیاهی فضاهای سبز شهری

• نکاتی در مورد انتخاب گونه
• دسته‌بندی گیاهان
• انتخاب گونه گیاهی منطبق با آب‌وهوا و خاک

معیارهای برنامه‌ریزی فضاهای سبز شهری

• استانداردهای فضای سبز
• معیارهای محیطی فضای سبز
• معیارهای مکانی فضای سبز شهری

ضوابط و مقررات مربوط به کاربری فضاهای سبز شهری

• ضوابط و مقررات عام
• عناصر و عوامل فضای سبز عمومی
• ضوابط طراحي فضاي سبز معابر و خیابان‌ها
• جلوگیری از سقوط درختان فرسوده در معابر
• ضوابط طراحي فضای سبز میادین
• معیارهای منظرسازی فضاهاي سبز و باز شهری
• اصول مدیریت حفظ و بهسازی فضاهای سبز عمومی

پیوست‌ها

• پیوست 1: آئین‌نامه اجراي اصلاح قانون حفظ و گسترش فضاي سبز در شهرها مصوب 88/5/13
• پیوست 2: ضوابط اجرایی مربوط به چگونگی اجرای ماده یک لایحه قانونی

ﭼﻜﻴﺪﻩ

ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﻨﺘﺮﻝ جمعیت ﺩﺭ ﻛﺸـﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺣـﺎﻝ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻣـﻮﺭﺩ ﻧﻈـﺮ ﻗـﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ. ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﺎﻫﺶ جمعیت ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴـﺮ ﺑـﻪ ﻛﺸـﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣـﺎﻝ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.

ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫـﺎﻱ ﻛـﺎﻫﺶ جمعیت ﺭﺍ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺷـﺪﻩﺍﻧـﺪ. ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﻣﻘﺎﻟـﻪ ﺳـﺆﺍﻝ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﺎﻫﺶ جمعیت ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻨﺒـﻪﻫـﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼـﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ. ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺭﻭﺵ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩﻫﺎ ﻭ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﻮﺍﻝ ﻣـﻮﺭﺩ ﻧﻈـﺮ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮﺍﺭﺩﻫﻴﻢ.

ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﻳﻢ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ ﺑـﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﺣﺮﻛﺎﺕ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺑﺎﺭﻭﺭﻱ ﻭ ﻣﻮﺍﻟﻴﺪ ﻭ ﻣـﺮﮒ ﻭ ﻣﻴـﺮ ﺭﺍ ﻣـﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳـﻲ ﻗـﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳـﻢ. ﺳـﭙﺲ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﺯﺍﺩ ﻭ ﻭﻟﺪ، ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﻣﺮﮒ ﻭ ﻣﻴﺮ، ﺷﺎﺧﺺﻫـﺎﻱ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻭ ﻃﻼﻕ ﻭ ﻫﺮﻡ ﺳﻨﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬـﺎﻥ ﻣـﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳـﻲ ﻗـﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘـﻪ ﺍﺳـﺖ. ﺳـﭙﺲ ﺳـﻴﺮ ﺭﺷـﺪ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﻨﺘﺮﻝ جمعیت ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺁﻥ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﺁﻣﺎﺭﻱ جمعیتی ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﻗﺒﻠﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ﻧﺮﺥ ﻧﺰﻭﻟﻲ ﺭﺷﺪ جمعیت ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻧﻨﻤﺎﻳﻨـﺪ، ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﺑﺰﺭﮒ ﭘﻴﺮﻱ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻛـﻪ ﻫﺰﻳﻨـﻪ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﻓﻘﺮ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﺤﻘﻖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺪﻡ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑـﻪ ﺩﻧﺒـﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫـﺪ ﺩﺍﺷﺖ. ﻟﺬﺍ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﻭ ﺑﺎﻝ ﻳﻚ ﭘﺮﻧﺪﻩ ﻭ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻣﻠﺰﻭﻡ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﺪ.

ﻛﻠﻤﺎﺕ ﻛﻠﻴﺪﻱ

ﺟﻤﻌﻴﺖ، ﺭﺷﺪ جمعیت ، ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ جمعیتی، ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ جمعیتی، ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ

ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺳﺎﻻﻧﻪ جمعیت ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﺪﻭﺩ ۲/۱ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳـﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺳﺎﻻﻧﻪ جمعیت ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ۰/۶ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﻧـﺮﺥ ﺭﺷـﺪ ﺟﻤﻌﻴﺘﺸـﺎﻥ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﺟﻠﻮﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺟﻤﻌﻴﺘﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ، ﺍﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻧﮓ ﺧﻄﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧـﻮﺩ ﺑـﻪ ﺻـﺪﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺁﻣﺪﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﭘﻴﺮ ﺷﺪﻥ ﺟﻤﻌﻴﺖ، ﻧﺮﺥ ﺯﺍﺩ ﻭ ﻭﻟﺪ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺭﻭﻧﺪ ﻛﺎﻫﺸﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ. ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﻲ ﻣﺸﻮﻕﻫﺎﻱ ﺯﻳـﺎﺩﻱ ﺑـﺮﺍﻱ ﺍﻓـﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﻭ ﺗﻮﻟـﺪ ﻧـﻮﺯﺍﺩﺍﻥ ﺍﺗﺨـﺎﺫ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.

ﺳﻮﺍﻝ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﺎﻫﺶ جمعیت ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ، ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻋﻤﺪﻩﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻗﺪﺭﺕﻫـﺎﻱ ﺍﺳـﺘﻌﻤﺎﺭﻱ ﺑـﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺧﻄﺮ ﺗﻠﻘﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﻛﺸـﻮﺭﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑـﻲ ﻧﻴـﺰ ﻧﮕﺮﺍﻧـﻲ ﺩﻳﮕـﺮ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﺍﺳﺖ. ﺭﺷﺪ ﻣﻨﻔﻲ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻧﮋﺍﺩ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﻭ ﺯﺍﺩ ﻭ ﻭﻟﺪ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ، ﻣـﻲﺗﻮﺍﻧـﺪ ﺩﺭ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺍﺛﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ.

ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫـﺎﻱ ﻛـﺎﻫﺶ جمعیت ﻭ ﺣﻤﺎﻳـﺖ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﻭ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﺎﻫﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ، ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﻛﺸـﻮﺭ ﻣـﺎ ﻧﻴـﺰ ﺑﺎﻳـﺪ ﻣـﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ. ﻟﺬﺍ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻳﺎ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ. ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻣﻬﻢ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻛﻨﺘﺮﻝ جمعیت ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺧﻴـﺮ؟

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﺟﺘﻤـﺎﻋﻲ ﻛـﺎﻫﺶ ﻧـﺮﺥ ﺭﺷـﺪ جمعیت ، ﺑـﻪ ﺍﻳـﻦ ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﺭﺳﻴﺪﻩﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺎﻳﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻛﺸـﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺳﻴﺎﺳـﺖﻫـﺎﻱ ﺷـﺪﻳﺪ ﻛﻨﺘﺮﻝ جمعیت ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﭘﻴﺮﻱ جمعیت ﻭ ﻣﻬﺎﺟﺮ ﭘﺬﻳﺮﻱ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣـﺪ ﺑـﺮﺍﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﭘـﻴﺶ ﺭﻭ ﮔﺮﻓﺘـﻪﺍﻧـﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﻧﺴﻞ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﻴﺮﻱ جمعیت ﻭ ﺑﻮﺟـﻮﺩ ﺁﻣـﺪﻥ ﻋـﺎﺩﺍﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻛﻮﭼﻚ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺪ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧـﺮﺥ ﺭﺷـﺪ جمعیت ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﺳﺖ.

ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ

ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﭘﺮﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷـﺪ. ﺑﻄﻮﺭﻳﻜـﻪ ﺩﺭ ۵۰۰ ﺳـﺎﻝ ﭘـﻴﺶ ﺍﺯ ﻣﻴﻼﺩ ﻣﺴﻴﺢ ﻃﺒﻖ ﮔﺰﺍﺭﺷﺎﺕ ﻣﻮﺭﺧﺎﻥ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﺪﻭﺩ ۴۰-۵۰ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔـﺮ ﺑـﻮﺩﻩ ﻭ ﺷـﻬﺮﻫﺎﻱ ﭘﺮجمعیت ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ. ﺑﺘﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺟﻨﮓﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺑﺎ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻱ ﭘﻬﻨـﺎﻭﺭ ﻭ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺮﺯﻫﺎﻱ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺸﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺧﻮﻧﺒﺎﺭ، ﺷﻴﻮﻉ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﻭﺍﮔﻴﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﺳـﻮﺍﻧﺢ ﻃﺒﻴﻌﻲ، ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻱ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺣﺪﻭﺩ ۸ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺯﻧﺪﮔـﻲ ﻣﻲﻛـﺮﺩﻧﺪ. ﻳﻌﻨـﻲ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻗـﺮﻥ ۱۹ ﻣﻴﻼﺩﻱ ﺣﺪﻭﺩ ۸-۱۰ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔـﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻣـﺮﺯﻫﺎﻱ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﻲﺯﻳﺴﺘﻨﺪ.

ﺭﺷﺪ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ۰/۵ ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻﻱ ﻣﺮﮒ ﻭ ﻣﻴﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۲۸۰ ﻫﺠﺮﻱ ﺷﻤﺴﻲ ﺣﺪﻭﺩ ۱۰ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ. ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ۱ ﻗﺮﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۷۵ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ۶ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ ۶۰ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﮔﺬﺷﺖ.

ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺭﺷﺪ ﻃﺒﻴﻌﻲ جمعیت : ( Natural Growth Rate)

ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎﻱ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﺮﮒ ﻭ ﻣﻴﺮ ﻭ ﺯﺍﺩ ﻭ ﻭﻟﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﺽ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤـﺖ ﺗـﺄﺛﻴﺮ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎﺕ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ، ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ:

ﺑﺮﻣﺒﻨﺎﻱ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻳﻨﺪﻩ جمعیت ﻭ ﺍﻓـﺰﺍﻳﺶ ﻳـﺎ ﻛـﺎﻫﺶ ﺁﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻛﺮﺩ. ﺑﺮﻃﺒﻖ ﻳﻚ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪﻱ ﻛﻠﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺭﺷﺪ جمعیت ﺭﺍ ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ:

ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ: ۰/۱ ﺩﺭﺻﺪ جمعیت ﺛﺎﺑﺖ

ﺭﺷﺪ جمعیت ۰/۱-۰/۵ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﺿﻌﻴﻒ

ﺭﺷﺪ جمعیت ۰/۵-۱ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ

ﺭﺷﺪ جمعیت ۱-۱/۵ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊ

ﺭﺷﺪ جمعیت ۱/۵-۲ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺮﻳﻊ

ﺭﺷﺪ جمعیت < ۲ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻱ ﺟﻤﻌﻴﺖ

. ﺩﺭ ﺭﺑﻊ ﺍﻭﻝ ﻗﺮﻥ ﻓﻌﻠﻲ ﺗﻐﻴﻴـﺮ ﺻﻌﻮﺩﻱ ﺳﺮﻳﻊ ﺩﺭ ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﻓﺎﻫﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻣﻜﺎﻧـﺎﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﻴﻤﺎﺭﻳﻬﺎﻱ ﻭﺍﮔﻴﺮﺩﺍﺭ ﻭ ﻛﺸﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﻗﺮﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﻫﻤـﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﺎﻻ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻗـﻢ ۲/۷ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻓﻮﺍﺻﻞ ﺩﻫﻪ ۱۳۵۵-۱۳۶۵ ﺍﻓـﺰﺍﻳﺶ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺳﺮﻳﻊ ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻱ ﻭﻗﺖ، ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﻨﺪﺗﺮ ﺷـﺪ.

ﺍﻣـﺎ ﻣﺘﺎﺳـﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳـﻦ ﻧـﺮﺥ ﻧﺰﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﺸﻜﻞ ﺑـﺰﺭﮒ ﭘﻴﺮﻱ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﻋﺪﻡ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺟﻮﺍﻥ، ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﺟﺪﻱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﺑﺰﺭﮒ، ﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻛﺎﻫﺶ ﺁﻥ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺁﻥ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﻓﺮﺻﺖﻫـﺎﻱ ﺟﺪﻳـﺪ ﺷـﻐﻠﻲ ﻧﻴـﺰ ﺟﻬـﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﺭﻓﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﺑﻨﺪ.

ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻬﺎﻥ ﻭﻧﺮﺥ ﺭﺷﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ

ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ﻭﺳﻌﺖ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ، ﻗﺪﻣﺖ ﺗﻤﺪﻥ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻳﺴﺘﻲ، ﺗﻮﺯﻳـﻊ ﺟﻤﻌﻴـﺖ ﺩﺭ ﺳـﺮﺯﻣﻴﻨﻬﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ. ﻛﻤﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺳﺎﻝ ۲۰۱۰ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺩﺭﺻﺪ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﺭﻩﻫـﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺯﻧـﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ، ﺑﺪﻳﻦ ﺷﺮﺡ ﻣﻲﺑﺎﺷـﺪ ﻛـﻪ %۶۰ ﻣـﺮﺩﻡ ﺟﻬـﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺳـﻴﺎ % ۹ ، ﺩﺭﺁﻣﺮﻳﻜـﺎﻱ ﻻﺗـﻴﻦ ﻭ ﻛﺎﺭﺍﺋﻴـﺐ %۵ ، ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻱ ﺷﻤﺎﻟﻲ %۱۲ ، ﺍﺭﻭﭘﺎ %۱۳ ، ﺩﺭ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎ ﻭ %۱ ﺩﺭ ﻗﺎﺭﻩ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺳﻴﻪ ﺳﻜﻨﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ. ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻫﻨـﻮﺯ ﻫـﻢ ﺷـﺮﺍﻳﻂ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺯﻳﺴﺘﻲ ﻭ ﺑﻼﻳﺎﻱ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﭺ ﺟﻤﻌﻴﺖﻫﺎ ﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﺮﺗﻬـﺎ ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﺮ ﺭﻓﺎﻫﻲ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.

چکیده                                   

 مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقایسه تاب آوری، هوش هیجانی و مؤلفه های آن در زنان سرپرست و غیر سرپرست خانوار شهر کرمانشاه می باشد.

روش:روش تحقیق دراین پژوهش از نوع علی ـ مقایسه ای یا پس رویدادی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مجتمع های حمایتی سازمان بهزیستی شهر کرمانشاه تشکیل می دهد. از بین سه مرکز حمایتی، کلینیک مددکاری ساحل امید به صورت تصادفی انتخاب شد و به 102نفر از زنان تحت پوشش پرسشنامه داده شد و به همین تعداد نیز از زنان غیر سرپرست برای مقایسه با گروه فوق همتا سازی شدند و پرسشنامه در اختیار آنها قرار گرفت.

به منظور اندازه گیری متغیرها از مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسن وپرسشنامه هوش هیجانی شرینگ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با آزمون t گروههای مستقل انجام گرفت.

یافته ها: یافته ها نشان داد که بین دو گروه در متغیرتاب آوری و دو مؤلفه خود انگیزی و خودکنترلی تفاوت معنادار وجود دارد.

نتایج:  به نظر می رسد گروه زنان سرپرست خانوار در مقایسه با زنان غیر سرپرست خانوار به واسطه رویارویی با مشکلات بیشتردر عامل   تاب آوری، خود انگیزی و خود کنترلی نمرات بالاتری کسب کردند.

واژه های کلیدی: تاب آوری، هوش هیجانی، زنان سرپرست خانوار، غیر سرپرست خانوار     

مقدمه

در سالهای اخیر رویکرد روانشناسی مثبت گرا با تکیه بر شعار توجه به استعدادها و توانمندیهای انسان مورد توجه پژوهشگران حوزه های مختلف روانشناسی قرار گرفته است. این رویکرد بر شناسایی سازه ها و پرورش توانمندیهایی تاکید می کند که ارتقاء سلامت و شادکامی انسان را فراهم می کند. از جمله مهمترین راهبرد که در  این رویکرد مورد توجه پژوهشگران است،  تاب آوری را می توان نام برد .

تاب آوری به فرایند انطباق مثبت با تجربه های تلخ و نا گوار اطلاق می شود و فراتراز جان سالم به در بردن از استرس و ناملایمات زندگی است. گارمزی و ماستن (1991)تاب آوری را فرایندیا توانایی سازگاری موفقیت آمیز به رغم شرایط چالش انگیز و تهدید کننده تعریف کرده اند.کانر و دیویدسن(2003) معتقدند تاب آوری توانایی فرد در برقراری تعادل زیستی-روانی در شرایط خطرناک است.  همچنین بازگشت به تعادل اولیه یا رسیدن به تعادل سطح بالاتر(در شرایط تهدید کننده) است و از این رو سازگاری موفق در زندگی را فراهم می کند.     

محققان تاب آوری و آسیب پذیری را دو قطب متضاد یک پیوستار می دانند. آسیب پذیری به افزایش احتمال پیامدهای منفی در برابر خطرات اطلاق می شود.  

از نظر فریوبرگ، بارائوگ، مارتینوسن،روسنونیگ وهجمدال (2005)افراد تاب آور انعطاف پذیری بیشتری در مقابل شرایط آسیب زا دارند و خود را در برابر این شرایط حفاظت می کنند ، آنها دارای منبع کنترل درونی هستند، رفتارهای اجتماعی سازش یافته، همدلی با دیگران و خودپنداره مثبت دارند. در مطالعات اولیه ای که در زمینه تاب آوری صورت گرفته، تصور می شد که تاب آوری خصیصه افراد فوق العاده است.

اما پژوهش های اخیر نشان داده اند که تاب آوری خصیصه افراد فوق العاده نیست و در افراد مختلف و سطوح متفاوت تحول شامل کودکی، نوجوانی و بزرگسالی مشاهده می شود. عوامل زیادی برتاب آوری موثر است که از جمله  می توان نقش هوش را  در نظر گرفت. یافته هایی دردسترس است که هوش را یک عامل تعیین کننده در تاب آوری می دانند.   

امروزه گونه ای دیگر از هوش به غیر از هوش عمومی که توسط آزمونهای سنتی هوش سنجیده می شود مد نظر است تحت عنوان هوش هیجانی که ریشه در نظریه هوش بین شخصی و درون شخصی گاردنر دارد و اولین بار توسط مایر وسالوویدر سال 1990 مطرح شد. مایر و سالووی هوش هیجانی را توانایی ادراک عواطف،جهت دستیابی به احساساتی  سازنده که به کمک آنها بتوان به ارزیابی افکار، فهم عواطف و دانش عاطفی خود پرداخت و با استفاده از آن بتوان موجبات پرورش احساسات و رشد هوش خود را فراهم ساخت می دانند.

هوش هیجانی نوعی از هوش اجتماعی بوده و عبارت است از توانایی تشخیص و بیان هیجان در خود و دیگران و استفاده از آنها برای هدایت افکار و اعمال.

شواهد بالینی گوناگونی وجود دارد که نشان می دهند که افرادی که از هوش هیجانی پایینی برخوردارند، به نا آگاهی عاطفی مبتلا بوده، در تنظیم عواطف خود دچار مشکل می باشند. در واقع آشفتگی های هیجانی با جنبه های بنیادینی از روان گسیختگی ، اختلالهای روان ـ تنی و اختلالهای شخصیت در ارتباط بوده و هر اختلال توصیف شده درDSM IV در بر دارنده آشفتگی در عاطفه یا تنظیم آن است.

رابطه مستقیم بین هوش هیجانی و زندگی سالم نشان می دهد که توجه به هیجانات، آگاه بودن وآگاه ماندن از آنها و استفاده کردن از آنها در راهنمایی کردن رفتار، اهمیت زیادی دارد. هوش هیجانی در برگیرنده مؤلفه هایی مانند مهارت خودگردانی ، خود آگاهی، خود کنترلی ، مهارتهای اجتماعی، همدلی  ومهارتهای حل مساله می باشد که همه این مؤلفه ها به گونه ای قابل آموزش هستند. نظریه پردازان هوش هیجانی بر این باورند که بین هوش هیجانی و قدرت مقابله با موقعیت های مخاطره آمیز رابطه مثبت وجود دارد و بالا بودن هوش هیجانی را به عنوان یک عامل محافظت کننده مطرح نمودند.

  خانواده از جمله نهادهای مقدم و ضامن سلامتی جامعه است. خانواده به عنوان اولین کانونی که فرد در آن قرار می گیرد دارای اهمیت شایان توجهی است.اولین تأثیرات محیطی که فرد دریافت می کند از محیط خانواده است و حتی تاثیر پذیری فرد از سایر محیطها می تواند نشأت گرفته از همین محیط خانواده باشد. انحرافات خانواده، عدم سلامت روانی خانواده، مشکلات اجتماعی و اقتصادی خانواده از لحاظ تأثیری که روی اعضاء خود دارد جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد، از این لحاظ سلامت یک جامعه به سلامت خانواده های آن وابسته است.

عوامل متعددی از جمله جنگ، شهر نشینی، طلاق، اعتیاد همسر، مرگ همسرونظایر آن موجب تغییر ساختار خانواده و افزایش تعداد خانواده های تک والدی با سرپرستی زنان در سراسر جهان است. در مواردی که سرپرستی خانواده به صورت ناگهانی از مرد به زن منتقل می شود شرایط نا امنی شامل از دست دادن درآمد، تربیت فرزند،ایفای نقش دوگانه ی پدرومادری برای زنان فراهم می شود که این شرایط موجب شکل گیری استرسها و فشارهای شخصی، روانی و اجتماعی بر دوش زن می شوند ،که می توانند سلامت روانی و خانوادگی زن را به خطر بیندازند.  بر اساس بررسی های انجام شده، نگرانی ، اضطراب و نا امنی بیشترین دغدغه زنان سرپرست خانوار نسبت به آینده خود و فرزندانشان بوده است.

با توجه به مطالب فوق الذکر و همچنین نتایج پژوهش هایی که حاکی ازاین  موضوع است که بین تاب آوری و هوش هیجانی ارتباط وجود دارد، وپژوهش هایی که این دو سازه را قابل آموزش می دانند ،هدف از انجام این پژوهش بررسی این دو مولفه در دو گروه از زنان می باشد.  زنانی که در معرض فشارها و تعارض های بیشتری هستند در مقابل زنانی که شاید نسبت به گروه قبل فشار کمتری را متحمل می شوند.

اغلب تحقیقات انجام شده در زمینه این دو سازه بر روی  کودکان و نوجوانان و یا گروه هایی که دچار آسیب شده اند صورت پذیرفته ، و در این میان گروه هایی هم هستند که در بطن مشکلات و انواع فشارها و تعارضات قرار دارند اما آنچنان که باید مورد توجه قرار نگرفته اند. در پژوهش حاضر به بررسی تاب آوری و هوش هیجانی در زنان سرپرست خانوار، به عنوانی قشری که با خیل انبوهی از مسایل و مشکلات رو به رو هستند، و مقایسه آن با زنان غیر سرپرست خانوار پرداخته می شود.

فرضیه های پژوهش

 پژوهش حاضر به بررسی این فرضیات می پردازد:

1 ـ بین تاب آوری در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

2ـ بین هوش هیجانی در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

3ـ بین خودانگیزی در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

4ـ بین خود آگاهی در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

5ـ بین خودکنترلی در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

6ـ بین هوشیاری اجتماعی در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

7ـ بین مهارتهای اجتماعی در زنان سرپرست خانوار و زنان غیر سرپرست خانوار تفاوت وجود دارد.

 روش

جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت است از زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مراکز حمایتی وابسته به سازمان بهزیستی شهر کرمانشاه، که از میان سه مرکز حمایتی به طور تصادفی کلینیک مددکاری ساحل امید انتخاب شد و به 102 نفر از زنان عضو کلینیک پرسشنامه داده شد.سپس تعداد 107 زن غیر سرپرست خانوار بر اساس سن و سطح تحصیلات با گروه فوق همتا سازی شد.  به منظوراندازه گیری تاب آوری از مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسن(2003)  و برای اندازه گیری هوش هیجانی از پرسشنامه هوش هیجانی شرینگ(1996) استفاده شد.

 مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسن:  این پرسشنامه 25 گویه دارد که در مقیاس لیکرت بین ( 0 کاملا نادرست) و (5 همیشه درست) نمره گذاری می شود. حداکثر نمره 100 و حداقل 0 می باشد. جوکار در پژوهشی بر روی 577دانش آموز دبیرستانی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، همسانی درونی 93/0 برای این مقیاس گذارش داد و با روش تحلیل عاملی مؤلفه های اصلی، وجود یک عامل را در این مقیاس تأیید کرد.

مقیاس هوش هیجانی شرینگ: فرم اصلی این آزمون شامل 70 سوال است که چندین جنبه از هوش هیجانی( خودآگاهی، خودنظم دهی، انگیزه، همدلی، و مهارتهای اجتماعی در شغل) را مورد ارزیابی قرار می دهد که البته بعد از هنجار شدن در ایران تعدادی از سوالات آزمون به دلایل مختلف از قبیل نداشتن مشخصات لازم سوأل، طولانی بودن سوأل، عدم تطبیق با فرهنگ ایران حذف شده است. در نتیجه آزمون هنجار شده دارای 33 سوأل است. منصوری (1380) در پایان نامه کارشناسی ارشد خود میزان هماهنگی درونی این مقیاس را از طریق آلفای کرونباخ برابر 85/0 بدست آورده است که مطلوبیت آزمون را نشان می دهد.

  

ﺷﻴﻮﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﻣﺎﺩﻩ ۴ ﻭ ۶ ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻗﺎﻧﻮﻥ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺼﻮﺏ ۱۳۸۳/۲/۲۰ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﻨﺪ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻭ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺳﺎﺯﻱ ﻧﺤﻮﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻊ مدیریت پسماندهای ﻋﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ :

– ﻛﻤﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ

– ﻓﺮﺍﻫﻢﺳﺎﺯﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺠﺪﺩ

– ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻮﺍﺩ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺮ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺍﺯ ﻣﺒﺪﺃ

– ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻭ ﺑﻴﻮﻟﻮﮊﻳﻜﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻮﺍﺩ ﻭ ﺍﻧﺮﮊﻱ

– ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺪﺭﻳﺠﻲ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎ

– ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺫﻳﻨﻔﻌﺎﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ

– ﺍﺭﺗﻘﺎء ﺳﻄﺢ ﻓﻦ ﺁﻭﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻱ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ

– ﺑﺴﺘﺮ ﺳﺎﺯﻱ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﺼﺪﻱ ﮔﺮﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ

– ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎﺯﻱ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﻮﺩﺟﻪﺭﻳﺰﻱ

ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺩﺍﻣﻨﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ شیوه نامه مدیریت پسماند

ﺩﺍﻣﻨﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﻋﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻳﻬﺎ، ﺑﺨﺸﺪﺍﺭﻱ ﻫﺎ ﻭ ﺩﻫﻴﺎﺭﻳﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺍﺳﺘﺎﻧﻬﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

ﻣﺎﺩﻩ -۱ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺕ ﻛﻠﻲ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ

ﺑﻄﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﺸﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ:

ﺍﻟﻒ- ﺩﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ، ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ . ﺩﺭﺻﻮﺭﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺧﺎﺹ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ، ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ، ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ، ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﺏ- ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻨﺪ ﺍﻟﻒ، ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ، ﻛﻠﻴﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻭ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻱ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻭ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻳﻬﺎ ﻭ ﺩﻫﻴﺎﺭﻳﻬﺎ ﻭ ﺑﺨﺸﺪﺍﺭﻳﻬﺎ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﭘﻬﻨﻪ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﮔﺮﺩﺩ.

ﺩ- ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺳﻬﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﭘﻬﻨﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻭ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻭﺍﺣﺪﻱ ﺭﺍ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﻩ- ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺮﺡ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﭘﻬﻨﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﻣﺎﺩﻩ -۲ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺸﺎﻭﺭ

ﺍﻟﻒ- ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺁﺋﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ /۸۴۱۷۸ ﺕ ۳۴۱۶۲ ﻣﻮﺭﺥ ۸۵/۷/۱۶ ﻫﻴﺌﺖ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ” ﺁﺋﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﺪ ﻩ ﻣﺎﺩﻩ ۲۹ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻣﻨﺎﻗﺼﺎﺕ ” ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ.

ﺏ- ﺩﺭ ﺑﻨﺪ ﺏ ﻣﺎﺩﻩ ۱۴ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻓﻮﻕ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻛﻴﻔﻲ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﻥ ، ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺗﺠﺮﺑﻪ (ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ)، ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ مدیریت پسماند ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ، ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﺍﺭﺷﺪ ﻳﺎ ﺩﻛﺘﺮﺍ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﺫﻳﻞ ﺑﺎﺷﺪ:

ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ، ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻋﻤﺮﺍﻥ، ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﻜﺎﻧﻴﻚ، ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ(ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺁﻻﺕ ﻭ ﺯﺭﺍﻋﺖ)،ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ، ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻣﺤﻴﻂ،ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺷﻴﻤﻲ(ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻳﺴﺖ ، ﻓﺮﺍﻳﻨﺪ ﻭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ)،ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ( ﻧﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﺭ)، ﺁﻣﺎﺭ، ﺁﺏ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﺏ

ﻣﺎﺩﻩ -۳ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ

ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ، ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻳﻬﺎ ﻭ ﺩﻫﻴﺎﺭﻱ ﻫﺎﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﮔﺮﺩ ﺁﻭﺭﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﻓﺎﻳﻞ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ( ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎﻱ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﺩﻱ، ﻃﺮﺡ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ، ﻛﺎﺭﺑﺮﻱ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﻭ ﺗﻮﭘﻮﮔﺮﺍﻓﻲ )

 ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻬﻴﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﺎﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ
 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺛﺒﺖ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎ ( ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ )

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﺎﺭ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﻋﺎﺩﻱ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ، ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ، ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﻭ ﺩﻓﻊ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ

ﻣﺎﺩﻩ -۴ ﺷﺮﺡ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ

ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺤﺖ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ:

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ : ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ، ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻭﻡ: ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺳﻨﺠﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ مدیریت پسماند

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮﻡ: ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ مدیریت پسماند

ﺷﺮﺡ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎﺭﻩ ۱ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﺗﺒﺼﺮﻩ :۱ ﻛﺎﺭﻓﺮﻣﺎ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎ ﻭ ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻱ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﻨﺪﻫﺎﻱ ﺷﺮﺡ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻳﻚ (۱) ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺍﺳﺖ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻲ ﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺧﻞ ﻭ ﺗﺼﺮﻓﻲ ﺩﺭ ﺑﻨﺪﻫﺎﻱ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺷﺮﺡ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻢ ﻳﺎ ﺯﻳﺎﺩ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﻣﺎﺩﻩ -۵ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺍﺳﺘﺎﻧﻲ مدیریت پسماند ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺣﺴﻦ ﺍﺟﺮﺍ ﻭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﻔﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻋﺎﻟﻴﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸﻮﺭ (ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻳﻬﺎ ﻭ ﺩﻫﻴﺎﺭﻳﻬﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ) ﺍﺳﺖ.

ﻣﺎﺩﻩ -۶ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺩﺭ ۶ ﻣﺎﺩﻩ ﻭ ﻳﻚ ﺗﺒﺼﺮﻩ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻭﻧﻴﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﻋﻤﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻳﻬﺎﻱ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺑﻼﻍ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ.

ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻳﻚ

ﺷﺮﺡ ﺗﻔﺼﻴﻠﻲ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ

ﻣﺮﺣﻠﻪ -۱ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ، ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺷﺎﻣﻞ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﻳﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮﺩ :

-۱-۱ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ :

ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭﻳﮋﮔﻴﻬﺎﻱ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺁﻥ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﻭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭﭼﻮﺏ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ، ﺑﻮﻳﮋﻩ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ – ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ،ﻣﺤﺴﻮﺏ ﮔﺮﺩﻳﺪﻩ ﺑﻄﻮﺭﻳﻜﻪ ﻛﺎﺭﺁﻳﻲ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﻭیژگی ها،ﻛﺎﺭﻱ ﻏﻴﺮ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺯﻳﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ:

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺤﻴﻂ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ :

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻗﻠﻴﻤﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻫﻴﺪﺭﻭﻟﻮﮊﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺯﻣﻴﻦ ﺷﻨﺎﺳﻲ ﻭ ﺗﻜﺘﻮﻧﻴﻚ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺧﺎﻛﺸﻨﺎﺳﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﻮﭘﻮ ﮔﺮﺍﻓﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

 ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺤﻴﻂ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ

ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ، ﺭﺷﺪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﭼﺸﻢ ﺍﻧﺪﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ

ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻭ ﺗﺮﺍﻛﻢ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ( ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻱ ﺳﻨﻲ، ﺟﻨﺴﻲ، ﺳﻮﺍﺩ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ )

ﺳﻜﻮﻧﺖ ﮔﺎﻫﻬﺎﻱ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺤﻴﻂ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ

ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ، ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﮔﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ، ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻭ ﺍﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮﮊﻳﻜﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻋﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺳﻨﻦ ﻣﻠﻲ، ﻣﺤﻠﻲ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺗﻮﺭﻳﺴﻢ ﻭ ﮔﺮﺩﺵ ﮔﺮﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺤﻴﻂ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ

ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻱ ﺍﻗﻔﺼﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻱ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﻳﺎ ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺳﻄﺢ ﺩﺭ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺍﺭﺯﺵ ﺯﻣﻴﻦ ﻭ ﺑﻨﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﺧﺘﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻛﺎﺭﺑﺮﻱ ﺍﺭﺍﺯﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

-۲-۱ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ :

ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻧﺘﻈﺎﻡ ﺑﺨﺸﻲ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ، ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ ، ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ، ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ،ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﻭ ﺩﻓﻊ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺮﻱ ﻧﻤﺎﻳﺪ، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.

ﺍﺯ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻤﻲ ﻫﺮ ﻃﺮﺡ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺏ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺭﺍ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺑﺨﺸﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﻭﻫﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻳﻲ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻛﻤﻲ ﻭ ﻛﻴﻔﻲ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﻣﺆﺛﺮ ﺩﺭ ﻛﻠﻴﻪ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ، ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ،ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺻﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﺍﺻﻼﺣﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺑﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮﺍﺳﺖ :

ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺷﻬﺮﻱ( ﺧﺎﻧﮕﻲ، ﺗﺠﺎﺭﻱ ، ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻱ)

ﺻﻨﻌﺘﻲ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺎﻫﻲ

ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ

ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻧﻲ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﺎﺭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻤﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﻨﺎﮊ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﺳﻨﻮﺍﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﻨﺎﮊ پسماندهای ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻭ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ پسماندهای ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﺳﻨﻮﺍﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺗﻮلیدﻱ ﺩﺭ ﺍﻓﻖ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﻣﺪﻟﻴﻨﮓ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺁﻥ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻭﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺟﺎﻧﻤﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺫﺣﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺁﻥ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﻮﻉ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺟﺎﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩﺭﻭﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺁﻥ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﻮﻉ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺁﻥ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺍﺯ ﻣﺒﺪﺍء ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺒﺪﺍء

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺒﺪﺍء

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺒﺪﺍء

 ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪﻩ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ( ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ)

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﺷﺪﻩ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪﻩ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺤﻞ ﺩﻓﻦ ﻓﻌﻠﻲ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻥ

ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﺎﺭﺑﺮﻱ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﺎﻱ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﻭﺭﻭﺩﻱ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺳﺎﺧﺘﻬﺎ ﻭ ﺯﻳﺮﺳﺎﺧﺘﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﺷﻬﺎ ﻭ ﺷﻴﻮﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺩﻓﻦ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺁﻥ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﺷﻬﺎ ﻭ ﺷﻴﻮﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

 ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ

 ﺍﻣﻮﺯﺵ ﺗﺨﺼﺼﻲ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺿﺮﻳﺐ ﻧﻔﻮﺫ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻫﻬﺎ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺒﻴﻦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻓﻨﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ، ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺟﺎﺭﻱ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻥ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ، ﺁﻳﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ، ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻠﻬﺎ ﻭ ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺟﺎﺭﻱ ﺩﺭ مدیریت پسماند

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﭼﺎﺭﺕ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﻘﺎﻁ ﻗﻮﺕ، ﺿﻌﻒ، ﻣﺰﺍﻳﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ( ﭘﺮﺳﻨﻠﻲ، ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻣﺘﻐﻴﺮ )

 ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ ﻗﻮﺕ، ﺿﻌﻒ، ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﺻﺖ مدیریت پسماند ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ

ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺍﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﻧﻘﺎﻁ ﺿﻌﻒ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ مدیریت پسماند

ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺍﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﻧﻘﺎﻁ ﻗﻮﺕ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ مدیریت پسماند

ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺍﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﻓﺮﺻﺘﻬﺎ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ مدیریت پسماند

ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺍﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪﻱ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ مدیریت پسماند

ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ مدیریت پسماند

ﻣﺮﺣﻠﻪ :۲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺳﻨﺠﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ مدیریت پسماند

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﻨﮕﻨﺎﻫﺎﻱ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺭﺳﻲ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ، ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺳﻨﺠﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﻛﻠﻴﻪ ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﻓﻨﻲ،ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ،ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ،ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻲ ﻭ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺍﺳﺖ، ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ. ﺑﻄﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﺑﺨﺸﻬﺎﻱ ﺯﻳﺮ ﺍﺳﺖ :

-۱-۲ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻱ مدیریت پسماند ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ :

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺿﻤﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻱ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺑﻬﺮﻩ ﮔﻴﺮﻱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ :

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ مدیریت پسماند ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩ ﻫﺎﻱ مدیریت پسماند ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻱ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻱ مدیریت پسماند ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ

ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ مدیریت پسماند ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﺭﺍﻣﺘﺮﻫﺎﻱ ﺫﻳﻞ ﺭﺍ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ :

* ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ

*ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺳﺎﻧﻲ

*ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻣﺮﺩﻣﻲ

*ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ ، ﺣﻤﻞ ﻭ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

*ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺍﻱ

*ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺟﺎﺭﻱ

 *ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ

-۲-۲ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ:

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ، ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺑﺨﺸﻬﺎﻱ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺑﺸﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ:

 ﺑﺮﺭﺳﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﻴﻮﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﺠﺪﺩ ﺍﺯ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺳﺎﺯﻱ ﻣﻮﻗﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﻭ ﺣﻤﻞ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻓﻊ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ( ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﻫﺎ) ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻞ

 ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

 ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺳﻨﺠﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ، ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺍﻓﺘﺼﺎﺩﻱ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﻃﺮﺡ

-۳-۲ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ:

ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻘﺎﻁ ﺿﻌﻒ ﻭ ﻗﻮﺕ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ، ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ مدیریت پسماند ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ، ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﺸﻜﻴﻼﺗﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺟﻬﺖ ﺭﺍﻫﺒﺮﻱ مدیریت پسماندﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﺤﺪﻭﻩ ﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.

-۴-۲ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ :

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺳﺎﺯﻱ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻫﺎﻱ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﻧﻚ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ، ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻱ ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺟﻬﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ مدیریت پسماندﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﺩﻳﺪ.

-۵-۲ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ :

ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﻣﻬﻢ ﻛﻪ ” ﻫﺮﻛﻪ ﺯﺑﺎﻟﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﻤﺎﻳﺪ ” ، ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻱ، ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺑﻤﻨﻈﻮﺭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ مدیریت پسماند ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.

-۶-۲ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻉ ﺭﺳﺎﻧﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﺪ :

ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ، ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎ ﺟﺎﻣﺪ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻃﺮﺡ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻬﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﺁن جمله :

 ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﻪ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ

 ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺎ ( ﺻﺪﺍﻭ ﺳﻴﻤﺎ، ﺟﺮﺍﻳﺪ ) ﺩﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎء ﺳﻄﺢ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ

 ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺑﺮﻭﺷﻮﺭﻫﺎﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻬﺎﻱ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻲ
 ﺑﻨﺮ، ﭘﻼﻛﺎﺭﺩ، ﭘﻮﺳﺘﺮ ﻫﺎﻱ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺁﻣﻮﺯﺷﻬﺎﻱ ﻫﻤﮕﺎﻧﻲ

 ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻃﺮﺡ

ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻫﺎﻱ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺟﻬﺖ ﺟﻠﺐ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.

ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮﻡ: ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ مدیریت پسماند

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻟﻮﻳﺖ ﻫﺎ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺗﻬﺎﻱ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺪﺕ ﭘﻨﺠﺴﺎﻟﻪ ﻭ ﺩﺭﺍﺯ ﻣﺪﺕ ﺩﻩ ﺳﺎﻟﻪ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎﻱ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺟﺎﻣﺪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻮﺩ.

ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺟﻤﻊ ﺁﻭﺭﻱ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻫﻬﺎﻱ ﭘﺬﻳﺮﻧﺪﻩ

ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﺗﺎ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﻭ ﺩﻓﻊ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎﻱ ﻛﻤﻲ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺯﻣﺎﻧﺒﻨﺪﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

 ﺍﺭﺍﻳﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ

 ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﭘﺎﻳﺶ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﻓﻮﻕ ﺍﻟﺬﻛﺮ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎﻱ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ

چکیده سنتز مطالعات توجیه فنی و اقتصادی بازیافت در قالب ۱۰ منطقه شهری کشور

ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ۱۳۸۰ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﻞ ﺯﺑﺎﻟﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺪﻭﺩ ۲۲۰۰۰ ﺗﻦ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺳﺮﺍﻧﻪ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺷﻬﺮﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺪﻭﺩ ۶۵ ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻴﻠﻮﮔﺮﻡ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﻛﻞ ﻛﺸﻮﺭ، ﻣﻮﺍﺩ ﻓﺴﺎﺩ ﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎ ﺣﺪﻭﺩ ۷۳ ﺩﺭﺻﺪ، ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺍﺯ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﺑﺎ ۸/۵ ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﻛﺎﻏﺬ ﺑﺎ ۷/۳ ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺭ ﺭﺩﻩ ﻫﺎﻱ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ.ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻃﺮﺡ ﻫﺎﻱ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻓﻨﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﻫﮕﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ، ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺳﻨﺘﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢ بازیافت ﻣﻮﺍﺩ ﺯﺍﻳﺪ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻴ ﺮﺳﻴﺪ.

ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﻭﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ، ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﻭﺭﻧﻤﺎﻱ ﻛﻠﻲ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﺭﺍﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻧﻤﻮﺩ.

ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﮊﻩ ﻛﻠﻴﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺩﻫﮕﺎﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺁﻥ، ﻛﻠﻴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮﺭ ﺳﻨﺘﺰ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﺎﻳﺞ، ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﻭﺿﻌﻴﺖ بازیافت ﭘﺴﻤﺎﻧﺪﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮﻱ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺸﺨﺺ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺯﺑﺎﻟﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﻭ ﺍﺟﺰﺍء ﺁﻥ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻓﻖ ۱۴۰۰ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﮔﺮﺩﻳﺪ.

ﺳﭙﺲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺪﻝ SWOT ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ بازیافت ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻭ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮒ ﻭ ﻛﻮﭼﻚ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﺩﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻫﻢ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻘﺸﻪ ﻫﺎ، ﺟﺪﺍﻭﻝ ﺗﻮﺻﻴﻔﻲ، ﻭ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭﻫﺎ، ﺑﺎﻧﻚ ﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎﺯﻳﺎﻓﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺤﻴﻂ GIS ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﻛﻠﻴﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻫﺎ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﮔﺮﺩﻳﺪ. ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﻬﻴﻨﻪ ﻭ ﺳﺮﻳﻊ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻠﻲ ﭘﺴﻤﺎﻧﺪ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ.

ﭼﮑﯿﺪه

ثبت به موﻗﻊ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﺳﯿﺎﺳﯽ، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﺣﺎﺋﺰ اﻫﻤﯿﺖ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ . اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ در ﻧﻈﺮ دارد ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻓﺎﮐﺘﻮرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ در ﭘﺪﯾﺪه ﮐﻢ ثبتی و دﯾﺮ ثبتی وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ را ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ . از روش ﮐﻤﯽ ﺑﺮاي اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮزﯾﻊ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ در ﺑﯿﻦ 150 ﻧﻔﺮ از ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ اداره ثبت و اﺣﻮال اﺳﺘﺎن ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ .

ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ، اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر و ﺿﺮﯾﺐ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي از ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ . ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﺘﺎﯾﺞ اﻓﺮاد ﻣﺴﻦ ﮐﻪ ﺳﻄﺢ ﺗﺤﺼﯿﻼت و درآﻣﺪ ﮐﻤﺘﺮي دارﻧﺪ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻓﺎﺻﻠﻪ دورﺗﺮي از ﻣﺮاﮐﺰ اداري و درﻣﺎﻧﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﺑﯿﺸﺘﺮ در ﻣﻌﺮض دﯾﺮﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻗﺮار دارﻧﺪ . راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺑﺮاي ﺣﻞ اﯾﻦ ﻣﻌﻀﻞ ﭘﯿﺸﻨﻬﺎد ﮔﺮدﯾﺪ .

ﮐﻠﻤﺎت ﮐﻠﯿﺪي :

ثبت اﺣﻮال، ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ و دﯾﺮﺛﺒﺘﯽ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ، ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ .

ﻣﻘﺪﻣﻪ

ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ و دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ رﯾﺸﻪ در ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي دارد . ﺷﻨﺎﺧﺖ و ﺑﺮرﺳﯽ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﻤﮏ ﺑﺰرﮔﯽ ﺑﺮاي ﺣﻞ اﯾﻦ ﻣﻌﻀﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد . ﭼﺮا ﮐﻪ دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ ﺗﺒﻌﺎت ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻣﺴﺌﻮل در ﺑﺮ دارد . ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل ﺑﺮﺧﯽ از ﺧﺎﻧﻮاده ﻫﺎ آﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﯾﺎ ﻧﺎآﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺑﺎدﯾﺮ ثبت ﻧﻤﻮدن واﻗﻌﻪ ﻓﻮت، زﻣﯿﻨﻪ ﺳﻮء اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺎد ﻫﻮﯾﺘﯽ اﻓﺮاد را ﺑﺮاي اﻓﺮاد ﺳﻮدﺟﻮ ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﻧﺪ .

ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت اوﻟﯿﻪ، ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از اﺳﺘﺎن ﻫﺎ از ﻗﺒﯿﻞ، ﺳﯿﺴﺘﺎن و ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎن، ﺧﺮاﺳﺎن، ﺧﻮزﺳﺘﺎن، آذرﺑﺎﯾﺠﺎن ﺷﺮﻗﯽ، اردﺑﯿﻞ، زﻧﺠﺎن و … اﯾﻦ ﻣﻌﻈﻞ ﻣﺸﻬﻮد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ . ﻟﺬا ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاران ﺳﺎزﻣﺎن ﺛﺒﺖ و اﺣﻮال اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ را ﺑﺪرﺳﺘﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ؛ و ﺑﺮ اوﻟﻮﯾﺖ آن در ﺗﺤﻘﯿﻖ و ﭘﮋوﻫﺶ اﻫﺘﻤﺎم ورزﯾﺪه اﻧﺪ .

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اﻧﺪﮐﯽ در ﺧﺼﻮص ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻠﻞ و ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ و دﯾﺮﺛﺒﺘﯽ واﻗﻌﻪ ﻓﻮت و ﺑﻬﺒﻮد ﻓﺮاﯾﻨﺪ آن ﺻﻮرت ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و از ﻃﺮف دﯾﮕﺮ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ از ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎص اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﮐﺸﻮر ﻧﺸﺎت ﻣﯽ ﮔﯿﺮد . ﻟﺬا ﺿﺮورت اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ روش ﻋﻠﻤﯽ، ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻣﺸﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ ﺳﺎزﻣﺎن در ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﯽ اﻣﻮر و ﺧﺪﻣﺎت رﺳﺎﻧﯽ دﻗﯿﻖ، اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﭘﯿﺪا ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ .

ﻫﺪف از اراﺋﻪ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اراﺋﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻓﻨﯽ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺘﯽ در ﺟﻬﺖ ﭘﯿﺸﮕﯿﺮي و وﻗﻮع ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .

ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮي

ﻧﻈﺮﯾﻪ ” رﻓﺘﺎر ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﯾﺰي ﺷﺪه ” ﯾﺎ ” Theory of planned behavior ” ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺗﺌﻮري در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ . اﯾﻦ ﺗﺌﻮري ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ Ajzen در ﺳﺎل ۱۹۹۱ اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪ ﺑﺮ روﻧﺪ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮي و اﻧﺠﺎم ﯾﮏ رﻓﺘﺎر ﺗﺎﮐﯿﺪ دارد . ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ﭼﻪ ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻤﯽ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺑﺮوز ﯾﮏ رﻓﺘﺎر ﺧﺎص ﻣﯽ ﮔﺮدد . در واﻗﻊ از اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺑﺮاي ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ( antecedents ) ﮐﻪ ﺑﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ از ﺑﺎورﻫﺎ و ﻓﺮﻫﻨﮓ اﻓﺮاد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ در ﺑﺮوز ﯾﮏ ﭘﺪﯾﺪه ﯾﺎ رﻓﺘﺎر ، ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﺑﺮﻧﺪ . ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﯿﺰ از اﯾﻦ ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در دﯾﺮ دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ ﻓﻮت و ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﻢ وﻗﻮع آن ﻣﻮرد ﺑﻬﺮه ﺟﺴﺘﻪ اﺳﺖ .

ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ ﺗﺤﻘﯿﻖ

Graunt ﺑﺮاﻫﻤﯿﺖ ﺛﺒﺖ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎت ﺑﺒﻮﯾﮋه ﻣﺮگ در ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ .( 1939) اﻫﻤﯿﺖ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﺎ ﺣﺪي اﺳﺖ ﮐﻪ از آن در ﺑﺮآورد ﺷﺎﺧﺺ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ ( HDI 1 ) اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد . اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي و ﺛﺒﺖ روﯾﺪاد ﻣﺮگ ﯾﮑﯽ از ﻣﻌﻈﻼﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮐﺸﻮرﻫﺎ، ﺑﻮﯾﮋه ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﮐﻤﺘﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﻣﺸـﻬﻮد ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ در ﺑﯿﺸﺘﺮ ﻣﻮارد ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺟﺎﻣﻊ و ﮐﺎرآﻣﺪي در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ وﺟﻮد ﻧﺪارد.

اﻃﻼﻋﺎت ﺛﺒﺖ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻣﺎن ﺛﺒﺖ و اﺣﻮال، ﺳﺮﺷﻤﺎري و ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﯽ ﺳﻪ روش ﻣﻬـﻢ در دﺳـﺘﯿﺎﺑﯽ و ﺗﺤﻠﯿـﻞ داده ﻫﺎي وﻗﺎﯾﻊ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻓﻮت ﻋﻨﻮان ﺷﺪه اﺳﺖ.

Gourbin و Masuy-Stroobant در ﺳﺎل ، 1995 ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﺛﺒﺖ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﻧﻮزادان در 27 ﮐﺸﻮر اروﭘﺎﯾﯽ ﻧﻤﻮدﻧﺪ . ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ در ﺧﺼﻮص ﺛﺒﺖ ﺗﻮﻟﺪ ﻧﻮزاد ﺳﺎﻟﻢ و ﻣﺮده زاﯾﯽ ﻧﺸـﺎن داد ﮐـﻪ ﯾـﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎرآﻣﺪ ﺑﺮاي ﭘﺮدازش داده ﻫﺎي ﺛﺒﺖ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﯾﯽ ﺿﺮوري اﺳﺖ .

Joubert و ﻫﻤﮑﺎران در ﺳﺎل 2012 اﻋﻼم ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﮐﻤﺘﺮ از 20 درﺻﺪ ﻣﺮگ اﻓﺮاد در ﺳﯿﺴـﺘﻢ ﺛﺒـﺖ و اﺣـﻮال آﻓﺮﯾﻘﺎي ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺛﺒﺖ ﻣﯽ ﺷﻮد . ﻓﻘﺪان ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﭘﺎﯾﻪ اي ﺑﺮاي ﺛﺒﺖ ﻣﺮگ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺸـﮑﻼﺗﯽ از ﻗﺒﯿـﻞ ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ و ﻋﺪم دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺛﺒﺖ ﺷﺪه در ﮐﺸﻮر ﺷﺪه اﺳﺖ .

ﺣﯿﺪري و ﺻﯿﺎﻣﯽ در ﺳﺎل 1389 ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ ﻋﻮاﻣﻞ دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘـﯽ در آذرﺑﺎﯾﺠـﺎن ﺷـﺮﻗﯽ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و ﻋـﺪم اﺳﺘﻘﺮار ﻣﺮﮐﺰ ﺑﯿﻤﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ و زاﯾﺸﮕﺎﻫﯽ ﻣﺠﻬﺰ در ﻣﻨﻄﻘﻪ را ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﺑﺮوز اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ ﻋﻨﻮان ﺷﺪه اﺳﺖ . ﻋـﺪم ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﮔﻮاﻫﯽ ﻓﻮت و ﻣﺸﻐﻠﻪ ﮐﺎري از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬار در دﯾﺮﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮔﺮﻣﺴﺎر ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺎ رﺳﯿﺪﮔﯽ ﻣﺄﻣﻮرﯾﻦ ﺛﺒﺖ ﺟﻬﺖ ﺛﺒﺖ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ، دﯾﺮﺛﺒﺘﯽ ﮐﺎﻫﺶ ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ .

ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﮔﺬار ﺑﺮ دﯾﺮﺛﺒﺘﯽ ﻓﻮت و وﻓﺎت در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻧﻤﯿﻦ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺎآﮔﺎﻫﯽ ﻣﺮدم از ﻣﻬﻠﺖ اﻋﻼم وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿـﺎﺗﯽ، ﻣﺸﻐﻠﻪ ﯾﺎ ﻧﺒﻮد ﭘﺪر ﺧﺎﻧﻮاده، اﻃﻼع رﺳﺎﻧﯽ ﻧﺎﻗﺺ ﻫﻤﮑﺎران ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﻪ ﻣﺮاﺟﻌﯿﻦ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﺪم آﮔﺎﻫﯽ از ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﺛﺒﺖ اﺣﻮال، ﺑﯿﺴﻮادي اﻋﻼم ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺸﮑﻼت ﺧﺎﻧﻮادﮔﯽ، ﺑﯿﮑـﺎري ﭘـﺪر، ﻋـﺪم ﻧﯿـﺎز ﺑـﻪ اﺑﻄﺎل ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ، ﻋﺪم وﺟﻮد ﺷﻨﺎﺳﻨﺎﻣﻪ واﻟﺪﯾﻦ، رﺗﺒﻪ ﻓﺮزﻧﺪ در ﺧﺎﻧﻮاده، ﻣﺤﻞ ﺳﮑﻮﻧﺖ، ﺟﻨﺴﯿﺖ ﻣﺘﻮﻓﯽ، ﺑﯿﻤﻪ ﻧﺒﻮدن واﻟﺪﯾﻦ و ﺑﯿﻤـﻪ ﻧﺒﻮدن ﻣﺘﻮﻓﯽ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻠﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ دﯾﺮﺛﯿﺘﯽ وﻗﺎﯾﻊ ﺣﯿﺎﺗﯽ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن اﻫﻮاز ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.

جباریان ﺑـــﺎ ﺑﺮرﺳـــﯽ ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ اي نظام ﺛﺒﺘﯽ مرگ و میر بین دو سازمان ثبت احوال و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و علل کم ثبتی آن در شهرستان کرج به وجود رابطه بین جنس، سن متوفی و محل سکونت متوفی (شهری و روستایی) با ثبت پی برد و همچنین نتایج نشان داد بین ثبت یا عدم ثبت و مالک بودن متوفی وجود دارد.

با توجه به آن که اعلام فوت عمدتا توسط بستگان متوفی صورت می گیرد نقش آنان در ثبت مرگ تعیین کننده بوده به طوری که بین جنس، شغل، تحصیلات و تالمات روحی بستگان متوفی با با ثبت واقعه رابطه وجود دارد.

اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﻧﻈﺮ دارد ﺑﻪ اﯾﻦ ﺳﻮال پاسخ دﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻠﻞ ﺑﺮوز دﯾـﺮ ﺛﺒﺘـﯽ و ﮐـﻢ ﺛﺒﺘـﯽ ﻓـﻮت در اﺳـﺘﺎن ﺧﺮاﺳﺎن ﺟﻨﻮﺑﯽ ﭼﯿﺴﺖ ؟ و ﭼﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮدي در ﺧﺼﻮص ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯿﺰان دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ ﻓﻮت وﺟـﻮد دارد ؟

روش ﺗﺤﻘﯿﻖ

از روش ﮐﻤﯽ ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﺳﻮاﻻت ﺗﺤﻘﯿﻖ اﺳﺘﻔﺎده ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ . ﺑﻪ اﯾﻨﺼـﻮرت ﮐـﻪ در ﻣﺮﺣﻠـﻪ اول ﺑـﻪ روش ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ( روش ﮐﻤﯽ ) ، ﻋﻠﻞ ﻣﻮﺛﺮ در دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘﯽ ﻓﻮت ﻣﻮرد ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻗﺮار ﻣـﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ و ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS, v. ۲۰ داده ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه آﻧﺎﻟﯿﺰ ﮔﺮدﯾـﺪ.

150 ﻧﻔﺮ از ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎ ﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﻋﻼم ﻓﻮت ﺑﻪ ادارات اﺳﺘﺎن ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺟﺎﻣﻌـﻪ آﻣـﺎري اﻧﺘﺨـﺎب ﮔﺮدﯾﺪ . داده ﻫﺎي ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﮐﻪ از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻫﺎي اﺳﺘ ﺨ ﺮا ج ﮔﺮدﯾﺪ ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﯾﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﮐﯿﻔﯽ ( ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦ، ﻓﺮاواﻧﯽ و اﻧﺤﺮاف ﻣﻌﯿﺎر ) و اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﯽ ( آزﻣﻮن ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ) ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ . ﻋﻮاﻗ ﺐ ﺑﺮوز دﯾﺮ ﺛﺒﺘﯽ و ﮐﻢ ﺛﺒﺘـﯽ ﻓـﻮت و ﻫﻤﭽﻨـﯿﻦ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﻮﺛﺮ از ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻧﺘﺎﯾﺞ اﺳﺘﺨﺮا ج ﮔﺮدﯾﺪ.

برای دانلود مقاله اینجا کلیک کنید.