کتاب آب برای مردم، آب برای زندگی: گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد؛ گزارش مشترک بیست و سه آژانس سازمان ملل متحد در رابطه با آب شیرین

Water for people, water for life: the United Nations world water development report; a joint report by the twenty-three UN agencies concerned with freshwater

کتاب آب برای مردم، آب برای زندگی: گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل متحد؛ گزارش مشترک بیست و سه آژانس سازمان ملل متحد در رابطه با آب شیرین

مقدمه کتاب آب برای مردم، آب برای زندگی:

ما در بحبوحه یک بحران آبی هستیم که چهره های زیادی دارد.
قرن بیست و یکم چه در مورد مسائل بهداشتی یا بهداشتی، محیط زیست یا شهرها، غذا، صنعت یا تولید انرژی، قرنی است که مشکل اساسی در آن کیفیت و مدیریت آب است. مدیریت آب تکامل یافته است، اما در سال 2003، حدود 25000 نفر همچنان هر روز به دلیل سوء تغذیه جان خود را از دست می دهند و 6000 نفر، عمدتا کودکان زیر پنج سال، بر اثر بیماری های مرتبط با آب جان خود را از دست می دهند. این یک بحران در دنیای واقعی است که اعداد به تنهایی می توانند آن را غیرانسانی کنند.

در ماه‌های نگارش این متن، سرفصل‌های میلیون‌ها نفر با سوء تغذیه در جنوب آفریقا، میلیون‌ها نفر تحت تأثیر سیل در بنگلادش، سیل در سراسر اروپای مرکزی و شرقی، و صدها کشته بر اثر تب نیل بوده است. اما مرگ بی سر و صدا میلیون ها نفر دیگر نه به تیتر خبرهای روزانه تبدیل می شود و نه مصیبت آن مردم فقیر و ناتوان که هنوز از حقوق اولیه انسانی محروم هستند. با این حال، این خسارات وحشتناک، با ضایعات و رنجی که نشان می‌دهند، قابل پیشگیری هستند.

ما مشکل را می دانیم: این یکی از مسائل مدیریتی است و ما روی اهدافی برای بهبود تا سال 2015 توافق کرده ایم. اما آیا ما به این تعهدات احترام خواهیم گذاشت؟ آیا اراده سیاسی برای دستیابی به اهدافمان به کار خواهیم بست؟ برای انجام این کار، ما باید هر روز بیش از یک چهارم میلیون نفر را با تامین آ ب و بهداشت بهبود ببخشیم. ما باید همین الان اقدام کنیم.

در این فصل به زمینه کلی که این رویدادها و درام های انسانی در آن رخ می دهند نگاه می کنیم. چه نیروهایی در کار هستند؟ بازیگران اصلی چه کسانی هستند؟ خطرات چیست؟ و چگونه تعاملات پیچیده و اغلب ظریف بین بازیگران مختلف و محیط آنها بر وضعیت آب تأثیر می گذارد؟

شرح خدمات مرحله توجيهي مطالعات آبخیزداری

نشریه شماره 396

پیشگفتارمطالعات آبخیزداری :

افزايش جمعيت در كشور به ويژه در سه دهه اخير باعث فشار فزاينده اي بر منابع موجود شده است. با توجه به محـدوديت منـابع، لازم است تا در بسياري از موارد اقدامات را ساماندهي كرده و ضابطه مند نمود. حوزه آبخيز، به عنوان بستر توليد دربرگيرنده مهمترين منابع اقتصادي بوده كه تامين معيشت جمعيت قابل توجهي از كشاورزان و دامداران بطور مستقيم يا غير مستقيم در ارتباط با آن است.

براي نيل به اهداف آبخيزداري اولين قدم انجام مطالعات جامع براي تعيين امكانات ، پتانسيلها و محدوديتهاي يك حوزه آبخيـز اسـت كه وجود شرح خدمات جامع و همه جانبه نگر در اين راه كمك شايان توجهي در اختيار دست اندركاران و برنامه ريزان حوزه قرار خواهد داد. نظام فني و اجرايي كشور (مصوبه شماره 42339/ت 33497 ه مورخ 20/ 4 /1385هيات محترم وزيران) نيز به كـارگيري معيارها، استانداردها و ضوابط فني در مراحل تهيه و اجراي طرح را مورد تأكيد جدي قرار داده است .

شرح خدمات مطالعات مرحله توجيهي آبخیزداری در اواخر دهه 1360 توسط كميته فرعي آبخیزداری استاندارد صنعت آب كشـور تهيه و در تاريخ 17/ 7 /1373 به شماره بخشنامه 9357/ 5 – 3031 – 102 ، توسط سازمان برنامه و بودجه وقت انتشار يافت. گسترش فعاليتها و تحولات اجتماعي و محيطي بـه وجـود آمـده در سـالهاي اخيـر و بـه ويـژه ورود ديـدگاه هـاي جديـد ماننـد مشاركت سنجي جوامع محلي در عرصه فعاليتهاي آبخیزداری باعث شد تا بازنگري و بهنگام سازي شرح خـدمات مطالعـات مرحلـه توجيهي آبخیزداری ، در دستوركار طرح تدوين ضوابط و معيارهاي فني و آبخيزداري و منابع طبيعي قرار گيرد .

براي نيل به اين هدف، با نگاهي جامع نگر به حوزه آبخيز ابتدا نقاط قوت و ضعف شرح خدمات قبلي مورد بررسي قرار گرفت و فرآيند به هنگام سازي هر يـك از بخشها انجام شد. در اين راه با عنايت به تجربيات حاصل از كاربرد شرح خدمات قبلـي، تغييـرات قابـل ملاحظـه اي در بسـياري از بخشها به وجود آمد كه نشريه حاضر حاصل آن است.

متن اوليه پس از تجديدنظر توسط كميته فني معاونت آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری تهيه و سپس در دو مرحلـه مورد بررسي و اصلاح كارشناسان دفتر امور فني و تدوين معيارهاي سازمان مديريت و برنامه ريزي و صـاحب نظـران منتخـب دفتـر مذكور قرار گرفت و نهايتا در اداره ضوابط و استانداردهاي معاونت آبخيزداري جمع بندي شد.
اسامي افرادي كه در تجديدنظر و تهيه متن اين شرح خدمات مشاركت داشته اند به قرار زير است:

  • آقاي دكتر شعبانعلي غلامي، دكتراي آبخیزداری
  • آقاي دكتر محمد سلماني مقدم، دكتراي جغرافياي انساني
  • آقاي مهندس سيد ابوالفضل مير قاسمي، كارشناس ارشد منابع آب
  • آقاي مهندس سيد احمد حسيني، كارشناس ارشد آبخيزداري
  • آقاي مهندس حميد رضا زكي زاده، كارشناس ارشد آبخیزداری
  • آقاي مهندس عوض سرلك، كارشناس ارشد منابع آب
  • آقاي مهندس روزبه اجلالي، كارشناس ارشد مرتعداري
  • آقاي مهندس عبدالحسين خطير، كارشناس ارشد جنگلداري
  • آقاي مهندس علي تكميلي، كارشناس عمران آب
  • آقاي مهندس محمد صفوي، كارشناس ارشد زمينشناسي مهندسي
  • اسامي افرادي كه در بررسي و تصويب اين شرح خدمات فعاليت كرده اند به قرار زير است :
    الف) مركز تحقيقات حفاظت خاك و آبخیزداری
  • آقاي دكتر محمد حسين مهديان، استاديار پژوهشي
  • آقاي دكتر جمال قدوسي، استاديار پژوهشي
  • آقاي دكتر سيد احمد حيدرييان، استاديار پژوهشي
  • آقاي دكتر عبدالرسول تلوري، دانشيار پژوهشي
  • آقاي دكتر عبدالحميد غفوري، استاديار پژوهشي
    ب) معاونت آبخيزداري سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری
  • آقاي مهندس محمد حسين رفيعي مبادي، كارشناس ارشد زمين شناسي مهندسي و رييس كميته فني معاونت آبخيزداري
  • آقاي مهندس محمد كاظم هندآبادي، كارشناس ارشد آبخیزداری ، معاون دفتر مهندسي و ارزيابي طرحها
  • آقاي مهندس محمد عقيقي، كارشناس ارشد آبخيزداري، رئيس اداره ضوابط و استانداردها، دفتر طرح ريزي و هماهنگي
    ج) معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور
  • آقاي مهندس عليرضا دولتشاهي، معاون دفترنظام فني اجرايي، معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور
  • آقاي مهندس خشايار اسفندياري، رييس گروه آب و كشاورزي، منابع طبيعي و محيط زيست مسـئول دفتـر نظـام فنـي اجرايي، معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور
  • خانم مهندس مهتاب معلمي آزاد

در نهايت معاونت نظارت راهبردي بدينوسيله از كليه عزيزاني كه اسامي ايشان در بالا ذكر شده، و به ويژه جنـاب آقـاي دكتـر فـرود شريفي، معاون محترم وزير و رييس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری كشور و جناب آقـاي مهنـدس سـيد عليرضـا بنـي هاشـمي، مديركل محترم دفتر طرح ريزي و هماهنگي و مجري طرح تهيه ضوابط و معيارها ي فني آبخيزداري و منابع طبيعي و جنـاب آقـاي مهندس نادر صنوبر مدير كل محترم دفتر آبخیزداری مناطق سيل خيز و بحراني كه رهنمودها و پيگيري هاي ايشان راهگشايي ارزنده براي به ثمر رسيدن نشريه حاضر بوده است، سپاسگزاري و قدرداني مينمايد.

اميد است متخصصان و كارشناسان با ابراز نظريات خود در خصوص اين نشريه ما را در اصلاحات بعدي ياري فرمايند.

فراخوان ثبت نام در بیست و هفتمین نمایشگاه ملی مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی؛ ژئوماتیک 1402

فراخوان ثبت نام در بیست و هفتمین نمایشگاه ملی مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی؛ ژئوماتیک 1402

به گزارش روابط عمومی سازمان نقشه برداری کشور به نقل از دبیرخانه اجرایی همایش ژئوماتیک 1402؛ بیست هفتمین همایش و نمایشگاه ملی مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی ژئوماتیک در تاریخ ۱۱تا 14 اردیبهشت ماه سال 1402 در محل سازمان نقشه برداری کشور با هدف نمایش دستاوردهای علمی کشور در حوزه اطلاعات مکانی و صدور خدمات مهندسی به کشورهای منطقه برگزار می‌گردد.

از فعالان حوزه ژئوماتیک، موسسات، صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی تجهیزات داده، شرکت های دانش بنیان و علاقمندان به حضور و مشارکت در نمایشگاه و همایش مذکور دعوت بعمل می آید.

با عنایت به مشارکت فعالان این صنعت و برنامه‌ریزى منسجم سازمان نقشه برداری کشور در برگزارى با کیفیت همایش و نمایشگاه فوق الذکر، فرصت مقتضی است تا بعنوان یکى از اعضای مؤثر این صنعت در کشور با بهره گیرى از این رویداد مهم و امکان تجمیع و رونمایی قابلیت هاى موجود، مجموعه این خدمات را در معرض دید مسئولین کشوری و لشکری، متخصصین، بازرگانان و هیئت هاى تجارى از کشورهای خارجی و اعضای اکو ، و عموم مردم ایران قرار دهید. به همین منظور از فعالان حوزه ژئوماتیک دعوت مى‌گردد جهت ثبت نام در بیست هفتمین نمایشگاه ملی مهندسی نقشه برداری و اطلاعات مکانی ژئوماتیک به سامانه cms.parstadbirorg.com مراجعه نمایند.

تغییرات آب و هوایی شیلات جهانی را تهدید می کند

یک مطالعه بزرگ نشان داد که کیفیت رژیم غذایی ماهی در بخش‌های وسیعی از اقیانوس‌های جهان می‌تواند تا 10 درصد کاهش یابد زیرا تغییرات آب و هوایی بر بخش جدایی‌ناپذیر زنجیره‌های غذایی دریایی تأثیر می‌گذارد.

تغییرات آب و هوایی شیلات جهانی را تهدید می کند

دکتر رایان هنگان، محقق دانشکده علوم ریاضی QUT، مطالعه منتشر شده در Nature Climate Change را رهبری کرد که شامل محققانی از دانشگاه کوئینزلند، دانشگاه تاسمانی، دانشگاه NSW و CSIRO بود.

آنها تأثیر تغییرات آب و هوایی را بر زئوپلانکتون ها، یک گروه فراوان و بسیار متنوع از حیوانات میکروسکوپی که حدود 40 درصد از زیست توده دریایی جهان را تشکیل می دهند، مدل کردند.

زئوپلانکتون ها پیوند اولیه بین فیتوپلانکتون – که نور خورشید و مواد مغذی را مانند گیاهان روی زمین به انرژی تبدیل می کند – و ماهی ها هستند. زئوپلانکتون ها شامل گروه هایی مانند کریل قطب جنوب – منبع غذایی اصلی نهنگ ها – و حتی چتر دریایی است.

دکتر هنگان گفت: «علیرغم فراوانی، تنوع و اهمیت حیاتی آنها در انتقال انرژی از فیتوپلانکتون به ماهی، دانش در مورد آنچه که ترکیب جوامع زئوپلانکتون را در سراسر اقیانوس‌های جهان شکل می‌دهد نسبتاً محدود است.

این یک چالش است، زیرا اگر زئوپلانکتون‌ها تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار گیرند، این می‌تواند پیامدهای مهمی برای توانایی اقیانوس در جداسازی انتشار کربن و بهره‌وری شیلات داشته باشد.»

تیم تحقیقاتی از یک مدل اکوسیستم دریایی جهانی برای بررسی تأثیر تغییرات آب و هوایی بر گروه‌های زئوپلانکتون‌های اصلی، از زئوپلانکتون‌های تک سلولی گرفته تا کریل و تا چتر دریایی استفاده کردند.

دکتر Heneghan گفت: «ما از این مدل برای پیش‌بینی تغییرات در جامعه زئوپلانکتون‌ها در واکنش به تغییرات آب و هوایی استفاده کردیم و سپس ارزیابی کردیم که چگونه این تغییرات می‌تواند بر کیفیت رژیم غذایی ماهی‌های کوچک – شکارچیان اولیه زئوپلانکتون‌ها فراتر از خود زئوپلانکتون‌ها تأثیر بگذارد.»

ما متوجه شدیم که تغییرات آب و هوایی آینده باعث تغییر در ترکیب جوامع زئوپلانکتون در بیشتر اقیانوس‌های جهان می‌شود.

محققان دریافتند که جوامع زئوپلانکتون در آینده به طور فزاینده‌ای تحت سلطه گروه‌های گوشت‌خوار، مانند چئوگنات‌ها، و گروه‌های ژلاتینی مانند سالپ‌ها و لاروها قرار خواهند گرفت، که این امر به قیمت جانوران همه‌چیزخوار سخت‌پوستانی کوچک مانند کریل و غلاف‌های قاره‌ای خواهد بود.

دکتر Heneghan گفت: «در اقیانوس‌ها، انرژی از پلانکتون‌های میکروسکوپی به ماهی‌ها و نهنگ‌ها توسط شکارچیان مبتنی بر اندازه منتقل می‌شود – چیزهای بزرگ که چیزهای کوچک را می‌خورند.»

مانند نهنگ‌های آبی که کریل می‌خورند، سالپ‌های ژلاتینی و لاروها طعمه‌هایی را میلیون‌ها برابر کوچک‌تر از خودشان می‌خورند، به این معنی که بر خلاف سایر زئوپلانکتون‌های بزرگ‌تر که توسط ماهی‌ها خورده می‌شوند، می‌توانند مستقیماً به فیتوپلانکتون‌های کوچک‌تر برای غذا دسترسی داشته باشند.

در نتیجه، سالپ ها و لاروها میانبر موثری برای انتقال انرژی از فیتوپلانکتون های کوچک غالب به ماهی فراهم می کنند.

دکتر هنگان گفت: «این میانبر تا حدودی افزایش تعداد مراحل از فیتوپلانکتون به ماهی را از فیتوپلانکتون در حال کوچک شدن و افزایش زئوپلانکتون‌های گوشتخوار جبران می‌کند.»

اما، هزینه‌ای دارد: این گروه‌ها ژلاتینی هستند و حدود پنج درصد کربن موجود در زئوپلانکتون‌های همه‌چیزخوار مانند کریل و غلاف غلاف دارند.

از نظر تغذیه، این مانند جایگزینی استیک دنده ای با یک کاسه ژله است.

در نتیجه، مدل ما پیش‌بینی می‌کند که کیفیت رژیم غذایی ماهی‌های کوچک می‌تواند در مناطق وسیعی از اقیانوس‌های جهان کاهش یابد، که این کاهش زیست توده ماهی ناشی از تغییرات آب و هوایی را تا 10 درصد تشدید می‌کند.»

دکتر Heneghan گفت که تغییر به سمت رژیم غذایی ماهی های ژلاتینی بیشتر در طول موج گرمای دریایی اخیر در شمال اقیانوس آرام، که معمولا “بلب” نامیده می شود، مشاهده شده است.

او گفت: «دماهای بالاتر باعث کاهش تولید فیتوپلانکتون‌ها شد که به نوبه خود باعث کاهش شیوع کریل‌های متراکم کربن شد که با زئوپلانکتون‌های ژلاتینی جایگزین شدند.»

در نتیجه، ماهی‌های کوچک در منطقه به رژیم‌های غذایی ژلاتینی‌تری روی آوردند که باعث کاهش وزن و فراوانی آنها شد.

نتایج مدل ما نشان می‌دهد که تغییر به سمت رژیم‌های ژلاتینی بیشتر برای ماهی‌های کوچک می‌تواند در آینده تحت گرم شدن اقیانوس‌ها رایج‌تر شود.

برای جوامع بشری، این می‌تواند پیامدهای گسترده‌ای در سطح جهانی داشته باشد، زیرا طبق گفته سازمان غذا و کشاورزی سازمان ملل، شیلات یک سرویس اکوسیستمی کلیدی به ارزش 150 میلیارد دلار در سال است و بیش از 20 درصد از پروتئین حیوانی را برای 3.3 تامین می‌کند. میلیارد نفر و حمایت از 60 میلیون معیشت.”

تیم تحقیقاتی شامل دکتر هنگان، دکتر جیسون اورت، پروفسور جولیا بلانچارد، پاتریک سایکس و پروفسور آنتونی ریچاردسون بود.

آب و هوا آب و هوا آب و هوا آب و هوا آب و هوا آب و هوا آب و هوا

مجموعه کتاب های گیاهان دارویی

گیاهان دارویی

برای دریافت فایل PDF کتاب‌های گیاهان دارویی روی عناوین کلیک کنید.

گیاه آلووراگیاه  گل محمدیگیاه لاله سرنگون  گیاه ریواس
گیاه ارغوانگیاه  کاسنیگیاه  مریم نخودیگیاه  رازیانه
 گیاه کاپاریسگیاه  کتیرا گیاه نرگس گیاه سماق
گیاه اشنانگیاه  نسترن وحشیگیاه  وشاگیاه  قره قات
 گیاه ختمیگیاه  پنیرک گیاه راعی 

مفاد قانونی پیشنهادی برنامه هفتم توسعه در حوزه های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

میراث فرهنگی گردشگری و صنایع دستی
برنامه هفتم توسعه

پیشنهادات برنامه هفتم توسعه در حوزه های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

اشارات مستقیم سیاست های کلی برنامه هفتم توسعه (ابلاغیه 20 شهریورماه 1401) به توسعه گردشگری و ترویج صنایع دستی در بند «17»ام و توجه غیرمستقیم به حوزه میراث فرهنگی در بندهایی همچون بند «11»ام (تحقق سیاست های آمایش سرزمین) و بند «13»ام (عامل تقویت همبستگی، اعتماد به نفس ملی و ارتقای هویت ملی)، نشان از لزوم توجه به سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در طول برنامه هفتم توسعه دارد.

در این میان، متن حاضر تلاشی است تا با توجه به مسائل و سابقه برنامه های توسعه موجود در سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به ارائه پیشنهادهای قانونی حول سه محور مورد بحث بپردازد. مستثنا شدن از قانون نظام صنفی و واگذاری امور تصدیگری گردشگری، سهم مشخص گردشگری از بودجه شورای برنامه ریزی و توسعه استانی، رفع تداخل کاری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در زمینه «طبیعت گردی»،

حمایت بیمه ای از فعالان حوزه های سه گانه، شناسایی تأسیسات گردشگری در اختیار دستگاه ها، ارائه تسهیلات ارزان قیمت سفر، سازوکارهایی برای حمایت از توسعه گردشگری دریایی، تأمین زیرساخت پروژه های منتخب، جایزه صادراتی، تعریف وظیفه جدید برای شرکت مادرتخصصی ایرانگردی و جهانگردی، اجازه دریافت کمک از سازمان های بین المللی، الحاق وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به شورای راهبردی فناوری ها و تولیدات دانش بنیان،

تهیه آمارهای تخصصی گردشگری، جبران اعمال محدودیت ها در بافت های فرهنگی ـ تاریخی، تغییر کاربری بناهای تاریخی به گردشگری، هزینه کرد جریمه های حفاری غیرمجاز برای امر حفاظت، تقویت یگان حفاظت از میراث فرهنگی، تهیه سند راهبردی توسعه صنایع دستی ایران، افزایش طول مدت زمان پیمان سپاری ارزی برای محصولات صنایع دستی، راه اندازی بازارچه های دائمی صنایع دستی و راه اندازی پایانه صادراتی صنایع دستی، همگی ازجمله موضوعات پیشنهادی برای قانون برنامه هفتم توسعه به شمار می روند.

1

به روزرسانی و بهینه سازی سایت

همراهان گرامی؛ سپاس از حمایت ها و همراهی همیشگی شما

ضمن تبریک سال نو؛ برای بهبود مطالب و آرشیو سایت تا تاریخ 13 فروردین 1402 سایت به روز نخواهد شد.

باعث شادیمان خواهد بود با نظرات و همراهی خود ما را در بهبود مطالب سایت و خدمت رسانی یاری نمایید.

گروه GeOnline

تبریک سال 1402 هجری شمسی

پستال تبریک نوروز tt1h

مبارک بادت این روز و همه روز . نوروز مبارک

هر روزتان نوروز / نورزتان پیروز

برآمد باد صبح و بوی نوروز/به کام دوستان و بخت پیروز…… مبارک بادت این سال و همه سال/ همایون بادت این روز و همه روز

تبریک مبارک بادت این سال و همه سال

جلسه بازخوانی حکمرانی آب در ایران با بهره گیری از پویایی شناسی سیستم ها

نخستین جلسه از سلسله رویدادهای بازخوانی چالش های حکمرانی کشور با بهره گیری از پویایی شناسی سیستم ها، با موضوع بازخوانی حکمرانی آب در ایران در مرکز پژوهش های مجلس برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در نخستین جلسه از سلسله رویدادهای بازخوانی چالش‌های حکمرانی کشور با بهره‌گیری از پویایی‌شناسی سیستم‌ها با موضوع بازخوانی حکمرانی آب در ایران، با حضور جمعی از صاحبنظران این حوزه در مرکز پژوهش‌های مجلس، برگزار شد.

شایان ذکر است این جلسه در دو بخش شامل بیان موضوع و تشریح مسئله و برگزاری کارگاه، انجام گرفت.
هادی افراسیابی در این رویداد با اشاره به اقدامات مرکز پژوهش‌های مجلس در زمینه تهیه نقشه پویایی‌شناسی ابرچالش‌های حکمرانی کشور، گفت: در کشور با مسائلی مواجه هستیم که حاصل انباشت ناکارآمدی‌ها و رویارویی با مسائل نوپدید است.

وی افزود: این مسائل در گذر زمان در هم تنیده‌تر می‌شوند و به مرور بر پیچیدگی‌های آنها افزوده می‌شود که در این گذار دغدغه‌ها تبدیل به مسئه، چالش و ابرچالش می‌شوند و چون راهکار مناسبی برای رفع آنها در نظر گرفته نمی‌شود در هم تنیدگی‌ها بیشتر شده و حل مسائل سخت‌تر خواهد شد و بر این اساس راه حل یک مسئله تنها مختص به همان موضوع محدود نخواهد بود و موضوعات دیگر نیز در آن دخیل خواهد بود.

مدیر پروژه تدوین نقشه پویایی‌شناسی ابرچالش‌های حکمرانی کشور، با بیان اینکه با تهیه نقشه‌ پویایی شناسی چالش‌های حکمرانی کشور به دنبال راهکار حل مسائل با روش سیستمی و رویکرد پویایی‌شناسی هستیم، گفت: حل مسئله در موضوعی چون بحران آب نیازمند توجه به مسائل و عوامل در حوزه‌های دیگری چون مولفه‌های اقتصادی، سیاسی، کشاورزی و فرهنگی است که باید به صورت سیستمی مورد بررسی قرار گیرند.

وی با بیان اینکه در محیط سیاست‌گذاری باید به سمت پویایی شناسی و شبیه‌سازی حرکت کنیم، افزود: برآیند این اقدامات گامی به سوی حکمرانی هوشمند است که زمینه‌ساز همگرایی بین قوای سه‌گانه نیز خواهد بود.  
افراسیابی در تشریح مدل دینامیک بحران آب، گفت: امیدواریم در انتهای این جلسه این مدل به محک آزمایش گذاشته و کامل‌تر شود و مبنای شبیه‌سازی در آینده قرار گیرد.
وی ادامه داد: در مسئه آب براساس حجم بیشتر مصرف نسبت به منابع موجود، به ناترازی مصرف آب می‌رسیم که در این موضوع، بحث جریان‌های مرزی، تغییر اقلیم، تعاملات با کشورهای همسایه مطرح می‌شود.

مدیر پروژه تدوین نقشه پویایی‌شناسی ابرچالش‌های حکمرانی کشور، تامین مواد غذایی، توسعه فضای سبز و سطح زیرکشت را محرک تقاضای آب دانست، عنوان کرد: مجموعه این عوامل باعث می‌شود تا بحران کم آبی تشدید شود؛ پس بنابراین حل مسئله آب توجه به تمام موضوعات ذکر شده را می‌طلبد که امیدواریم تا در این نشست و کارگاهی که برگزار خواهد شد این موارد به بحث و بررسی گذاشته شود.

علیرضا رهایی نیز در این نشست مباحث و ناترازی‌ها بین تولید و مصرف آ ب در کشور را نگران کننده دانست و تصریح کرد: امیدواریم همفکری‌ها در این زمینه به رفع مشکل آب در کشور منتهی شود.

وی یکی از نگرانی‌ها در حوزه آب را برداشت دو برابری از میزان آ ب‌های زیرسطحی کشور نسبت به میزان استاندارد دانست و افزود: بخش عمده‌ای از آ ب‌های مصرفی در حوزه‌های مختلف از منابع‌ آب‌های زیرسطحی تامین می‌شود که این وابستگی در گذر زمان بیشتر هم خواهد شد.

مدیرکل دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، یکی از دغدغه‌ها را موازی کاری دستگاه‌های متولی حوزه آب برشمرد و توضیح داد: حتی آمار در زمینه مصرف آب‌های زیرسطحی هم دچار اختلاف زیاد است.


وی با بیان اینکه متاسفانه بانک جامعی در خصوص اطلاعات آ ب کشور نداریم، خاطرنشان کرد: در بخش فلات مرکزی که کمبود آب جدی‌تر است تراکم جمعیتی و صنایع بیشتر آنجا متمرکز شده است که باید در بحث آ ب به این موضوع هم پرداخته شود.
رهایی با بیان اینکه استفاده از آ ب دریا در راستای رفع کم‌آبی طرح جامعی ندارد، خاطرنشان کرد: هزینه‌های صورت گرفته در این زمینه توجیه اقتصادی ندارد که باید در این زمینه حتما طرح جامعی نگاشته شود.

عباس شفیعی معاون سابق وزیر نیرو نیز در این جلسه در تشریح موانع، چالش‌ها و فرصت‌های حضور بخش خصوصی در حوزه آب، گفت: براساس مطالعه روند اجرای برنامه‌های هفتم توسعه به این نتیجه می‌رسیم که باید به بحث حکمرانی براساس حل مسائل پرداخته شود.

وی با اشاره به حجم پروژه‌های نیمه تمام در کشور و آمارهای متناقض در این زمینه، گفت: بخش خصوصی حدود  یک سوم سرمایه‌گذاری در حوزه آ ب زیرزمینی دارد و دولت تامین کننده بیش از دو سوم منابع اعتباری این حوزه است در حالیکه نیاز است تا حضور بخش خصوصی در این زمینه پر رنگ تر شود.

معاون سابق وزیر نیرو افزود: یکی از مشکلات در حوزه آب این است که از منظر داده‌ای در حوزه آب آمارها، ارقام مشابه‌ای را بیان نمی‌کنند.

علیرضا دائمی معاون سابق وزیر نیرو نیز در ادامه این جلسه در تبیین حکمرانی کارآمد در حوزه آ ب، گفت: با رشد جمعیت، تغییر سطح رفاه و تغییر اقلیم، دیگر با رویه سابق نمی‌توانیم آب را مدیریت کنیم.

وی افزود: متاسفانه هنوز در کشور تلاش می‌شود با سازه‌سازی، مشکل کم‌ آ بی حل شود در حالی که مشکل در منابع است و منابع جدیدی در این زمینه ایجاد نمی‌شود.

معاون سابق وزیر نیرو در تشریح کارآمدی حکمرانی در حوزه آ ب، خاطرنشان کرد: با گرمایش زمین، ناترازی انرژی و شرایط جغرافیایی که کشور قرار گرفته باید به فکر کارآمدی حکمرانی در حوزه آب باشیم که دسترسی درست و توسعه پایدار در زمینه دسترسی به آب ایجاد کنیم.

گفتنی است در ادامه این نشست کارگاه  نظارت و اجرای کارگاه حل مسئله پویایی شناسی سیستم‌ها در حوزه آ ب، برگزار شد و راهکارهای تکمیل این مدل مورد ارزیابی قرار گرفت.
شایان ذکر سلسله رویدادهای بازخوانی چالش‌های حکمرانی کشور با بهره‌گیری از پویایی‌شناسی سیستم‌ها، در سایر موضوعات براساس مدل‌های 35 گانه نقشه پویایی‌شناسی ابرچالش‌های حکمرانی کشور که در مرکز پژوهش‌های مجلس تهیه شده است، ادامه پیدا خواهد کرد.

327204487.17 wwuk
846183412.2 pprg
1014439388.14 ta92
2032060102.5 n5ub

اظهارنظر کارشناسی درباره: «طرح جهش تولید کشاورزی و منابع طبیعی»

جهش کشاورزی

بررسی مفاد «طرح جهش تولید در بخش کشاورزی و منابع طبیعی» حاکی از عدم ورود جدی به بسیاری از حوزه های اساسی مرتبط با تولید است که این موضوع منجر به عدم موفقیت آن در دستیابی به اهداف ذکر شده خواهد بود؛ به بیان دیگر، از آنجایی که جوانب مختلف تولید با همدیگر مرتبط هستند، تحقق جهش تولید نیازمند ورود همه جانبه به تمامی این حوزه ها و اقدام برای رفع موانع و چالش های موجود در کلیه زمینه های مرتبط با تولید است، زیرا مغفول ماندن برخی از حوزه ها، باعث عدم توسعه متوازن در نظام تولید بخش کشاورزی و منابع طبیعی خواهد شد.

از طرفی براساس بررسی های صورت گرفته، طرح حاضر با تعدادی از قوانین همپوشانی یا تعارض دارد درحالی که اشاره ای به اصلاح قانون مذکور نکرده است. لازم است با تنقیح قوانین قبلی و تدوین قانون جامع توسعه کشاورزی، زمینه سازی برای جهش تولید و رفع چالش های اساسی بخش کشاورزی، صورت گیرد.

شایان ذکر است که درحال حاضر قوانین متعددی در حوزه تولید بخش کشاو رزی و منابع طبیعی وجود دارند که لازم است براساس سیاست های ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) و شرایط روز این بخش بازنگری و به روز رسانی شوند و در این زمینه اولویت های اصلی جهش تولید در کشاورزی و منابع طبیعی براساس نظام مسائل این بخش مد نظر قرار گیرند تا قانون جامعی برای توسعه بخش کشاورزی و منابع طبیعی تدوین شود.

تجربه کشور های موفق نیز حاکی از این است که توسعه بخش کشاورز ی در آن کشورها در اثر تدوین قوانین جامع رخ داده است. برای مثال می توان به قانون توسعه کشاورزی جمهوری خلق چین با 100 ماده یا قانون رقابت پذیری کشاورزی ژاپن با 38 ماده اشاره کرد.

با توجه به موارد ذکر شده و اینکه تصویب طرح حاضر، فارغ از کیفیت مواد و تبصره های موجود در آن، به دلیل عدم پوشش کامل کلیه چالش های تولید در بخش کشاور زی و منابع طبیعی و از طرفی عدم طرح آنها در بستر یک راهبرد مشخص توسعه ای، نمی تواند به طور کارامد رافع چالش های موجود بخش کشا ورزی و منابع طبیعی باشد، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی با تصویب کلیات این طرح مخالف است و پیشنهاد تدوین قانون جامع براساس مباحث و اصول مذکور در این اظهارنظر کارشناسی را دارد.

6

ایمنی ساختمان‌های پایتخت در محاصره اعداد/ تهران چند ساختمان ناایمن دارد؟

62413428 4amf

با مطرح شدن موضوع ایمنی ساختمان‌ها در شهر تهران، اعداد مختلفی به عنوان تعداد ساختمان‌های ناایمن شهر تهران مطرح شد؛ اعدادی که از ۱۲۹ ساختمان تا ۱۶ هزار و ۳۳ هزار مورد را نیز دربرگرفته است. اما تعداد دقیق ساختمان‌های ناایمن در تهران چقدر است؟

به گزارش ایسنا، مدتی است که ایمنی ساختمان‌ها در تهران به یکی از دغدغه‌های جدی مسئولان و مدیران شهری بدل شده و در همین راستا نیز اقدامات متعددی برای سنجش و ارتقا ایمنی ساختمان‌ها و به خصوص اماکن تجمعی در تهران انجام شده است. نتایج اولیه این بررسی‌ها نیز در نهایت منجر به شناسایی  ۱۲۹ ساختمان پرخطر در شهر تهران شد. ساختمان‌هایی که گرچه هیچگاه به طور رسمی نامی از آنها اعلام نشد، اما اخیرا سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران که وضعیت ایمنی در این ۱۲۹ ساختمان را از منظر حریق بحرانی تشخیص داده بود، از کاهش تعداد آنها به ۱۱۹ ساختمان خبر داده است.

۱۲۹ اما تنها عدد اعلامی در اخبار مربوط به ایمنی ساختمان‌های شهر تهران نبود و اعدادی چون ۱۶ هزار، ۳۳ هزار و … نیز در میان اخبار منتشر شد. اعدادی که موجب سردرگمی و البته نگرانی برخی از شهروندان از وضعیت ایمنی در ساختمان‌های شهر تهران نیز شد. همین اعداد متعدد سبب شد تا موضوع را از مسئولان مربوطه در سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران و نیز سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران پیگیری کنیم.

تهران ۳۳ هزار ساختمان نا ایمن دارد؟

یکی از اعدادی که بارها در کنار عبارت ساختمان نا ایمن در خبرها دیده شده، عدد ۳۳ هزار است. عددی که از سوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران اعلام شده است. قدرت الله محمدی، مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران در این باره به ایسنا می‌گوید: «این عدد مربوط به پایش ایمنی ساختمان‌های شهر تهران است. اقدامی که از سال ۹۵ به بعد آغاز شد و همکاران ما داوطلبانه کاری را آغاز کردند که در جریان آن توانستند  ۳۳ هزار ساختمان را در شهر تهران پایش کنند.

این ساختمان‌ها بر اساس ضوابط آتش‌نشانی و وضعیت ایمنی به چهار گروه ایمنی دسته‌بندی شدند که دسته اول آن ساختمان‌های بسیار پرخطر بود که همین ۱۲۹ ساختمانی است که عدد آن اعلام شده و البته تعداد آن در حال حاضر به ۱۱۹ ساختمان رسیده است. دسته دوم ساختمان‌های پرخطر، دسته سوم ساختمان‌های میان‌خطر و دسته آخر ساختمان‌های کم خطر است.»

محمدی ادامه می‌دهد: «اینطور نیست که مردم تصور کنند این ۳۳ هزار ساختمان نا ایمن است و دیگر کسی نباید وارد آن شود. ما اقداماتمان را برای ایمن‌سازی ساختمان‌ها آغاز کردیم و خوشبختانه با پیگیری‌های انجام شده و ورود دستگاه قضا به موضوع، تعداد ۱۰ ساختمان از ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر ایمن سازی شدند که تا پایان سال تعداد آنها به ۱۰۰ ساختمان کاهش  پیدا می‌کند، اما مردم باید توجه کنند که فرآیند ایمن‌سازی زمان‌بر است، به خصوص اینکه این موضوع سال‌ها رها شده بود.»

به گفته او در دسته بندی انجام شده از ایمنی این ساختمان‌ها در حال حاضر ۱۱۹ ساختمان در گروه بسیار پرخطر جای می‌گیرند که مالکان آنها نیز احضار شده و توصیه‌های لازم به آنان داده شد. این افراد باید ایمنی در ساختمان‌های خود را ارتقا دهند و اگر به آن توجه نکنند بار اول انشعابات ساختمان قطع خواهد شد و در صورت عدم ارتقا ایمنی، این‌بار ساختمان با دستور قضایی پلمب خواهد شد.

تهران

ماجرای ایمنی ۱۶ هزار ساختمان در تهران چیست؟

عدد دیگر ۱۶ هزار است که از سوی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران اعلام شده و نحوه نادرست انعکاس آن در برخی رسانه‌ها سبب این تصور شده که تهران ۱۶ هزار ساختمان نا ایمن و خطرناک دارد. موضوعی که علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران آن را نادرست می‌داند.

او در این باره به ایسنا می‌گوید: «  ببینید در مورد ایمنی ساختمان‌ها ما با توجه به بضاعت و محدودیت بودجه‌ای که داشتیم، کار را اولویت بندی کردیم. در واقع با این بضاعت که ریالی بودجه برای این کار اختصاص داده نشده است، ما دستگاه‌ها را یک جورهایی در فشار گذاشتیم که پای کار بیایند و آنها هم از کارمندان موجودشان برای ارزیابی ایمنی ساختمان‌ها استفاده کردند.»

وی ادامه می‌دهد: «خب در این شرایط ما که نمی‌توانستیم برویم و تمام ساختمان‌های تهران را بررسی کنیم. اصلا محدودیت بودجه  و زمان و … به ما این اجازه را نمی‌داد، پس چه کار کردیم؟ آمدیم و ساختمان‌ها را اولویت بندی کردیم و گفتیم که اولویت با ساختمان‌های مهم و اماکن پرتجمع و ساختمان‌های بلند باشد. ساختمان‌های بلندمرتبه هم تعریف خاص خودش را دارد و یعنی ساختمان‌هایی با بیش از شش طبقه و بیش از پنج هزار متر مربع مساحت. تعریف ساختمان‌های مهم هم طبق همان تعاریفی است که در آئین نامه ۲۸۰۰ بند “ج” و “د” آمده است.»

نصیری درباره اینکه چه ساختمان‌هایی مشمول بند “ج” و “د” آئین‌نامه ۲۸۰۰ می‌شود نیز می‌گوید: «به طورکلی ساختمان‌هایی که قابل استفاده بودن آنها پس از وقوع زلزله اهمیت خاص دارد و وقفه در بهره‌برداری از آنها غیر مستقیم موجب افزایش تلفات و خسارات می‌شود؛ مانند بیمارستان‌ها و درمانگاه‌ها، مراکز آتش‌نشانی، مراکز و تاسیسات آبرسانی، ساختمان‌های نیروگاه‌ها و تاسیسات برق رسانی، برج‌های مراقبت فرودگاه‌ها، مراکز مخابرات، رادیو و تلویزیون، تاسیسات نظامی و انتظامی، مراکز کمک رسانی .

بطور کلی تمام ساختمان‌هایی که استفاده از آنها در نجات و امداد موثر است و نیز ساختمان‌ها و تاسیساتی است که خرابی آنها موجب انتشار گسترده مواد سمی و مضر در کوتاه مدت و درازمدت برای محیط زیست می‌شوند، مانند کارخانه‌های تولید کننده مواد شیمیایی خاص جزو این موارد است. علاوه بر آن ساختمان‌های پرتجمع مانند ورزشگاه‌ها، پاساژها، دانشگاه‌ها، مراکز اداری خاص و … نیز جزو این بخش قرار دارند.»

رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ادامه می‌دهد: «حالا با توجه به آنچه که گفتم ما آمدیم و یک فهرستی از ساختمان‌ها تهیه کردیم. دقت کنید این فهرست به معنای فهرست ساختمان‌های نا ایمن نیست، بلکه فهرست ساختمان‌های مهمی است که لازم است ایمنی‌ آن از سوی تیم‌های مشترک که برای هر یک از مناطق ۲۲ گانه در نظر گرفته‌ایم، بررسی شود. این ۱۶ هزار ساختمان نا ایمن نیستند، بلکه ما آنها را جزو اولویت قرار دادیم تا ایمنی‌شان را بررسی کنیم و ممکن است پس از پایان بررسی اصلا متوجه شویم که یک درصدی از این ساختمان‌ها ایمنی خیلی خوبی هم داشتند.»

وی می‌افزاید: «ما این لیست را با کمک سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران و… درآوردیم و در دستورکار داریم که از دانه به دانه آنها بازدید کنیم. نمایندگانی از هفت دستگاه عضو تیم‌های بازرسی از این ساختمان‌ها هستند و ما بر اساس چک لیست‌های موجود ایمنی این ساختمان‌ها را هم از نظر حریق و هم از نظر سازه‌ای مورد بررسی قرار می‌دهیم.»

به نظر می‌رسد که اعلام اعداد مختلف و برخی بی‌دقتی‌ها در نسبت دادن این اعداد به ساختمان‌های ناایمن در شهر تهران سبب نگرانی در میان برخی از مردم شده و از طرفی، بخشی دیگر از مردم را نیز دچار نوعی به اعتمادی کرده است. آنچه که پیداست بی‌اطلاعی از تعداد دقیق ساختمان‌های نا ایمن در پایتخت است.

موضوعی که با اتمام طرح آغاز شده از سوی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران حداقل منجر به اعلام آماری رسمی از تعداد ساختمان‌های نا ایمن «مهم» در تهران خواهد شد. در حال حاضر اما تنها آمار رسمی از وضعیت ایمنی ساختمان‌های شهر تهران همان ۱۲۹ موردی است که حالا به ۱۱۹ مورد کاهش یافته و البته اسامی آنها هنوز به طور رسمی اعلام نشده است

اظهارنظر کارشناسی درباره: «طرح ساماندهی محصولات کشاورزی»

طرح «ساماندهی محصولات کشاورزی» که به منظور رفع یکی از مهم ترین چالش های تولید در بخش کشاورزی، یعنی هدفمند نبودن سیاست های حمایتی در این بخش، مطرح شده است حاوی تکالیفی در راستای اصلاح و تدوین سیاست های حمایتی ازجمله در حوزه های مرتبط با اختصاص ارز ترجیحی؛ تمشیت امور مربوط به زنجیره ارزش محصولات کشاورزی؛ تأمین پایدار کالا های اساسی؛ تنظیم بازار محصولات کشاورزی و غذایی؛ حمایت از تأمین فناوری ها، نهاده ها و عوامل تولید کشاورزی و ایجاد ثبات در سیاستگذاری تولید و تجارت محصولات کشاورزی است.

لذا با توجه به تمرکز طرح بر سیاست های حمایتی و از طرفی گستردگی و مبهم بودن واژه «ساماندهی» به کار رفته در عنوان طرح، لازم است این عنوان به «طرح هدفمند سازی حمایت ها در بخش کشاورزی»، «طرح اصلاح سیاست های حمایتی در بخش کشاورزی» و یا «طرح بهبود رقابت پذیری بخش کشاورزی» تغییر یابد؛ علاوه بر این، پرداختن به سایر شقوق حمایتی در بخش کشاورزی و منابع طبیعی، با توجه به ماهیت و جایگاه حساس این بخش در تحقق امنیت غذایی کشور، ضروری است.

برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست های حمایتی در بخش کشاورزی مورد توجه قرار گیرد، عبارتند از:
– لزوم لحاظ نمودن همزمان منافع تولید کنندگان و مصرف کنندگان در صورت حذف ارز ترجیحی؛

– مشروط نمودن توقف قیمتگذاری دستوری محصولات کشاورزی و غذایی، به فراهم سازی بستر ها و لحاظ الزامات مربوطه؛

– اصلاح و توسعه روش های تأمین مالی در بخش کشاورز ی؛

– ایجاد سازوکار قانونی برای بهره گیری از دانش ‏آموختگان مجرب به منظور بهبود بهره‏وری تولید و رفع خلأ عملکرد؛

– تدوین ساز و کار های قانونی اعمال سیاست پرداخت مستقیم به تولید کنندگان بخش کشا ورزی؛

– استفاده بهینه از نهاده ها، با هدف حداقل سازی تخریب محیط زیست و منابع طبیعی؛

– منوط کردن سیاست‏های حمایتی ازجمله بیمه محصولات به رعایت مسائل فنی و الگوی کشت، با هدف کاهش خسارات محصولات کشاورزی و بالتبع کاهش بار مالی جبران این خسارت ها برای سازمان ها و نهاد های مربوطه؛

– ایجاد زمینه های عملیاتی کردن روش های نوین عرضه مستقیم محصولات کشا ورزی و بازاریابی الکترونیک؛

– حمایت از شرکت های صاحب صلاحیت در زمینه توسعه و تزریق فناوری با هدف افزایش بهره وری بخش کشاور زی و منابع طبیعی؛

– تغییر جهت سیاست های حمایتی از تولید کنندگان بزرگ به حمایت از کشاورز ان خُرد در راستای بهبود بهره وری ایشان.

1
کشاورزی

برخی از این حمایت ها و ه

مچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها

در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست برخی از این حمایت ها و همچنین مهم ترین ایرادهای طرح که لازم است اصلاح آنها در راستای هدفمند سازی سیاست

سایت Geonline، در نظر دارد تا با ارائه مطالب، مقالات، اخبار، کتاب، فیلم، پادکست و آموزش های جامع در حوزه علوم جغرافیایی و سنجش از دور ؛ سایتی مرجع برای مرتفع نمودن نیاز علاقمندان، پژوهشگران، دانشجویان و دانش آموزان در حوزه جغرافیا باشد.

خروج از نسخه موبایل