ﺗﻮﻓﯿـﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻬﺮي در ﮔﺮو ﻧﻘﺶ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدﻣﯽ و ﻧﻤﺎﯾﻨـﺪﮔﺎن ﻣﺴـﺘﻘﯿﻢ آﻧﻬـﺎ ﮐـﻪ شوراﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮي در روﯾﮑﺮد ﺟﺪﯾﺪ ﺧﻮد در ﮐﺸﻮرﻫﺎي در ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ ﻫﻤﮑﺎري و ﻫﻤﯿـﺎري ﻣﯿﺎن ﻧﻬﺎد ﻫﺎي ﻓﻌﺎل در ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎي ﻋﻤﻮﻣﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي دوﻟﺘﯽ و ﺣﺘﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ اﺳـﺖ.

اﺳﺎﺳﺎً ﻧﻬﺎدﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ شوراهای اﺳﻼﻣﯽ، ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﺑﻬﺮهﮔﯿـﺮي از ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪي اﻧﺴﺎﻧﯽ، ﺑﺴﯿﺞ و ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮي درﺳﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﻟﻘﻮه در ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻧﯿﺮوﻫﺎي ﺑﻮﻣﯽ و ﻣﺘﺨﺼـﺺ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮآﯾﻨﺪ آن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ و ﻣﻮﺛﺮ اﺳﺖ . ﺗﺤﻘﻖ آن ﻫـﺪف، ﻓﻮاﯾـﺪي را در ﭘـﯽ دارد ﮐـﻪ ﺿـﺮورت ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻠﻪ ﭘﺮوژه ﺣﺎﺿﺮ را ﻧﺸﺎن ﻣـﯽدﻫـﺪ . ﺑـﻪ ﻃـﻮر ﻣﻌﻤـﻮل ﺷـﻬﺮوﻧﺪان از شوراﻫﺎي اﺳـﻼﻣﯽ ﺷـﻬﺮﻫﺎ اﻧﺘﻈﺎرات و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎﯾﯽ را ﺑﻪ ﺷﺮح ذﯾﻞ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻣﯿﮑﻨﻨﺪ :

.1 ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ رﻫﯿﺎﻓﺖﻫﺎي ﺗﺤﻘﻖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار و ﻋـﺪاﻟﺖ اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ اﺳـﺖ و ﺟﺎﯾﮕـﺎه وﯾﮋهاي را ﺑﺮاي ﻣﺮدم و ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎ و ﻧﯿﺎزﻫﺎي آﻧﻬﺎ ﻗﺎﯾﻞ اﺳﺖ .

.2 ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ، اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎرآﯾﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي ﺗﻮﺳـﻌﻪ را از ﻃﺮﯾـﻖ ﺑﺴـﯿﺞ ﻣﻨـﺎﺑﻊ و ﻣﻬﺎرﺗﻬـﺎي ﻣﺤﻠـﯽ ﻣﻤﮑﻦ ﻣﯽ ﺳﺎزد؛

.3 اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ ﭘﻮﺷﺶ ﺟﻤﻌﯿﺘﯽ ﻣﻨﺎﻓﻊ، ﺳﯿﺎﺳﺖﻫﺎ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎ و اﻗﺪام ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﮐﻤﮏ ﺑـﻪ ﺗـﺄﻣﯿﻦ ﭘﺎﯾـﺪاري ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺎﻟﮏ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺑﻬﺮهﺑﺮداران و اﯾﺠﺎد اﺣﺴﺎس ﺗﻌﻠﻖ در آﻧﻬﺎ؛

.4 اﯾﺠﺎد ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎي ﻣﺤﻠﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽﻫﺎي ﻣﺮدم ﻣﺤﻠﯽ در ﺣﻔﻆ و ﻣﺬاﮐﺮه ﺑﺮ ﺳﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي ﺗﻮﺳـﻌﻪ، ﮐﻪ ﺑﺨﺸﯽ از اﯾﻦ اﻣﺮ، از ﻃﺮﯾﻖ ﯾﺎدﮔﯿﺮي از راه ﻋﻤﻞ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ؛

.5 ﺷﻮراﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮ، ﮔﺴﺘﺮدﮔﯽ و ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ﮐﻪ در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻒ ﮐﺸﻮر دارﻧﺪ، ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻦ و ﺗﺤﻘﻖ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدم در ﻓﻌﺎﻟﯿﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻗﺘﺼﺎدي، اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ .

اﯾﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﯾﮏ ﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺰور را در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﻣﺸـﺎرﮐﺘﯽ اﯾﻔـﺎ ﻣـﯽﮐﻨﻨـﺪ و ﭼـﺎرﭼﻮب ﻧﻬـﺎدي را ﺑـﺮاي ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدم ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .

ﺗﺤﻘﻖ ﮐﺎر وﯾﮋهﻫﺎي ﻓﻮق از شوراﻫﺎي ﮐﺎرا و ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮﻣﯽ آﯾﺪ . ﻟﯿﮑﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﺸﺎن داده اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻤﻪ واﺣـﺪﻫﺎي شوراي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي، ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪاﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر وﯾﮋه اي ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﺮاي آﻧﻬﺎ دﺳﺖ ﭘﯿﺪا ﮐﻨﻨﺪ ﺑـﻪ ﮔﻮﻧـﻪاي ﮐﻪ آﻧﻬﺎ از ﺣﯿﺚ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻃﯿﻔﯽ را ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ در اﯾﻦ ﻃﯿﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺷﺎﻫﺪ شوراﻫﺎي ﻣﻮﻓﻖ و ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﯿﻢ، اﻣﺮي ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻃﺮح ﻣﺴﺌﻠﻪ آﺳﯿﺐ ﺷﻨﺎﺳﯽ شوراﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﺷﺪه اﺳﺖ .

در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺗﻼش ﺷﺪه ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ شوراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي ﺑﻪ آﺳﯿﺐﺷﻨﺎﺳﯽ آﻧﻬﺎ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ ﺷﻮد و در اداﻣﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ اﯾﻦ آﺳﯿﺐﻫﺎ ارا ﺋ ﻪ ﮔﺮدد .

از اﯾﻦ رﻫﮕﺬر ﭘ ﺲ از واﮐﺎوي ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎي ﻧﻈﺮي و ﺗﺠﺮﺑﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ شوراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي، ﻣﻮﺿﻮ ع در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﻋﺎﻣﻠﯿﺘﯽ، ﻓﺮاﯾﻨﺪي و ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . اﯾﻦ ﺳﻪ ﺳﻄﺢ از ﻃﺮﯾﻖ ارﺗﺒﺎط ﻣﺘﻌﺎﻣﻞ و دﯾﺎﻟﮑﺘﯿﮏ ﮔﻮﻧﻪ ﺧﻮد ﮐﻠﯿﺖ ﻧﻬﺎد شوراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي را ﺑﻮﺟﻮد آوردهاﻧﺪ . در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻨﮑـﻪ در ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ واﺣﺪﻫﺎي ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ ﻃﯿﻔﯽ از واﺣﺪﻫﺎي ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﺎﻻ ﺗﺎ واﺣﺪﻫﺎي ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ ﻫﺴـﺘﯿﻢ، در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﯾﺎد ﺷﺪه ﻣﻮﺿﻮ ع ﺑﺎ ﻧﮕﺎه اﯾﺠﺎﺑﯽ و ﺳﻠﺒﯽ دﻧﺒﺎل ﺷﺪه اﺳﺖ .

ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﺑحثهاي اراﯾﻪ ﺷﺪه ﻣﯽ ﺗﻮان ﺳﻮال اﯾﻦ ﭘﯿﻤﺎﯾﺶ را ﺑﻪ ﺻﻮرت زﯾﺮ اراﯾﻪ ﮐﺮد :

ﻋﻤﻠﮑﺮد شوراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮ در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﻋﺎﻣﻠﯿﺘﯽ، ﻓﺮاﯾﻨﺪي و ﺳﺎﺧﺘﺎري ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟

ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد شوراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي و ارا ﺋ ﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻋﻠﻤـﯽ ﺑـﺮاي رﻓـﻊ آﻧﻬﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻘﯿﺎس ﺳﻨﺠﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد شوراﻫﺎ اﺳﺖ .

ﻃﺮح ﻣﺴﺌﻠﻪ و ﺿﺮورت ﺗﺤﻘﯿﻖ

ﻣﻮﺿﻮ ع اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ در ﺳﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ :

v ﺑﻌﺪ ﻋﺎﻣﻠﯿﺘﯽ ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ رﻓﺘﺎرﻫﺎ و ﻧﮕﺮشﻫﺎ و ارزﺷﻬﺎي اﻋ ﻀ ﺎي ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﻪ ﻣ ﺜ ﺎﺑﻪ ﮐﻨﺸﮕﺮان و ﮐﺎرﮔﺰاران اﺳﺖ .

v ﺑﻌﺪ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﺷﻮراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎﺑﻬﺎ، اﺑﺘﮑﺎر ﻋﻤﻞ و اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاري اﺳﺖ در واﻗﻊ اﯾﻦ ﺑﻌﺪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ آن ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در داﺧﻞ واﺣﺪ در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮرا اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد . ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ، اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ ﻫﻤﺎن ﻓﻌﻞ و اﻧﻔﻌﺎ ﻻ ﺗﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در داﺧﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ .

v در ﺳﻄﺢ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ، ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺷﻮراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي ﺑﺎ ﻣﺤﯿ ﻂ ﺑﯿﺮوﻧﯽ اﻋﻢ از دوﻟﺘﯽ، ﺧﺼﻮﺻﯽ، و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ و ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد .

ﺗﻌﺮﯾﻒ و ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ شوراهای ﺷﻬﺮي

ﺷﻮرا، ﻧﻬﺎدي اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ آراي ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﯾﺎ ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ اﺟﺘﻤﺎ ع ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺎ ﮐﻢﺗﺮﯾﻦ دﺧﺎﻟﺖ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ و در زﻣﯿﻨﻪﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﻗﺘﺼﺎدي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ . اﯾﻦ ﻧﻬﺎد ﺑﺎ روﯾﮑﺮد ﺧﺪﻣﺖ ﮔﺮا و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺪار در ﻗﺎﻟﺐ ﻧﻮﻋﯽ ﺣﮑﻮﻣﺖ ﻣﺤﻠﯽ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ . اﯾﻦ ﻧﻬﺎد از ﻧﻈﺮ ﺗﺸﮑﯿﻼت اﺟﺮاﯾﯽ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮ و دﻣﻮﮐﺮاﺗﯿﮏ اﺳﺖ و ﺳﻌﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻏ ﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ ﺑﻪ ﻣﺮدم ﺧﺪﻣﺖ ﮐﻨﺪ و ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎي ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﺣﻮزه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﺷﻬﺮوﻧﺪان و ﺳﺎﮐﻨﯿﻦ ﺣﻮزه ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮاي اﯾﻦ اﻣﺮ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﯽ ﻋﺎم ﮔﺮاﯾﺎﻧﻪ، ﻣﺮدم ﺳﺎ ﻻ راﻧﻪ و ﻏ ﯿﺮﻓﺮﻗﻪاي ﺑﺮاي ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزي آﺣﺎد اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻼش ﻣﯽ ﮐﻨﺪ .

در اﯾﺮان ﯾﮑﯽ از ﺗﺤﻮ ﻻ ت ﻣﻬﻢ در ﻋﺮﺻﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ – اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﮐﺸﻮر، ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﻮراﻫﺎي ﺷﻬﺮ در ﺳﺎل 1377 ﺑﻮد . ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از ﺗﺸﮑﯿﻞ اﯾﻦ ﺷﻮراﻫﺎ، ﺳﺎزوﮐﺎر اداره اﻣﻮر ﺷﻬﺮﻫﺎ ﺷﮑﻠﯽ ﺳﺎده، ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ و ﻏ ﯿﺮدﻣﮑﺮاﺗﯿﮏ داﺷﺖ .

ﺷﻬﺮدار از ﺳﻮي اﺳﺘﺎﻧﺪار ﯾﻌﻨﯽ ﯾﮏ ﻣﻘﺎم اﻧﺘﺼﺎﺑﯽ دوﻟﺖ ﻣﺮﮐﺰي، اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﺷﺪ و زﯾﺮ ﻧﻈﺮ او ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽﭘﺮداﺧﺖ . ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﻮراﻫﺎي ﺷﻬﺮ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺳﺎزوﮐﺎري ﻏ ﯿﺮﻣﺘﻤﺮﮐﺰ و ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺮدم، اداره اﻣﻮر ﺷﻬﺮﻫﺎ را ﺑﺮ ﻋﻬﺪه ﺑﮕﯿﺮد . ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ وﻇﺎﯾﻔﯽ ﮐﻪ ﺑﺮاي آنﻫﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه، در ﺣﻮزه ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻬﺮي ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﮐﻤﺒﻮدﻫﺎ، ﻧﯿﺎزﻫﺎ و ﻧﺎرﺳﺎﯾﯽﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، آﻣﻮزﺷﯽ، ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ، اﻗﺘﺼﺎدي و رﻓﺎﻫﯽ؛ ﺗﻬﯿﻪ ﻃﺮحﻫﺎ و ﭘﯿﺸﻨﻬﺎدﻫﺎي اﺻﻼﺣﯽ و ارا ﺋ ﻪ راهﺣﻞﻫﺎي ﮐﺎرﺑﺮدي ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮان ﺷﻬﺮي ﮐﻤﮏ ﮐﺮده و ﻣﻬﻢﺗﺮ اﯾﻦﮐﻪ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﺸﺎرﮐﺖﻫﺎي ﻣﻠﯽ، ﻣﻨﻄﻘﻪاي و ﻣﺮدﻣﯽ را در ﺣﻮزه اﻧﺘﺨﺎﺑﯿﻪ ﺧﻮد در دو ﺳﻄﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪاي و ﻧﻬﺎدي ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ .

ﭼﺮا ﮐﻪ اداره ﺷﻬﺮ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﻮﺛﺮ ﺷﻬﺮوﻧﺪان و وﺟﻮد ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﯿﻦ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻧﻬﺎدﻫﺎي رﺳﻤﯽ و ﻏ ﯿﺮرﺳﻤﯽ ﯾﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﯿﺮي ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي رﺳﻤﯽ و ﻏ ﯿﺮرﺳﻤﯽ ﻣﯿﺴﺮ اﺳﺖ . در ﺗﺤﻘﻖ اﯾﻦ ﭘﯿﻮﻧﺪ، ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻧﻘﺶ اول را اﯾﻔﺎ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﻣﻮاردي ﺑﺮ ﻗﺎﻋﺪه ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﻮدن ﺷﻮراﻫﺎ ﭼﻨﺎن ﺗﺎﮐﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﺗﻔﺴﯿﺮ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ آنﻫﺎ را از اﯾﻦ ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺑﺮﻗﺮاري ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎز ﻣﯽدارد ﮐﻪ ﺧﻮد آﺳﯿﺒﯽ ﺟﺪي اﺳﺖ .

ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻬﺎد ﻣﺸﺎرﮐﺘﯽ ﮐﻪ در ﻣﻘﯿﺎسﻫﺎي ﺷﻬﺮي و روﺳﺘﺎﯾﯽ و ﺑﺎ روﯾﮑﺮد اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻣﺤﻠﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ، داراي ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي زﯾﺎدي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اﻟﺒﺘﻪ اﯾﻦ ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻮ ع ﺳﺎﺧﺘﺎر، ﻣﺎﻣﻮرﯾﺖ ﻫﺎ، ﻣﺘﻦ و ﺷﺮاﯾ ﻂ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺎط در آن ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﯿﺰ ﭘﯿﻮﻧﺪ و ﺗﻌﺎﻣﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﻫﺎي ﺣﮑﻮﻣﺘﯽ، ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ و ﺣﺘﯽ ﺧﺼﻮﺻﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ دارﻧﺪ؛ ﺑﻪ ﻟﺤﺎ ظ ﮐﻤﯽ و ﮐﯿﻔﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ . ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در ﻣﺠﻤﻮ ع ﻣﯽﺗﻮان ﮐﺎرﮐﺮدﻫﺎي زﯾﺮ را ﺑﺮاي آنﻫﺎ ﻣﺘﺼﻮر ﺷﺪ :

ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻘﺮار در ﻣﺤﻠﻪ ﻫﺎ و ﻣﻨﺎﻃﻖ، ﻣﻮﺟـﺐ ﺗﻮﺳـﻌﻪ و رﺷـﺪ ﻓﺮﻫﻨﮕـﯽ و اﺟﺘﻤـﺎﻋﯽ و ﺣﺘـﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﺤﻠﯽ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ .

ﻋﻬﺪه داري ﻧﻘﺶ ﻣﯿﺎﻧﺠﯽ ﺑﯿﻦ ﻣﺮدم و ﺣﮑﻮﻣﺖ

ﺷـﻮراﻫﺎ، ﺑـﻪ ﻣﻨﺰﻟـﻪ واﺣـﺪﻫﺎي ﺑﺴـﯿﺞﮐﻨﻨـﺪه ﻣﺤﻠـﯽ، از ﻗـﺪرت ﻋﻤـﻞ ﺑﺴـﯿﺎر ﺑـﺎ ﻻ ﯾﯽ در ﻣﻨـﺎﻃﻖ ﺑﺮﺧﻮردارﻧﺪ . آنﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺮدﻣﺎن ﻣﺤﻠﯽ را ﺟﻠﺐ و ﮔﺮوهﻫﺎي داوﻃﻠﺒﯽ را ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﯿﺎري ﻫﻢ، اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪ را در ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻋﻤﻠﯽ ﺳﺎزﻧﺪ .

ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻧﺰدﯾﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ دارﻧﺪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ و ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘـﻪ را ﺑﻪ درﺳﺘﯽ و از ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺸﺨﯿﺺ داده، ﺧﻮد را ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﺑـﺎ ﺷـﺮاﯾ ﻂ و ﻧﯿﺎزﻫـﺎي ﻣﻨﻄﻘـﻪاي ﺗﻄﺒﯿـﻖ دﻫﻨﺪ و ﺳﺎزﮔﺎر ﮐﻨﻨﺪ . اﯾﻦ ﻣﺰﯾﺖ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮدﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﺎ دﻗـﺖ و ﺳـﺮﻋﺖ ﺑﯿﺸـﺘﺮي ﻋﻤﻠﯽ ﺷﻮﻧﺪ .

ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي آﻣﻮزﺷﯽ، ﺗﺮوﯾﺠﯽ و ارﺷﺎدي ﺧﻮد، ﻣﻮﺟﺒﺎت ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪﺳﺎزي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﯿﺮاﻣـﻮن ﺧﻮد را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .

ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش و ﺗﻘﻮﯾﺖ ارﺗﺒﺎط و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﯿﻦ ﺑﺨﺸﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .

ﺑﻪ ﻓﺮاﯾﻨﺪ ﺑﺮوز ﺧﻼﻗﯿﺖ، ﻧﻮآوري و ﮐﺎرآﻓﺮﯾﻨﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .

ﺑﻪ ﮔﺮﻣﺎﺑﺨﺸﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﮔﺴﺘﺮش ﻧﻈﺎرت ﻋﻤﻮﻣﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ .

ﺑﺴﺘﺮي ﺑﺮاي ﺗﺤﻘﻖ ﺣﮑﻤﺮواﯾﯽ ﻣﻄﻠﻮب و ﺑﻬﯿﻨﻪ در ﻣﻘﯿﺎس ﻫﺎي ﻣﺤﻠﯽ و ﺷﻬﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ .

اﻫﺪاف ﺗﺤﻘﯿﻖ

ﻫﺪف اﺻﻠﯽ اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﻮراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي و ارا ﺋ ﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻋﻠﻤﯽ ﺑﺮاي رﻓﻊ آﻧﻬﺎ و ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻘﯿﺎس ﺳﻨﺠﺶ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺷﻮراﻫﺎ اﺳﺖ .

ﭼﺎرﭼﻮب ﻋﻤﻠﯿﺎﺗﯽ

ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻣﺪل ﻧﻈﺮي اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮ ﭼﻬﺎر ﻣﻮﻟﻔﻪ اﺳﺘﻮار اﺳﺖ : ﺳﺎﺧﺘﺎر، ﻓﺮاﯾﻨﺪ، ﻋﺎﻣﻠﯿﺖ و ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﻪ ﻣ ﺜ ﺎﺑﻪ ﻋﻤﻠﮑﺮدﻧﻬﺎدي . اﯾﻦ ﻣﺪل ﺗﺌﻮرﯾﮏ درﺑﺮدارﻧﺪه ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻌﯿﻨﯽ از ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ اﺳﺖ ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط ﻣﺘﻌﺎﻣﻞ و دﯾﺎﻟﮑﺘﯿﮏ ﮔﻮﻧﻪ آﻧﻬﺎ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻧﻬﺎدي ﺷﻮرا ﻫﺎي ﺷﻬﺮي اﺳﺖ . اﯾﻦ ﻣﺪل ﻧﻈﺮي ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻣﺠﻤﻮ ع ﻣﺴﯿﺮﻫﺎ ﺋ ﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﻣﺴﯿﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﮑﺎنﻫﺎي ﯾﮑﻄﺮﻓﻪ در ﺷﮑﻞ ذﯾﻞ ﺑﺎزﻧﻤﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ . ﻫﺮﮐﺪام از ﻣﺴﯿﺮﻫﺎ ﺑﺎ ﻋﻼﻣﺖ ) → ( ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ دﻻ ﻟﺖ ﺑﺮ راﺑﻄﻪ ﻋﻠ ّ ﯽ ﻧﺪارﻧﺪ .

در ﺳﻄﺢ ﺳﺎﺧﺘﺎري ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ، ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺷﻮراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي ﺑﺎ ﻣﺤﯿ ﻂ ﺑﯿﺮوﻧﯽ اﻋﻢ از دوﻟﺘﯽ، ﺧﺼﻮﺻﯽ، و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ و ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ . ﺑﻌﺪ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ﺷﻮراﻫﺎي اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮي ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ ﺗﺨﺼﯿﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ، ﺷﻔﺎﻓﯿﺖ، ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ ﻗﺎﻧﻮن، ﮐﺎراﯾﯽ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاري اﺳﺖ . ﺑﻌﺪ ﻋﺎﻣﻠﯿﺘﯽ ﻣﻌﻄﻮف ﺑﻪ اﻋ ﻀ ﺎي ﺷﻮراﻫﺎ ﺑﻪ ﻣ ﺜ ﺎﺑﻪ ﮐﻨﺸﮕﺮان و ﮐﺎرﮔﺰاران اﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﯿﺰان ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ اﻧﺴﺎﻧﯽ و ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖﭘﺬﯾﺮي و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﻫﺎي ﻓﺮدي ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد . ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﺳﻪ ﺑﻌﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎري، ﻓﺮاﯾﻨﺪي و ﻋﺎﻣﻠﯿﺘﯽ ﯾﮏ ﮐﻠﯿﺘﯽ را ﻣﯽ ﺳﺎزد ﮐﻪ در آن ﻧﻬﺎد ﺷﻮرا ﺑﻪ ﻣ ﺜ ﺎﺑﻪ ﯾﮏ ﮐﻞ ﺗﺮﮐﯿﺐﺑﻨﺪي ﺷﺪه ﻗﺎﺑﻞ در ك اﺳﺖ .

ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻧﮕﺎه ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ و ﻧﻬﺎدي در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﯿﺪاﻧﯽ ﭘﮋوﻫﺶ در دو ﻣﺮﺣﻠﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ .

.1 ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺷﻮراﻫﺎ و وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي آنﻫﺎ

.2 ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺎﻧﻮنﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﻣﺸﮑﻼت و ﻣﺴﺎﯾﻞ ﺷﻮراﻫﺎ .

آﺳﯿﺐ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺷﻮراﻫﺎ د ﻻ ﻟﺖ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺴﺎ ﺋ ﻠﯽ دارد ﮐﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﺧﺘﻼل در ﮐﺎراﯾﯽ و ﺗﺤﻘﻖ اﻫﺪاف ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﺪه ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻧﻬﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد . در ﻣﺠﻤﻮ ع اﯾﻦ ﻣﺴﺎ ﺋ ﻞ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣ ﺜ ﺎﺑﻪ آﺳﯿﺐ ﺑﺮاي اﯾﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ در ﺳﻪﺳﻄﺢ (1 : ﻓﺮدي (2 ﻓﺮاﯾﻨﺪي ( درونﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ) ، و (3 ﺳﺎﺧﺘﺎري ( ﻓﺮاﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﯾﺎ زﻣﯿﻨﻪاي ) ﺗﻔﮑﯿﮏ ﺷﺪه اﻧﺪ .

ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎري ( ﻓﺮاﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﯾﺎ زﻣﯿﻨﻪاي )

ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎري، ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ راﺟﻊ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻌﺎﻣﻞ و ﺑﺮﻫﻢﮐﻨﺶ ﺷﻮراﻫﺎ و ﻣﺤﯿ ﻂ ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد . اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﯿﻔﯿﺖ ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﺳﺎﯾﺮ ﻧﻬﺎدﻫﺎ اﻋﻢ از دوﻟﺘﯽ، ﺧﺼﻮﺻﯽ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ، ﺳﯿﺎﺳﺖ دوﻟﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻏﯿﺮدوﻟﺘﯽ ( ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات، ﺑﻮدﺟﻪ و ﻣﺎﻟﯽ، اﻧﺘﻘﺎل ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎ و اﻃﻼ ع رﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻣﺮدم ) ، ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﺨﺶ ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ ﺑﺮ ﺳﯿﺎﺳﺖ ﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي دوﻟﺖ، اﻧﻄﺒﺎق ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ ﺑﺎ ارزشﻫﺎ و ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺑﺎ ﻣﺤﯿ ﻂ ،

و ﺑﺎ ﻣﺴﺎﯾﻞ اﺧﻼﻗﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ، ﺗﺄﺛﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻼن اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ، ﺗﺄﺛﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻼن اﻗﺘﺼﺎدي ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ، ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاري دوﻟﺖ در ﺧﺼﻮ ص ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺷﻮراﻫﺎ، ﻗﻮاﻧﯿﻦ اﻧﺘﺨﺎب اﻋ ﻀ ﺎي ﺷﻮراﻫﺎ ﺗﺄﺛﯿﺮ رﻗﺎﺑﺖ ﺑﯿﻦ اﺣﺰاب ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎزﻣﺎن ﻏ ﯿﺮدوﻟﺘﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺣ ﻀ ﻮر ﻧﻤﺎﯾﻨﺪﮔﺎن اﺣﺰاب در ﺷﻮراﻫﺎ و راﺑﻄﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎري آﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎﻧﻬﺎي ﺣﺰﺑﯽ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﺷﻮراﻫﺎ ﻋﻮاﻣﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎري از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﺘ ﻐ ﯿﺮﻫﺎي زﯾﺮ ﻣﻮرد ﺳﻨﺠﺶ و ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ :

-1 ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﯿﺰان ﺑﻮدﺟﻪ درﯾﺎﻓﺘﯽ از ﺳﻮي دوﻟﺖ؛

-2 ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺮﮐﺖ در ﺟﻠﺴﺎت و ﮐﻨﻔﺮاﻧ ﺲ ﻫﺎي ﻣﻠﯽ ﺟﻬﺖ ﺑﺤﺚ و ﺗﺒﺎدلﻧﻈﺮ، ﺷﺮﮐﺖ در ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎهﻫﺎ و ﻫﻤﺎﯾﺶ ﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒ ﻂ ، ﺷﺮﮐﺖ در ﮐﻤﯿﺴﯿﻮنﻫﺎي دوﻟﺘﯽ و ﻫﯿﺄتﻫﺎي ﻣﺸﺎوره؛

-3 ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﻣﻘﺮرات .

-2 ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮاﯾﻨﺪي ( درونﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ )

ﻣﻨﻈﻮر از ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮاﯾﻨﺪي، ﺗﻤﺎﻣﯽ آن ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در داﺧﻞ واﺣﺪ در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ و اﺛﺮﺑﺨﺸﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮ ﺷﻮرا اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮد . ﺑﻪ ﺑﯿﺎﻧﯽ، اﯾﻦ ﻓﺮاﯾﻨﺪﻫﺎ ﻫﻤﺎن ﻓﻌﻞ و اﻧﻔﻌﺎ ﻻ ﺗﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ در داﺧﻞ ﺳﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺖ ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﻫﺪاف ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ .

پیشگفتار

مدیریت ریسک ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪﻳﺪي از ﻋﻠﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ وﺟﻮد ﺟﻮان ﺑﻮدن آن، ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ در ﺣﺎل ﮔﺴﺘﺮش و رﺷﺪ ﺑـﻮده و در اﻧﻮاع ﮔﺮاﻳﺶﻫﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻘﺒﺎل ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ و ﻣﺪﻳﺮان ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . اﻣﺮوزه مدیریت ریسک و ﮔﺮاﻳﺶﻫﺎي ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ آن در ﮔﺴﺘﺮة وﺳﻴﻌﻲ از اﻣﻮر ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري، ﺗﺠﺎرت، ﺑﻴﻤﻪ، اﻳﻤﻨﻲ، ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن، ﭘﺮوژهﻫﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﻋﻤﺮاﻧﻲ و ﺣﺘـﻲ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد را ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ .

در اﻳﻦ راﺳـﺘﺎ، مدیریت ریسک ﺟﺎﻳﮕـﺎه وﻳﮋه اي در ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺮوژه داﺷﺘﻪ و رﻳﺸﻪﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺑﺎ اﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ دارد . وﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻳﻲ ﭼﻮن ﻣﻨﺤﺼﺮﺑﻪﻓﺮد ﺑﻮدن ﭘﺮوژه و ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ در ﻓﺮﺿﻴﺎت ، اﻫﺪاف واﻟﺰاﻣﺎت ﭘﺮوژه و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﭘﺮوژه، رﻳﺸﻪ ﻫﺎي ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ و ﻣﻨـﺸﺎً ﺑﺮوز رﻳﺴﻚ در ﭘﺮوژه ﻫﺎﺳﺖ . ﮔﺴﺘﺮة ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﭘﺮوژه ﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر وﺳﻴﻊ اﺳﺖ و ﻣﻮاردي ﭼﻮن ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴـﺖ در ﻣﺒـﺎﻧﻲ و ﺑﺮآوردﻫﺎي اوﻟﻴﻪ ﭘﺮوژه ، ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﺪارﻛﺎت ﭘﺮوژه و ﻋﺪم ﻗﻄﻌﻴﺖ در اﻫﺪاف ﭘﺮوژه را در ﺑﺮﻣﻲ ﮔﻴﺮد . ﺷﺮاﻳﻂ ﭘﻴﺸﮕﻔﺘﻪ ﭘﺮوژه ﻫﺎ را رﻳﺴﻚ زا ﻣﻲﻛﻨﺪ و مدیریت ریسک را در ﭘﺮوژ ﻫﺎ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎب ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ .

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ و ﺟﺎﻳﮕﺎه وﻳﮋه مدیریت ریسک در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺮوﮋه، ﻧﺒﻮد ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓﺎرﺳﻲ ﭘﻴﺮاﻣﻮن اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع و وﻇﻴﻔﻪ و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﻳﺰي و ﻧﻈﺎرت راﻫﺒﺮدي رﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮري، در اﻳﺠﺎد ﺑﺴﺘﺮ ﻫﺎي ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮاي اﺟﺮاي ﺻﺤﻴﺢ و اﺻﻮﻟﻲ ﭘﺮوژهﻫﺎي ﻛﺸﻮر، ﺗﺪوﻳﻦ ﻛﺘﺎب » مدیریت ریسک در ﭘﺮوژهﻫﺎ « در دﺳﺘﻮر ﻛﺎر اﻳﻦ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻗﺮارﮔﺮﻓﺖ و ﻃﻲ ﻗﺮاردادي ﺑﺎ ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﭘﮋ وﻫﺸﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ اﻳﻦ داﻧﺸﮕﺎه واﮔﺬار ﮔﺮدﻳﺪ .

ﻛﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼش ﮔﺮوه ﻣﻮﻟﻔﻴﻦ ﻛﺘﺎب ﻣﺘﺸﻜﻞ از آﻗﺎﻳﺎن دﻛﺘﺮ اﺣﺪ ﻧﻈﺮي ، ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺌﺖ ﻋﻠﻤﻲ داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ، ﻣﻬﻨﺪس اﺣﺴﺎن ﻓﺮﺻﺖ ﻛﺎر و ﻣﻬﻨﺪس ﺑﻬﺮاد ﻛﻴﺎﻓﺮ و ﻣﻬﻨﺪﺳﺎن ﻣﺸﺎور آوﻧﺪ ﻃﺮح ( ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻃﺮح ) و دﻓﺘﺮ اﻣﻮر ﻓﻨﻲ، ﺗﺪوﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ و ﻛﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮﭘﺬﻳﺮي ﻧﺎﺷﻲ از زﻟﺰﻟﻪ ( دﻓﺘﺮ ﻣﺴﺌﻮل ) اﺳﺖ، ﻛﻪ از زﺣﻤﺎت آﻧﺎن ﻗﺪرداﻧﻲ و ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲﺷﻮد .

ﻛﺘﺎب در ده ﻓﺼﻞ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺷﺎﻣﻞ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ و ﻣﺒﺎﻧﻲ مدیریت ریسک، ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻓﺮاﻳﻨﺪ مدیریت ریسک ﺷﺎﻣﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي مدیریت ریسک، روش ﻫﺎي شناﺳﺎﻳﻲ رﻳﺴﻚ، ارزﻳﺎﺑﻲ ﻫﺎي ﻛﻴﻔﻲ و ﻛﻤﻲ رﻳﺴﻚ، ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰي ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ رﻳﺴﻚ و ﻧﺤﻮة ﭘﺎﻳﺶ، ﻛﻨﺘﺮل و ﺑﺎزﻧﮕﺮي مدیریت ریسک ﻣﻲﮔﺮدد . ﺿﻤﻨﺎً در ﻓﺼﻮل ﻫﺸﺖ و ﻧﻪ ﻛﺘﺎب، ﺟﺎﻳﮕﺎه مدیریت ریسک در ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺮوژه و ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻗﺮاردادﻫﺎ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ . در ﭘﺎﻳﺎن ﻛﺘﺎب ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﻤﻮﻧﻪ از ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت رﻳﺴﻚ در ﭘﺮوژه ﻫﺎ اراﻳﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ . اﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻔﻴﺪ و ﻣﻮﺛﺮ واﻗﻊ ﮔﺮدد.

ﻣﺒﺎﻧﻲ مدیریت ریسک

مدیریت ریسک ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪﻳﺪي از ﻋﻠﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ اﺳﺖ ﻛﻪ در در ﮔﺴﺘﺮة ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ از اﻧﻮاع ﮔﺮاﻳﺶ ﻫﺎ از ﺟﻤﻠﻪ اﻣﻮر ﻣـﺎﻟﻲ و ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬاري، ﺗﺠﺎرت، ﺑﻴﻤﻪ، اﻳﻤﻨﻲ، ﺑﻬﺪاﺷﺖ و درﻣﺎن، ﭘﺮوژهﻫـﺎي ﺻـﻨﻌﺘﻲ و ﻋﻤﺮاﻧـﻲ و ﺣﺘـﻲ ﻣـﺴﺎﻳﻞ ﺳﻴﺎﺳـﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺟﺎﻳﮕﺎه ﺧﻮد را ﭘﻴﺪا ﻛﺮده اﺳﺖ . در ﻛﺘﺎب ﺣﺎﺿﺮ ﺻﺮﻓﺎً ﭼﺎرﭼﻮب مدیریت ریسک در ” ﭘﺮوژهﻫﺎ ” اراﻳﻪ ﺷﺪه و از ﻃﺮح ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻏﻴﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮوژهﻫﺎ ﺣﺘﻲاﻻﻣﻜﺎن ﺧﻮدداري ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ .

از آﻧﺠﺎ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻛﺘﺎب رﻳﺴﻚ از دو دﻳﺪﮔﺎه ﻣﻨﻔﻲ و ﻣﺜﺒﺖ ( ﻓﺮﺻﺖ و ﺗﻬﺪﻳﺪ ) ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ، از اﻳـﻦ رو، از ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮي واژه ﺧﻄﺮ ﻳﺎ ﺧﻄﺮ ﭘﺬﻳﺮي ﺑﻌﻨﻮان ﻣﻌﺎدل رﻳﺴﻚ اﺟﺘﻨﺎب ﺷﺪه اﺳﺖ . ﻓﺼﻞ ﺣﺎﺿـﺮ ﺑـﻪ ﻣﺒـﺎﻧﻲ و اﺻـﻮل مدیریت ریسک در ﭘﺮوژهﻫﺎ ﻣﻲﭘﺮدازد و ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ ﺑﻪﺻﻮرت ﻋﺎم و ﺑﻪﺻﻮرت ﺧﺎص در ﭘﺮوژهﻫﺎ، رﻳﺴﻚ و ﺗﻌﺎرﻳﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ آن در ﮔﺬر زﻣﺎن، مدیریت ریسک و ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ آن و اﻧﻮاع روشﻫﺎي ﻣـﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳـﺴﻚ ﺑـﺎ ﺗﻜﻴـﻪ ﺑـﺮ ادﺑﻴﺎت ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘﺮوژه، ﻣﻲﮔﺮدد .

ﻣﻔﻬﻮم ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ و رﻳﺴﻚ

در اﻛﺜﺮ ﻣﻮارد و در ﻣﺮاودات ﻣﺼﻄﻠﺢ، دو واژة ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ و رﻳﺴﻚ ﺑﻪﺻﻮرت ﻣﻌﺎدل و ﻫﻢﻣﻌﻨﻲ ﺑﻪﻛﺎر ﻣـﻲروﻧـﺪ . وﻟـﻲ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ ﺑﺎ وﺟﻮد راﺑﻄﻪ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ رﻳﺴﻚ دارد، ﻣﻌﺎدل رﻳﺴﻚ ﻧﻴﺴﺖ و در ادﺑﻴﺎت مدیریت ریسک ﻧﻴﺰ اﻳﻦ دو اﺻﻄﻼح ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺠﺰا ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮده ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ . رﻳﺎﺿﻲداﻧﺎن و ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن ﻋﻠﻢ آﻣﺎر ﺗﻌﺎﺑﻴﺮ ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ از اﻳـﻦ دو واژه ﺑﻴﺎن ﻣﻲدارﻧﺪ .

ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺴﻮف ﻣﺸﻬﻮر ﻳﻮﻧﺎﻧﻲ 1 ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ : ” ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﻗﻄﻌﻲ اﻳﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫـﻴﭻ ﻗﻄﻌﻴﺘـﻲ وﺟـﻮد ﻧـﺪارد ” ، و اﺳـﻜﺎر واﻳﻠﺪ 2 ﻧﻴﺰ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ : ” ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ اﺳﺖ و آﻳﻨﺪه در ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ ” .

اﻣﺮوزه داﻣﻨﻪ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ در ﻓﻀﺎي ﺗﺠﺎري و ﻛﺎري ﺧﻮد ﺑﺎ آن ﻣﻮاﺟﻪ ﻣـﻲﺷـﻮﻧﺪ، ﺑـﺴﻴﺎر وﺳـﻴﻊ اﺳﺖ . اﻳﻦ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎ از ﻣﻨﺸﺄﻫﺎي ﻣﺘﻌﺪد داﺧﻠﻲ ﻳﺎ ﺧﺎرﺟﻲ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ و ﻣﺤﺪودة ﮔﺴﺘﺮدهاي از ﻣـﺴﺎﻳﻞ ﻓﻨـﻲ، ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ، اﺟﺮاﻳﻲ و ﺗﺠﺎري را درﺑﺮﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .

ﺑﺮﺧﻲ از ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻛﺎر و ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺻﻮرت ﻣﻲﮔﻴﺮد، ﻧﻈﻴﺮ وﻗﻮع ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎ ﻳﺎ اﻫﺪاف ﻛـﺎر، ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻓﺮﺿﻴﺎت، اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﻨﺎوريﻫﺎي ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺎ روشﻫﺎي اﺑﺪاﻋﻲ و ﻣﻮاردي ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻧﻬـﺎ ﻣﺮﺑـﻮط ﻣـﻲﺷـﻮﻧﺪ . ﺑﺮﺧـﻲ دﻳﮕﺮ از ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎ از اﻓﺮاد درﮔﻴﺮ در ﻛﺎر ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻄﻮح ﻣﻬﺎرﺗﻲ ﻳﺎ ﻧﺮخﻫﺎي ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺑﺎزده ﻧﻴﺮوي ﻛﺎر ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲﺷـﻮﻧﺪ .

ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ دﻳﮕﺮي از ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎ، ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﺮوﻧﻲ ﺧﺎرج از ﻣﺤﺪودة ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻨﺘﺮل ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴـﺖ اﺟـﺮا ﻣﻲﺷﻮد، وﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎزار ﻛﺎر، رﻗﺎﺑﺖ، ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺮخ ﺑﺮاﺑﺮي ارز، ﻧﺮخ ﺗﻮرم و ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺷﺮاﻳﻂ ﺟﻮي ﻫﺴﺘﻨﺪ .

ﺑﺎ وﺟﻮد اﻳﻦ داﻣﻨﻪ وﺳﻴﻊ از ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮه، ﻫﻨﻮز ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ اﻳـﻦ ﺳـﻮال ﭘـﻴﺶ آﻳـﺪ ﻛـﻪ ﭼـﺮا اﺻـﻮﻻً ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ روي آورﻧﺪ . دﻟﻴﻞ اﻳﻦ اﻣﺮ آن اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴـﺖ و ﺳـﻮد ( زﻳـﺎن ) راﺑﻄـﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ وﺟﻮد دارد . ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﺧﻮد را ﺑﺎ ﻫﺪف ﻛﺴﺐ ﺳﻮد اﻧﺠﺎم ﻣﻲدﻫﻨﺪ، ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮع آﮔـﺎﻫﻲ دارﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎي اﺟﺘﻨﺎبﻧﺎﭘﺬﻳﺮي را ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻮد دﺳﺖ ﻳﺎﻳﻨﺪ . ﺳﻮد ﺑﻴﺸﺘﺮ در اﻧﺘﻈـﺎر ﻛﺴﺎﻧﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ رﻳﺴﻚﻫﺎي ﺑﺰرﮔﺘﺮي را ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ، ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺆﺛﺮ اﻳﻦ رﻳﺴﻚﻫﺎ را داﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ .

ﺗﻔﺎوت ﻧﻈﺮي ﺑﻴﻦ رﻳﺴﻚ و ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻌﺎﻧﻲ اﻳﻦ دو واژه ﺑﻬﺘﺮ ﺗﻮﺿـﻴﺢ داد . رﻳـﺴﻚ ﻳﺎ اﺻﻄﻼح آﻟﻴﺘﻮرﻳﻚ از ﻛﻠﻤﻪ ﻻﺗﻴﻦ آﻟﻴﺎ ﺑﻪﻣﻌﻨﻲ ” ﺗﺎس ” ﻣﺸﺘﻖ ﺷـﺪه اﺳـﺖ، ﺑـﻪ اﻳـﻦ ﻣﻌﻨـﻲ ﻛـﻪ رﻳـﺴﻚ روﻳـﺪادي ﺗﺼﺎدﻓﻲ اﺳﺖ از ﻣﻴﺎن ﻣﺠﻤﻮﻋﻪاي از روﻳﺪادﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ ﻛﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ و اﺣﺘﻤﺎل اﺗﻔـﺎق اﻓﺘـﺎدن ﻫـﺮ ﻳـﻚ از روﻳﺪادﻫﺎ، ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻳﺎ ﺗﺨﻤﻴﻦ اﺳﺖ اﻣﺎ، ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ دﻗﻴﻖ وﻗﻮع ﻫﺮ ﻛﺪام از روﻳـﺪادﻫـﺎ از ﭘـﻴﺶ ﻣﻌﻠـﻮم ﻧﻴـﺴﺖ .

ازاﻳﻦ رو، رﻳﺴﻚ ﻋﺒﺎرت از ﺑﺮوز روﻳﺪادي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪه از روﻳـﺪادﻫـﺎي ﻣﻤﻜـﻦ ﺣﺎﺻـﻞ ﻣﻲﺷﻮد . ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ ﺑﺎ اﺻـﻄﻼح اﭘﻴـﺴﺘﻤﻴﻚ از ﻛﻠﻤـﻪ ﻳﻮﻧـﺎﻧﻲ ” اﭘﻴـﺴﺘﻢ ” ﺑـﻪﻣﻌﻨـﻲ ” داﻧـﺶ ” ﻣـﺸﺘﻖ ﺷـﺪه اﺳـﺖ .

ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ، از ﻓﻘﺪان داﻧﺶ در ﻣﻮرد روﻳﺪادﻫﺎي ﻣﻤﻜﻦ، ﺷﺎﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﺖ روﻳﺪاد و ﻧﻴﺰ اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع ﻫـﺮ ﻳـﻚ از آنﻫـﺎ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲﺷﻮد . از اﻳﻦ رو، ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ روﻳﺪادي ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ از ﻣﻴﺎن ﻣﺠﻤﻮﻋﺔ ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ازروﻳﺪادﻫﺎ رخ ﻣﻲدﻫﺪ .

رﻳﺴﻚ را ﻣﻲﺗﻮان روﻳﺪادي اﺗﻔﺎﻗﻲ و واﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺖ و اﻗﺒﺎل ﺑﻴﺎن ﻛﺮد، در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ ﻛـﺎﻣﻼً ﺑـﺎ داﻧـﺶ و ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺮﺑﻮط اﺳﺖ . ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ رﻳﺴﻚ و ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ و ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺑﻴﻦ اﺻـﻄﻼحﻫـﺎي ” آﻟﻴﺘﻮرﻳـﻚ ” و ” اﭘﻴﻴـﺴﺘﻤﻴﻚ ” را ﻣﻲﺗﻮان در دو ﺟﻤﻠﻪ زﻳﺮ ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻤﻮد :

• رﻳﺴﻚ، ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن اﻧﺪازهﮔﻴﺮي آن وﺟﻮد دارد .

• ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ ، ﻣﻘﻮﻟﻪاي ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي اﺳﺖ .

راه دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺑﻴﻦ واژهﻫﺎي رﻳﺴﻚ و ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ، اﺳﺘﻔﺎده از ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﻗﻠﻤﺮوﻫﺎي ” داﻧﺶ ” و ” آﮔـﺎﻫﻲ ” اﺳﺖ . در رﺑﻊ ﺑﺎﻻ و ﺳﻤﺖ راﺳﺖ، ﻣﺤـﺪودة ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻗـﺮار دارد ﻛـﻪ ﺿﻤﻦ وﺟﻮد داﻧﺶ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ، آﮔﺎﻫﻲ ﻻزم از آن داﻧﺶ وﺟـﻮد دارد و ﻣﺤـﺪودة داﻧـﺶ ﻛـﺎﻣﻼً درك ﺷﺪه اﺳﺖ . در زﻳﺮ آن، ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻏﻔﻠﺖ ﻗﺮار دارد ﻛﻪ ﻫﻴﭻ آﮔﺎﻫﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ داﻧﺶ ﻣﻮﺟﻮد در اﺧﺘﻴﺎر ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ . رﺑـﻊ ﺑـﺎﻻ و ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺣﺘﻴﺎط اﺧﺘﺼﺎص دارد ﻛﻪ از آﮔﺎﻫﻲ ﻣﺎ در ﻣﻮرد ﻓﻘﺪان داﻧﺶ در ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﺸﺄت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ . ﻧﺎداﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺪاﻧﺴﺘﻪﻫﺎ ( ﺟﻬﻞ ) ﻧﻴﺰ در ﺳﻤﺖ ﭼﭗ و ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗﺮار دارد ﻛﻪ در آن، ﺷﺮاﻳﻂ ﭘﻴﺶ رو ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺒﻬﻢ اﺳﺖ .

ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺑﻬﺮهﺑﺮداري ﻗﺮار ﮔﻴﺮد . ﺑﺮاي اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎي ﻣﺤﻜﻢ و اﺳﺎﺳـﻲ ﺑﺎﻳـﺪ از ﺣﻘـﺎﻳﻖ ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪه اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ آﻳﺪ . ﻧﺎﺣﻴﻪ اﺣﺘﻴﺎط ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﺗﺎ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در آن ﻧﻘﺺ ﻳـﺎ ﺿـﻌﻒ داﻧـﺶ وﺟﻮد دارد ﻛﺎﻣﻼً درك و رﻓﻊ ﺷﻮد . در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻏﻔﻠﺖ، ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻓﺮاﻳﻨﺪي ﺗﺴﻬﻴﻞﻛﻨﻨـﺪه، داﻧـﺶ ﻣﻮﺟـﻮد آﺷـﻜﺎر ﺷﻮد و اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺆﺛﺮ از آن ﻣﻤﻜﻦ ﮔﺮدد و ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، از ﺑﻪ ﻫﺪر رﻓﺘﻦ ﻓﺮﺻـﺖﻫـﺎ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي ﺷـﻮد . ﺟﻬـﻞ را ﺗﻨﻬـﺎ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪواﺳﻄﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺮﻃﺮف ﻛﺮد ( آﻣﻮزش، ﻣﺸﻮرت و ﻳﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ و آزﻣﺎﻳﺶ در ﺣﻴﻦ ﻛﺎر ) ﺗﺎ ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ، ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ داﻧﺶ و ﻣﻬﻢﺗﺮ از آن ارﺗﻘﺎي آﮔﺎﻫﻲ از اﻳﻦ داﻧﺶ، ﺧﻄﺮ اﻳﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ .

روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻮع ﻓﺮاﻳﻨﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻪ ﻧﻮع ﭘﺎﺳﺦ آﺧﺮ را ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار دﻫﺪ، ﺑـﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻛـﻪ ﻧﻮاﺣﻲ داﻧﺶ و آﮔﺎﻫﻲ را ﻛﺸﻒ و آﺷﻜﺎر ﻛﺮده و در ﻣﻮرد ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺟﻬﻞ، روشﻫﺎﻳﻲ ﺑـﺮاي ﺣـﺼﻮل ﺗﺠﺮﺑـﺔ ﻣﻔﻴـﺪ ﻓـﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﺪ .

ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﭘﺮوژهﻫﺎ

ﮔﺴﺘﺮة ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﭘﺮوژه ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪ اﺳﺖ و ﺑﺴﻴﺎري از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎي ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﭘـﺮوژه از ﻫﻤـﺎن ﻣﺮاﺣـﻞ اوﻟﻴـﻪ دورة ﻋﻤﺮ ﭘﺮوژه، ﺑﻪ ﺗﺒﻴﻴﻦ و ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮي در ﻣﻮرد ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻤﻜﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖﻫﺎي ﭘﺮوژه ﻣﻲﭘﺮدازد .

ﺑﺨﺸﻲ از ﻣﻮارد ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﭘﺮوژهﻫﺎ، ﺑﻪ اﻣﻜﺎن ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﭘﺮوژه ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺰﻳﻨﻪ، زﻣﺎن ﻳﺎ ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺑـﺮ ﻣﻲﮔﺮدد . ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮان، ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ را ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻳﻠﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺑﻬﺎم در ﺷﻨﺎﺧﺖ رﻓﺘﺎر ﻋﻮاﻣﻞ و ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ در ﭘﺮوژه، ﻧﺒﻮد اﻃﻼﻋﺎت، ﻧﺒﻮد ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺮاي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮوژه، ﻓﺮﺿـﻴﻪﻫـﺎي ﻣﻨﻈـﻮر ﺷـﺪه، ﻣﻨـﺎﺑﻊ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪه و ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﻧﺤﺮاف در ﭘﺮوژه و ﺑﺴﻴﺎري ﻣﻮارد دﻳﮕﺮ ارﺗﺒﺎط داد . اﻳﻦ ﻣﻮارد را ﻣﻲﺗﻮان در ﭼﻬﺎر ﻧﺎﺣﻴﻪ زﻳـﺮ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻛﺮد :

.1 ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ درﻣﺒﺎﻧﻲ و ﺑﺮآوردﻫﺎي ﭘﺮوژه .

.2 ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﻃﺮاﺣﻲ و ﺗﺪارﻛﺎت ﭘﺮوژه .

.3 ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در اﻫﺪاف ﭘﺮوژه و اوﻟﻮﻳﺖﻫﺎي آﻧﻬﺎ .

.4 ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در رواﺑﻂ ﺑﻴﻦ ﻧﻬﺎدﻫﺎي ﺣﺎﺿﺮ در ﭘﺮوژه .

اﻳﻦ ﭼﻬﺎر ﻣﻮرد در اداﻣﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺷﺪه اﻧﺪ :

ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﻣﺒﺎﻧﻲ و ﺑﺮآوردﻫﺎي ﭘﺮوژه

ﻛﻴﻔﻴﺖ و دﻗﺖ ﺑﺮآوردﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻮاردي ﭼﻮن ﺗﺠﺮﺑﻪ و ﻣﻬﺎرت ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ آنﻫﺎ را ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮده اﻧﺪ، ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ و زﻣﺎن اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺑﺮآوردﻫﺎ و ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻓﺮﺿﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ اﻳﻦ ﺑﺮآوردﻫﺎ ﺑﺮ آن اﺳﺘﻮارﻧﺪ واﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ . ﺑﺮآوردﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ زﻣﺎن، ﻫﺰﻳﻨـﻪ و ﻛﻴﻔﻴـﺖ ﺣﻮزة ﻣﺸﻬﻮدي از ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ در ﭘﺮوژهﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل، ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﻣﻮرد زﻣﺎن و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻻزم ﺑﺮاي اﺗﻤﺎم ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﺎﺻﻲ اﻃﻤﻴﻨﺎن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ . دﻻﻳﻞ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻋﺪمﻗﻄﻌﻴﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺘﻌﺪدي از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮارد زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ :

• ﻧﺒﻮد ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺻﺮﻳﺢ از آنﭼﻪ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز اﺳﺖ .

• ﻧﺒﻮد ﺗﺠﺮﺑﻪ در ﺧﺼﻮص ﺑﺮﺧﻲ از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ .

• ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ از دﻳﺪ ﺗﻌﺪاد ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺆﺛﺮ و ﺗﻌﺪاد واﺑﺴﺘﮕﻲﻫﺎي ﺑﻴﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ .

• اﻣﻜﺎن وﻗﻮع روﻳﺪاد ﻳﺎ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻣﺘﺄﺛﺮ ﺳﺎزد .

10 پارک ملی مطرح از 63 پارک ملی آمریکا؛ ایالات متحده آمریکا خوش شانس است که مکان های بسیار زیبایی برای بازدید دارد، با پارک های ملی باشکوه و محبوب که در لیست اصلی اکثر مسافران قرار دارند. چه در حال لذت بردن از سواحل ساحل شرقی باشید، چه در حال سفر در امتداد ساحل باشکوه غربی یا پیاده روی در صخره های باشکوه، فرصت های کافی برای گشت و گذار در فضای باز در یکی از این پارک های دیدنی وجود دارد. همه پارک‌های ملی(در مجموع 63 پارک) تنوع خارق‌العاده‌ای از محیط‌های طبیعی بکر را نشان می‌دهند و رتبه‌بندی آنها ناعادلانه خواهد بود، زیرا همه آنها تجربیات متفاوتی را ارائه می‌دهند.

از زمانی که خدمات پارک ملی ایالات متحده (NPS) در سال 1904 شروع به ثبت سوابق کرد، مناظر کوهستانی، بیابان های ساحلی و هکتارهای بیابانی مرتفع آن بیش از 15 میلیارد بازدید را به ثبت رسانده است. اگرچه گردشگری جهانی در نتیجه تعطیلی COVID-19 سقوط کرد ، سال 2021 شاهد ازدحام جمعیت در برخی از معروف ترین پارک ها بود. پارک ملی گریت اسموکی که در مرز بین کارولینای شمالی و تنسی قرار دارد ، 14 میلیون بازدید تفریحی را پشت سر گذاشته است. بیش از 5 میلیون نفر از سازندهای ماسه سنگی خیره کننده پارک ملی Zion یوتا استفاده کردند .

بازدیدکنندگان به وسعت و تنوع ” بهترین ایده آمریکا ” جذب می شوند. از دریا تا دریای درخشان (و همچنین در وحشی آلاسکا و هاوایی)، 85 میلیون هکتار NPS شامل 85000 مایل رودخانه و نهر است. 7035 مایل مربع از مخازن، دریاچه ها یا اقیانوس. بیش از 43000 مایل خط ساحلی؛ و بیش از 18000 مایل مسیرهای پیاده روی. 

این 10 پارک، فوق ستاره‌های سیستم هستند، اما فقط نگاهی اجمالی به تنوع موجود در 423 واحد پارک (از جمله 63 پارک ملی) NPS دارند.

چاک سامز، مدیر NPS گفت: «این شگفت‌انگیز است که می‌بینیم این همه آمریکایی به یافتن آرامش و الهام در این مکان‌های باورنکردنی در طول سال دوم همه‌گیری ادامه می‌دهند . ما خوشحالیم که بازدیدکنندگان زیادی را می بینیم که به پارک های نمادین مانند یلوستون و یوسمیت باز می گردند، اما صدها مورد دیگر وجود دارد که باید در لیست سطل همه باشد. هر تجربه‌ای که در سال 2022 به دنبال آن هستید، پارک‌های ملی اینجا هستند تا کشف کنید.

10- پارک ملی یخچال

“Crown of the Continent” نام مستعار مناسبی برای این پارک است که برخی از چشمگیرترین مناظر کوهستانی در آمریکای شمالی را نشان می دهد. پارک ملی گلاسیر در مونتانا و پارک ملی دریاچه‌های واترتون در آلبرتا که از سال 1932 به‌عنوان اولین پارک صلح بین‌المللی جهان به هم پیوسته‌اند، سرزمین عجایب صخره‌ای، یخ، آب و چوب را به هم متصل می‌کنند.

Glacier، پارکی محبوب در شمال غربی مونتانا، نام خود را از یخچال‌های طبیعی و نیروهای یخبندان بسیاری گرفته است که توپوگرافی ناهموار آن را در طول دو میلیون سال شکل داده‌اند. در حالی که این پارک هنوز خانه بیش از دوازده یخچال است، دره‌های U شکل عظیم و قله‌های گرانیتی حجیم که توسط جریان‌های یخی قدیمی تراشیده شده‌اند، بسیار چشمگیرتر هستند.

در سال 2021، 3 میلیون نفر برای دیدن توده‌های یخی خیره‌کننده (اما در حال کوچک شدن) آمدند که نام پارک ملی یخچال طبیعی مونتانا را به خود اختصاص داده است. جاده رفتن به خورشید پارک، با پیچ های پرپیچ و خم و مناظر کوهستانی تماشایی، یکی از خیره کننده ترین مسیرهای رانندگی در جهان است.

نمی توان تجربیات را از دست داد

هیچ کس بدون رانندگی حداقل بخشی از جاده Going-to-the-Sun پارک را ترک نمی کند. این مسیر 50 مایلی که در طول رکود بزرگ توسط کارگران سپاه حفاظت غیرنظامی ساخته شد، می‌تواند به راحتی به عنوان یک ترن هوایی به بالا و بر فراز شکاف قاره‌ای تبدیل شود. چه از دریاچه مک دونالد در غرب شروع کنید و چه از دریاچه سنت مری در شرق، مطمئناً تا پایان کار دستان شما عرق خواهد کرد.

از جمله مکان‌های دیدنی در امتداد جاده Going-to-the-Sun، رود Avalanch با جنگل سرو باستانی شوکران، یک جابجایی عجیب به نام Loop، دیواره Weeping کنار جاده، و چشم‌انداز یخچال بزرگ جکسون است. The Continental Divide جاده را در گذرگاه لوگان به ارتفاع 6646 فوت می شکافد، جایی که مرکز بازدیدکنندگان و کتابفروشی از هوای سرد کوهستانی پناه می برند.

کجا بمانید

هتل ها

Lake McDonald Lodge: از اقامتگاهی به سبک کلبه کلبه سوئیسی در ساحل دریاچه لذت ببرید. رستوران ها، بار، فروشگاه عمومی، کشتی های دریایی دریاچه، اسب سواری.

St. Mary Lodge: کابین‌های روستایی و اتاق‌هایی به سبک متل را در انتهای شرقی جاده Going-to-the-Sun تجربه کنید. رستوران، بار، فروشگاه عمومی، پمپ بنزین.

مسافرخانه گاردن وال: این B&B در داخل خانه ای بازسازی شده ویکتوریایی در مرکز شهر Whitefish قرار گرفته است. صبحانه لذیذ، وعده های غذایی بعد از ظهر، نوشیدنی های عصرانه.

هتل شاهزاده ولز: این اقامتگاه پارک ملی تاریخی کانادا، چشم اندازهای خیره کننده ای از دریاچه ها و کوه ها ارائه می دهد. رستوران، سالن، فروشگاه هدیه، چای عصرانه

کمپینگ

یخچال: ۱۳ محل کمپ توسعه یافته را برای برپا کردن چادر پیدا کنید.

کارهای خارج از فصل

در تفرجگاه کوهستانی وایتفیش در سطح جهانی خارج از پارک، گردش‌های عالی برای اسکی یا اسنوبرد ایجاد کنید.

از دیگر فعالیت‌های زمستانی در و اطراف ماهی سفید می‌توان به سورتمه سواری با اسب، سوار بر برف، اسکی نوردیک، سورتمه سواری با سگ، دوچرخه‌سواری چاق در مسیرهای برفی و بالا رفتن از یخ اشاره کرد.

Glacier Adventure Guides in Whitefish، کفش‌های برفی با راهنما، اسکی روی کانتری، و کمپینگ زمستانی در داخل پارک ملی را ارائه می‌دهد.

CrownoftheContinent.net یک راهنمای آنلاین برای مکان‌ها و فعالیت‌هایی که بیشتر توسط مردم محلی در سراسر منطقه Crown of the Continent توصیه می‌شود، ارائه می‌کند.

9- پارک ملی ایندیانا Dunes

کمتر از یک ساعت رانندگی از شیکاگو، پارک ملی ایندیانا تپه‌ها یک زیستگاه حفاظت‌شده برای نزدیک به 1130 گیاه بومی در چشم‌اندازی از سواحل شنی دریاچه‌ها و تالاب‌ها است. این پارک در سال 2019 شصت و یکمین پارک ملی کشور شد.

پس از 53 سال فعالیت در ساحل ملی ایندیانا دونز، سواحل جنوبی دریاچه میشیگان به شصت و یکمین پارک ملی ایالات متحده تغییر نام داد. پانزده مایل سواحل نه تنها جای خود را به تپه‌های شنی و فوران‌های چشمگیر می‌دهد، بلکه باتلاق‌ها، تالاب‌ها، نخلستان‌های ساوانای بلوط سیاه و درختان قند افرا، و مزارع گل‌های وحشی که با فصل‌ها می‌آیند و می‌روند.

اجازه ندهید اندازه کوچک و نام اخیر ارتقا یافته آن شما را فریب دهد: تنوع زیستی پارک ملی ایندیانا دنز در بین 400 واحد خدمات پارک ملی رتبه هفتم را دارد – و جدیدترین پارک کشور تقریباً به اندازه کوه راشمور در سال بازدیدکننده دارد. در اینجا نحوه استفاده بهینه از سفر آورده شده است. چه چیزهایی این پارک را محبوب کرده است.

بر روی تپه های شنی قدم بزنید

پارک ملی ایندیانا دنز ، جایی که می توانید سه تپه بلند منطقه را پیدا کنید: کوه تام (192 فوت)، کوه هولدن (184 فوت) و کوه جکسون (176 فوت). مسیرهای 8، 9، و 10 مسلماً مسیرهای قطعی این منطقه هستند که فوران های تپه های شنی، “قبرستان درختان” و جنگل های کاج سفید بر فراز دریاچه میشیگان را به نمایش می گذارند. مسیر 8 کوتاه ترین مسیر برای رسیدن به قله هر تپه است که به عنوان چالش سه تپه شناخته می شود.

آب

اکثر بازدیدکنندگان سالانه این پارک برای شنا و ساحل می‌آیند. سواحل لیک ویو، کمیل، دانبار، و پورتر با پارکینگ‌های کوچک‌تر که در تابستان به سرعت پر می‌شوند، همگی با مسئولیت خودتان شنا می‌کنند. ساحل غربی (تنها منطقه ای که برای هر ماشین 6 دلار هزینه دارد) دوش و غریق غریق دارد. در هر روز ساحلی، از Portage Lakefront & Riverwalk دیدن کنید، غرفه ای چشمگیر و سازگار با محیط زیست با امکانات اولیه و دسترسی به آب.

گیاهان و جانوران را ببینید

بیش از هزار گونه گیاهی بومی و 370 گونه پرنده، این منطقه را به یکی از متنوع‌ترین مناطق خشکی در ایالات متحده تبدیل کرده است. . در ماه‌های گرم‌تر، مسیر 4.7 مایلی Cowles Bog Trail را ببینید—تنوع گیاهان در اینجا بسیار برجسته است و این منطقه به عنوان یک مکان دیدنی طبیعی ملی تعیین شده است. مسیر Tolleston Dunes، یکی دیگر از گزینه‌های خوب، 2.9 مایلی از ساوانای بلوط و تالاب‌ها به سمت کشور کاکتوس گلابی خاردار می‌پیچد.

نکاتی در طول سال

در ماه های گرم، زودتر بیایید. غیرعادی نیست که اتومبیل ها قبل از باز شدن در خارج از دروازه های ورودی صف بکشند. اکثر پارکینگ ها تا اواسط صبح پر می شوند، اگرچه ساحل غربی بندرت ظرفیت 600 فضای خود را پر می کند. ازدحام جمعیت با درجه حرارت کاهش می‌یابد و زمستان می‌تواند به این معنی باشد که با پرندگان و بیش‌سوارها تنها هستید. هنگام قدم زدن در ساحل خالی، قفسه یخ را تماشا کنید که داخل و خارج می شود. برای پاداش خارج از فصل، پارک ایالتی به طور منظم هزینه ورودی 12 دلاری خود را بالا می برد.

8. پارک ملی گراند تتون

قله های رشته کوه تتون، شاهانه و باشکوه، نزدیک به 7000 فوت بالاتر از کف دره وایومینگ اوج می گیرند و آنها را به یکی از بی نظیرترین پدیده های زمین شناسی در رشته کوه های راکی تبدیل می کند. دریاچه‌های جواهری پارک ملی گراند تتون، یخچال‌های طبیعی آبی و سفید و قله‌های گرانیتی برهنه، ۳.۹ میلیون بازدیدکننده را در سال ۲۰۲۱ جذب کردند.

پارک ملی گرند تتون با برخی از چشمگیرترین مناظر کشور، شامل قله های پوشیده از برف تماشایی است که نمای آن ها در دریاچه های آبدره مانند و رودخانه ای که به آرامی جریان دارد منعکس شده است. مهم نیست در چه فصلی، پارک مجموعه ای از مناظر، بوها، صداها و فعالیت های فضای باز را ارائه می دهد.

بدون هشدار زیاد، گرند تتون ها تقریباً مستقیماً از دره جکسون هول 7000 فوت بالا می روند. قله های گرانیتی دندانه دار این محدوده به قدری متناسب هستند که به نظر می رسد زاییده تخیل یک هنرمند منظره باشد تا مادر طبیعت. این کوه‌ها که توسط تله‌گذاران فرانسوی زبانی که در اوایل قرن نوزدهم به این منطقه سفر کردند، نام‌گذاری شده‌اند، جوان‌ترین کوه‌های کوه‌های راکی ​​و مطمئناً زیباترین هستند، نماهای زیبای آن‌ها در شش دریاچه و رودخانه پرپیچ‌وخم مار در امتداد لبه شرقی آن‌ها منعکس شده‌اند.

دلایل محبوبیت این پارک

گوشه جنوب شرقی پارک دارای برخی از بهترین منظره های حیات وحش است. بیش‌تر، سمورها و گوزن‌ها تعدادی از موجوداتی هستند که در اطراف فرود شواباکر در رودخانه مار یافت می‌شوند. گاومیش کوهان دار امریکایی، بز کوهی و گوزن از جمله حیواناتی هستند که در منطقه پوشیده از درمنه در سمت شمالی رودخانه گروس ونتر رفت و آمد می کنند. آثار تاریخی نیز وجود دارد، مانند انبارهای مورمون های فتوژنیک و کلیسای بزرگ تبدیل به کلبه چوبی در منطقه تاریخی فری Menors.

کجا بمانید

هتل ها

• Jenny Lake Lodge: شیک روستایی این اقامتگاه کلبه چوبی لوکس را در میان تتون ها توصیف می کند. رستوران لذیذ، صحبت های رنجر، موسیقی زنده، یوگا، کروکت، دوچرخه، تماشای ستارگان.

• دهکده خلیج کولتر: این کلبه چوبی و چادری مناسب برای خانواده در نزدیکی ساحل دریاچه جکسون قرار دارد. رستوران ها، مغازه ها، ورزش های آبی، اسب سواری. چادر زدن

• گراند تتون: اردوگاه های توسعه یافته را در خلیج کولتر، گروس ونتر، هدواترز، دریاچه جنی، نهر لیزارد، کوه سیگنال پیدا کنید.

7. پارک ملی آکادیا

یکی از محبوب‌ترین پارک‌های این کشور، آکادیا، از بخش ساحلی مین محافظت می‌کند، جایی که جنگل‌های شمالی برای دیدار با اقیانوس اطلس وحشی پایین می‌آیند. اولین پارک ملی در شرق رودخانه می سی سی پی در نیمی از جزیره کوه صحرا، با بخش های کوچک در جزایر کوچکتر و سرزمین اصلی گسترده شده است. برای نسل‌ها، اینجا مکانی بوده است که نیوانگلندی‌ها به طبیعت می‌گریزند و یاد می‌گیرند که بخش وحشی Down East را گرامی بدارند.

آکادیا به نام مهاجران فرانسوی که توسط بریتانیایی ها از اقیانوس اطلس کانادا رانده شدند، شرقی ترین پارک ملی کشور و یکی از اولین مکان هایی در ایالات متحده است که طلوع خورشید را هر روز می بیند.دریا و کوه در پارک ملی آکادیا در مین به هم می رسند. قسمت اعظم پارک در جزیره کویر کوه، مجموعه‌ای از پارک‌ها، املاک خصوصی و دهکده‌های کنار آب قرار دارد.

کجا بمانید

هتل ها

• هتل بزرگ بار هاربر به عنوان ماکت یک مسافرخانه تاریخی ساخته شده است.

• متل روستای بار هاربر با قیمتی مقرون به صرفه در فاصله کوتاهی تا موزه Abbe و فروشگاه‌ها قرار دارد، اما تنها یک مایل با ورودی پارک فاصله دارد.

چادر زدن

• این پارک شامل چندین محل کمپ (چوب سیاه، سی وال، اسکودیک وودز) است، اگرچه آنها به سرعت پر می شوند، به خصوص در هوای خوب. گزینه ای برای کمپینگ اسب (اصطبل های Wildwood) و چند مکان ابتدایی در Isle au Haut از طریق ثبت نام پیشرفته وجود دارد.

• این منطقه همچنین بسیاری از کمپ های خصوصی را ارائه می دهد.

6. پارک ملی یوسمیتی

جان مویر در کتاب محبوب خود در سال 1912، یوسمیت، نوشت: «همه به زیبایی و همچنین به نان، مکان‌هایی برای بازی و دعا نیاز دارند، جایی که طبیعت می‌تواند شفا دهد، تشویق کند و به جسم و روح به طور یکسان نیرو بدهد. هیچ معبدی که با دست انسان ساخته شده است نمی تواند با یوسمیتی رقابت کند». بیش از یک قرن بعد، پارک غول پیکر کالیفرنیا هنوز از طریق مناظر دراماتیک، فعالیت‌های متنوع در فضای باز و امکان انعکاس جستجوگر روح به آن اهداف عالی می‌رسد.

سالانه بیش از 3 میلیون بازدیدکننده به این معبد با صخره های گرانیتی و آبشارهای سر به فلک کشیده می آیند. بیشتر آنها وقت خود را در دره یوسمیتی می گذرانند، دره ای به طول یک مایل و به طول هفت مایل که توسط یک رودخانه قطع می شود و سپس در اثر فعالیت یخبندان عریض و عمیق تر می شود. عجیب نیست که نشنال جئوگرافیک آن را در لیست پارک های محبوب خود قرار می دهد.

این پارک ملی با وجود دیواره بسیار معروف ال کاپیتان (به انگلیسی: El Capitan) معروف به اِل کَپ (El Cap) در سمت شمال دره یوسیمیتی واقع شده‌است نه تنها از پارک های ملی محبوب است که بهشت کوهنوردان نیز محسوب می شود.ارتفاع سطح دیواره در حدود ۹۰۰ متر بوده و دیواره یکپارچه از سنگ خارا تشکیل شده‌است که از این نظر برای سنگ‌نوردی نیز مناسب می‌باشد. راس دیواره در ارتفاع ۲٫۳۰۷ متری از سطح دریا قرار دارد و ارتفاع نسبی آن ۳ متر بوده‌است.

وجه تسمیه نامگذاری این دیواره به بازمی‌گردد ترجمه آزادی از معادل کلمه صخره در زبان سرخپوستان محلی که توسط ماریپوزا باتالیون (به انگلیسی: Mariposa Battalion) قرارداد شده‌است که نخستین فردی بود که قدم به این دره گذاشت. دیرینه‌شناسان پیشینه شکلگیری این دیواره را به دوره کرتاسه نسبت می‌دهند.

ال کاپیتان دارای دو جبهه برای سنگ‌نوردی است. جبهه جنوب غربی و جبهه جنوب شرقی. در میان این دو جبهه یک دماغه بزرگ قرار دارد که بر روی آن معروفترین مسیر صعود دیواره پیاده شده‌است. نام این مسیر The Nose می‌باشد. این مسیر با درجه سختی ۵٫۱۳ در سال ۱۹۵۸ و در طی ۴۷ روز بازگشایی شد. امروزه اقسام مختلف صعودهای ورزشی بر روی این دیواره انجام می‌پذیرد.

بسیاری از مکان‌های دیدنی که در انتهای شرقی دره پراکنده شده‌اند، بهتر است با پای پیاده یا شاتل از روستای یوسمیتی دسترسی داشته باشید. آبشار یوسمیتی که از صخره‌ای عظیم در غرب روستا فرو می‌رود، نه از نظر حجم آب، بلکه از نظر ارتفاع بسیار چشمگیر است. آبشار که به سه بخش تقسیم می شود، 2425 فوت فرو می رود. این آبشار بلندترین آبشار آمریکای شمالی و پنجمین آبشار روی کره زمین است. یک مسیر فوق العاده آسان به پایه سنگی آبشار منتهی می شود. کسانی که زمان بیشتری دارند (و انرژی بسیار بیشتری دارند) می توانند یک مسیر 7.2 مایلی را به سمت قله Upper Yosemite Falls و مناظر تماشایی آن در سراسر دره طی کنند.

5. پارک ملی یلوستون

پارک ملی یلوستون – اولین پارک ملی جهان – در سال 2021 توسط 4.9 میلیون نفر بازدید شد. این ذخیره‌گاه وسیع – با وسعت 2.2 میلیون هکتار در وایومینگ، آیداهو و مونتانا – دارای قله‌های پرتگاه، آبفشان‌های انفجاری، دریاچه‌های آلپی، جنگل‌های عمیق و گونه های جانوری وحشی که مهمترین آنها عبارتند از گاومیش کوهان دار، خرس، گوسفند، گوزن و گرگ.

4. پارک ملی زیون

رودخانه ویرجین که در کشور فلات مرتفع یوتا طلوع می کند، راه خود را از طریق زیون کانیون به صحرا پایین دست می کشد. توپوگرافی عمودی خیره کننده پارک ملی Zion – برج های صخره ای، دره های ماسه سنگی و صخره های تیز – در سال 2021 5 میلیون بازدید کننده را به خود جذب کرد.

3. پارک ملی کوه راکی

مناظر وسیع کوهستانی در سال 2021 ، 4.4 میلیون بازدیدکننده را به پارک ملی کوه راکی ​​کلرادو جذب کرد . این پارک شامل 150 دریاچه و 450 مایل نهر، به‌علاوه اکوسیستم‌هایی از تالاب‌ها گرفته تا جنگل‌های کاج، مناطق کوهستانی تا تندراهای آلپ است.

2. پارک ملی گرند کانیون

در سال 2021، پارک ملی گرند کانیون 4.5 میلیون نفر را به خود جذب کرد تا شاهد یکی از بزرگترین دره های روی زمین باشند که عمق آن یک مایل و در برخی نقاط تا 18 مایل عرض دارد. میتوانید با پیاده‌روی، قاطر سواری یا قایق‌سواری در رودخانه عظیم کلرادو آن را کاوش کنید. شاید بتوان گفت این پارک از مشهورترین و محبوب ترین پارک های ملی در دنیا است.

1. پارک ملی کوه های بزرگ اسموکی

در رتبه نخست 10 پارک ملی محبوب، پارک ملی اسموکی با بیش از 14 میلیون بازدیدکننده که در سال 2021 به پارک ملی کوه‌های دودی بزرگ رفتند . مسافران می‌توانند قله‌های مه‌آلود و دره‌های پر از آبشار آن را از طریق یک بزرگراه خوش منظره کوهستانی یا با طی کردن بیش از 800 مایل مسیرهای پیاده‌گردی که در سراسر کارولینای شمالی و تنسی امتداد دارند کاوش کنند.

آموزه های مدیریت بحران

شماره ۱	شماره ۲
شماره۳	شماره۴
شماره۵	شماره ۶
شماره ۷	شماره ۸
شماره ۹	شماره ۱۰
شماره ۱۱	شماره ۱۲
شماره ۱۳	شماره ۱۴
شماره ۱۵	شماره ۱۶
شماره ۱۷	شماره ۱۸
شماره ۱۹	شماره ۲۰
شماره۲۱	شماره ۲۲
شماره ۲۳	شماره ۲۴
شماره ۲۵	شماره ۲۶
شماره ۲۷	شماره۲۸
شماره ۲۹	شماره ۳۰
شماره ۳۱	ضوابط و مقررات شهرسازی مرتبط ۳۲
ضوابط و مقررات شهرسازی مرتبط ۳۳	شماره ۳۴
شماره ۳۵	شماره ۳۶
مانورهای مدیریت بحران ۳۷	آموزه های ۳۸
آموزه های ۳۹	آموزه های ۴۰
آموزه های ۴۱	آموزه های ۴۲
آموزه های ۴۳	آموزه های ۴۴
آموزه های ۴۵	آموزه های ۴۶
آموزه های ۴۷	آموزه های ۴۸
آموزه های ۴۹	آموزه های ۵۰
آموزه های ۵۱

آنچه یک آتش نشان باید بداند

بدون ترديد بر هيچكس پوشيده نيست كه كليه پيشرفتهاي علمي و فني براي خود داراي اصول  قواعد زبان و فرهنگ خاصي است كه بايد متخصصان كارشناسان و دست اندر كاران اين اصول و قواعد را بياموزند و بطور كامل با زبان و فرهنگ ويژه اين حرفه ها و پيشه ها آشنا شوند .

فراگيري اصول  فنون و قواعد كار موجب مي شود كه مجريان آن با بهره گيري از كليه اصول قواعد و فنون بتوانند آن كار را به گونه اي شايسته تر همراه با حداكثر ايمني براي خود و ساير همكاران انجام دهند .

برخي از اين فنون و قواعد را مي توان در كلاس درس به طور تئوريك آموزش داد و پاره اي ديگر با اجراي تمرينهاي پيوسته و مداوم در ميدان تمرين آتش نشاني كه امروزه با گسترش شهرها و توسعه صنايع مختلف و پيچيده و تاسيس كارخانجات بسيار بزرگ و گوناگون يكي از با اهميت ترين شاخه هاي علوم و فنون زمان ما را تشكيل داده و در تمام جوامع بشري نياز مبرم به آن شديدا احساس ميشود  نمي تواند از اين قاعده و اصول كلي مستثني باشد و اصول قواعد و فنوني  مسلم را به خود اختصاص داده و در ميان ساير رشته هاي علمي و دانشگاهي از دانش اصول و فنون ظريفي برخوردار مي باشد .

آتش :

به فعل و انفعال شيميايي ما بين دو عامل اكسيژن و سوخت كه توليد شعله و حرارت بكند آتش گويند .

 چهار فاكتور اصلي توليد آتش كه به هرم آتش ( يا مربع آتش ) معروفند به شرح زيرند :

1_ اكسيژن                                                                          

2_ ماده سوختني

3_ حرارت                                                               

4_ واكنشهاي زنجيره اي

در گذشته عامل واكنشهاي زنجيره اي  ناشناخته بود لذا سه عامل باقي مانده را به مثلث آتش مي شناختند ولي امروزه با درك اين واكنشها و افزوده شدن يك ضلع اصلي ديگر اين مثلث به هرم يا مربع آتش تغيير پيدا كرد . در هنگام آتش سوزي هر يك از اين عوامل يا به عبارتي اضلاع اين مربع را بتوان از بين برد عملا آتش اطفاء گشته است .  براي از بين بردن هر يك از اضلاع اين مربع و در واقع ناكار كردن آتش شيوه هاي گوناگوني وجود دارد . گاه براي اطفاي حريق مي توان دو يا چند عامل را همزمان حذف كرد .

عوامل اطفاي حريق :

1 _ سرد كردن : در اين حالت با عناصر اطفاء حريقي همچون آب ، دي اكسيد كربن يا فوم دماي ماده در حال سوختن را به زير نقطه اشتعال رسانده و مانع از ادامه سوختن آن مي شويم .

2_ خفه كردن : در اين حالت با قطع تماس ماده در حال سوختن با هوا عملا مانع از رسيدن اكسيژن به آن شده و اصطلاحا آتش را خفه مي كنيم . پتوهاي نسوز و فوم داراي چنين خواصي هستند .

3_ گرسنگي دادن : در اين حالت با قطع سوخت و يا خارج كردن مواد سوختني موجود در محل آتش سوزي آتش به مرحله اي ميرسد كه ديگر سوختي جهت ادامه سوختن نخواهد داشت .

4_ از بين بردن واكنشهاي زنجيره اي : جهت اين امر با استفاده از موادي با خاصيت تركيب پذيري بالا مانع از تركيب راديكالهاي آزاد سوخت با اكسيژن شده و در كار سوختن خلل وارد مي كنيم . از جمله اين مواد مي توان به مونو فسفات آمونيم و بي كربنات پتاسيم اشاره كرد .

عناصر خاموش كننده :

1 _ آب : آب يكي از اصلي ترين عناصر اطفاي حريقي مي باشد كه كاربردهاي  فراواني در سرويسهاي آتش نشاني دارد . اصلي ترين خاصيت آب در اطفاي حريق خاصيت خنك كنندگي آن مي باشد . از مزيتهاي آن نسبت به ساير عناصر اطفاي حريق در دسترس بودن و ارزاني آن مي باشد . به علت بالاتر بودن جرم حجمي آن نسبت به مايعات قابل اشتعال در آتش سوزي اينگونه مواد از تركيب آن با كنستانتره فوم و يا در حالاتي كه حريقي سطحي داشته باشيم به صورت اسپري مي توان استفاده كرد . 

2_ فوم : فوم ( يا همان كف در فارسي ) از تركيب كنستانتره فوم با آب و سپس دميدن هوا در آن بوجود مي آيد كه به علت سبكي و دارا بودن جرم حجمي بسيار پايين جهت اطفاي مايعات قابل اشتعال از آن استفاده مي شود . هوايي كه درون حبابهاي فوم تزريق شده است به مانند پتويي سطح مايع در حال سوختن را پوشانده و آن را خفه مي كند .

3_ پودر هاي شيميايي : پودر هاي شيميايي در انواع مختلف جهت ناكار كردن واكنشهاي زنجيره اي كاربرد دارند . از انواع آن مي توان به مونو فسفات آمونيم بي كربنات سديم و بي كربنات پتاسيم  اشاره كرد . اين پودرها معمولا در كپسول هاي مخصوص آن كه در اكثر مكانها مي توان آنها را مشاهده كرد موجود مي باشند . پودر هاي شيميايي جهت اطفاي مايعات و گازهاي قابل اشتعال كاربرد فراواني دارند .

4_ دي اكسيد كربن : از اين گاز به علت عدم آلودگي محيط جهت اطفاي حريق لوازم الكتريكي استفاده مي شود . گاز دي اكسيد كربن به صورت فشرده در كپسولهايي كه جهت اين امر در نظر گرفته مي شود وجود داشته و به محض خروج از آنها دماي آن بسيار كاهش يافته و با پايين آوردن دماي ماده در حال سوختن آتش را اطفاء مي كند .

5_ بخار آب : در مواردي كه نتوان از آب يا هر ماده ديگري با دماي پايين جهت اطفاء استفاده كرد بخار آب مي تواند جايگزين خوبي جهت اين امر باشد . به عنوان مثال مي توان از آتش سوزي لوله هاي درون كوره ها نام برد . استفاده از آب به علت دماي پايين در اين موارد مي تواند باعث گسترش آتش سوزي و خسارات بسيار به كوره ها شود .

آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۲	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۳
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۸	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۹
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۰	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۱	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۲
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۳	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۴	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۵
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۶	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۸
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۹	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۲۰	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۲۱
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۲۲	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۲۳	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۲۴
آنچه باید یک آتشنشان بداند ۲۵	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۲۶	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۲۷
آنچه باید یک آتشنشان بداند ۲۸	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۲۹	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۰
آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۱	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۲	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۳
آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۴	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۵	آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۶
آنچه باید یک آتشنشان بداند ۳۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۳۸	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۳۹
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۰	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۱	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۲
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۳	آنچه یک آتشنشان باید یداند ۴۴	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۵
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۶	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۸
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۴۹	آنچه یک آتشنشان باید بداند۵۰	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۱
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۲	آنچه یک آتشنشان باید بداند۵۳	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۴
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۵	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۶	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۷
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۸	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۵۹	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۰
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۱	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۲	آنچه یک آتشنشان باید بدان۶۳
آنچه یک آتشنشان باید بداند۶۴	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۵	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۶
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۸	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۶۹
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۰	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۱	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۲
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۳	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۴	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۵
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۶	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۸
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۷۹	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۸۰	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۸۱
آنچه یک آتشنشان باید بداند ۸۲	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۸۳	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۸۴
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۸۵	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۸۶	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۸۷
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۸۸	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۸۹	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۰
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۱	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۲	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۳
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۴	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۵	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۶
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۷	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۸	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۹۹
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۰۰	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۰۱	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۰۲
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۰۳	علت یابی حریق	آنچه یک آتش نشان باید بداند (علت یابی حریق) ۱۰۵
علت یابی حریق( حریق های غیر عمدی) ۱۰۶	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۰۷	آنچه یک آتشنشان باید بداند ۱۰۸
علت یابی حریق( چگونگی بررسی حریقهای جنگل، کوهستان و محوطه های باز۹	علت یابی حریق( علل حریقهای وسایل نقلیه) ۱۱۰	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۱۱
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۱۲	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۱۳	آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۱۴
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۱۵	آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۱۶	آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۱۷
آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۱۸	آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۱۹	آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۲۰
آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۲۱	آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۲۲	آنچه یک آتش نشان باید بداند۱۲۳
آنچه یک آتش نشان باید بداند ۱۲۴

نویسندگان: مجیدی راد ندا, رحیمی هرآبادی سعید

چکیده:

اقلیم شناسی به طور عام و مخاطرات آب و هوایی به طور خاص، علمی کاربردی است که به واکاوی، شناخت و تحلیل پدیده های جوی تحت عوامل کنترل کننده داخلی و خارجی در بلندمدت می پردازد و دامنه موضوعی آن فوق العاده وسیع است، ازاین رو در این عرصه، مباحث روش شناسی ازجمله ابزارهای علمی و فکری هستند که هیچ دانش پژوه جدی در این رشته نمی تواند خود را از آن ها معاف کند.

به همین دلیل در این نوشتار به کمک دو نوع روش­ شناسی مبتنی بر روش اثباتی (تحلیل آماری-تصویری) و فرا اثباتی (تحلیل و تفسیر هرمنوتیکی) تغییرات پر ارتفاع جنب حاره در دوره گرم سال و اثرگذاری آن بر خشکسالی، به منظور کاربردی نمودن نتایج این مطالعه، مورداستفاده قرار گرفت. یافته های این مطالعه نشان داد موضوعات کاربردی در دانش اقلیم شناسی و ازجمله مخاطرات آب و هوایی با اتکای به روش شناسی اثباتی به صورت مستقل و استفاده صرف از تجزیه وتحلیل آماری و خروجی نرم افزارهای تخصصی، قادر نیست ایده ای نظام مند در عرصه مدیریت و پایداری محیط، سازگاری با خشکسالی و. . . ارائه دهد.

به همین دلیل در این مطالعه تلاش شد در راستای روش شناسی فرا اثباتی و با بررسی نمونه های موردی از نقشه های سینوپتیک و نمودارهای استخراج شده از انواع تحلیل های هرمنوتیکی پیرامون تغییرات زمانی-مکانی پر ارتفاع جنب حاره و اثرات آن بر خشکسالی، روند سازمان یافته ای در مطالعات اقلیم شناسی برای تحقق به نتایج اصولی تر ایجاد شود. چنانچه هنر یک اقلیم شناس، تبدیل نمودن متن های غیرفعال به فعال جهت استفاده کاربردی نتایج ناشی از پدیده های آب و هوایی در سایر گرایش های علوم جغرافیایی نظیر مطالعات ژئومورفولوژی، جغرافیای شهری، جغرافیای روستایی، جغرافیای سیاسی و. . . است. این موضوع از سوی دیگر بر احیای ماهیت و وظیفه اصلی علم جغرافیا تأکید می کند.

کلید واژه:

 سیستم آب و هوایی – روش شناسی اثباتی – تفسیر هرمنوتیکی – مخاطرات خشکسالی – مدیریت محیط

دانلود

چکیده:

اخیراً ادبیات گردشگری به نقش جامعه در کلیة ابعاد توسعة پایدار توجه بسیاری معطوف داشته و مشارکت جامعه را در امور گردشگری، به عنوان یک چالش مهم در توسعة گردشگری پایدار برشمرده است. ذینفعان محلی اغلب برای مشارکت فعالانه در گردشگری اجتماع محور با موانع ساختاری، فرهنگی و عملیاتی متعددی روبرو هستند.

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و با روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای انجام و با ابزار پرسش نامه به وسیلة خبرگان تکمیل شده است. در ابتدا 13 مورد از چالش های گردشگری مبتنی بر جامعه شناسایی و به وسیله خبرگان تأیید و بومی سازی شد؛ سپس به وزن دهی چالش های شناسایی شده توسط هفت خبرة مدیریت امور شهری، گردشگری و دانشگاهی با استفاده از روش SWARA پرداخته شد.

سپس الگویی از روابط درونی موانع با استفاده از رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری ارائه و برای تأیید یافته ها از نرم افزار میک مک استفاده شد. طبق یافته های مدل سازی ساختاری تفسیری، موانع در شش سطح ترازبندی شدند و موانع نگرش سیاسی متخصصان، ساختار دولتی متمرکز و مأموریت و اهداف متمایز؛ بیشترین تأثیرگذاری را داشته اند. همچنین طبق یافته های میک مک، شش چالش نگرش سیاسی متخصصان، ساختار متمرکز، مأموریت و اهداف متمایز، مقاومت در مقابل اصلاحات، سلطة نخبگان و هزینه های بالای مشارکت؛ به عنوان متغیرهای اثرگذار مطالعه شناسایی شدند.

طبق نتایج؛ عمدة عواملی که باعث مانع توسعه پایدار گرد شگری می شوند از عهده مردم و مقامات محلی خارج است؛ لذا وزارت میراث فرهنگی، گرد شگری و صنایع دستی در سطح ملی می بایست به توزیع قدرت بین شوراهای شهر اقدام کرده و تعادل و توازن قدرت را برقرار کند تا مقامات محلی تأثیر خود را بر روند توسعه گرد شگری اجتماع محور لمس کنند.

کلید واژه:

  گردشگری اجتماع محور – موانع مشارکت ذینفعان – مدل سازی ساختاری تفسیری – ایران ایی

برای دانلود مقاله کلیک کنید

نویسندگان: حاتمی نژاد حسین, لطیفی امید, فرهادی ابراهیم, عباسی مژگان

چکیده:

مخاطرات رخ داده در سراسر جهان، آسیب پذیری محیط ساخته شده ما را منعکس می کند و نمایان گر نتایج تاسف آور فجایع هستند؛ به همین دلیل با افزایش بحران ها، تاب آوری شهری و هوشمندی استراتژیک مورد توجه و دقت نظر مدیران شهری قرار گرفته است. به عنوان هدف پژوهش، ابعاد تاب آوری اقتصادی و نهادی در سطح محلات اکبرآباد و بهشت آباد شهر ایذه در برابر سیلاب سنجیده شدند. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از نظر روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی است.

برای دستیابی به اهداف تحقیق، شاخص هایی در دو بخش و 11 دسته، شامل: «آگاهی و دانش، مهارت، عملکرد سازمان، اعتماد، بستر نهادی، روابط نهادی، عملکرد نهادی، میزان خسارت، توانایی جبران خسارت، بازگشت به شرایط عادی و بیمه بلایا» استخراج شد. برای کشف روند الگو درجهت طبقه بندی شاخص های تاب آوری در برابر سیل، از آزمون های تی تک نمونه ای، تی مستقل و آزمون فریدمن استفاده شده است. جامعه مطالعاتی در سطح 2 محله موجود مصوب مورد خطر سیل با روش نمونه گیری تصادفی ساده 384 نفر از سرپرستان خانوار ساکن این محلات برگزیده و پرسشنامه استاندارد بین آن ها توزیع شد.

در ادامه نیز برای بررسی وضعیت اثرات تاب آوری سیل در محلات موردمطالعه، از تحلیل رگرسیون و شاخص های درمانی، بیمارستانی، راه شریانی، آتش نشانی و نوع ساخت وساز استفاده و همچنین برای وزن دهی به شاخص های موردمطالعه و داده های فضایی از روش خودهمبستگی فضایی ابزار Weights Manager موجود در نرم افزار Geoda و محیط نرم افزار ArcGis استفاده شد.

نتایج نشان می دهد که قسمت های قابل توجهی از این بافت دو محله مصوب سیل خیز در شهر ایذه در بازه های تاب آوری خیلی ضعیف و ضعیف قرار دارند. نتایج تحلیلی محلات مصوب نشان می دهد دسترسی به مراکز آتش نشانی و مدیریت بحران، مراکزی درمانی و بیمارستانی و همچنین نحوه قرارگیری بافت شهر ایذه و به ویژه محلات اکبرآباد و بهشت آباد نیازمند بازنگری در اولویت های بررسی است.

کلید واژه:

  تاب آوری – تاب آوری اقتصادی – تاب آوری نهادی – سیلاب – شهر ایذه

برای دانلود مقاله اینجا کلیک کنید

نویسنده: اکارت اهلرس

چکیده بازگشت به زمين جغرافیا در عصر انسان:

بارون ريشتهوفن در 28 سپتامبر 1899 [با سخنراني خود] هفتمين کنگره جغرافی دانان جهان را در برلين افتتاح کرد. اين نخستين کنگره جغرافی دانان جهان بود که تا آن زمان در آلمان تشکيل مي شد. ريشتهوفن در اين مناسبت به مساله اي اشاره کرد که جغرافیا و بسياري از جغرافی دانان، پيش از آن و تا به امروز، با آن روبرو بوده اند: مساله يکپارچگي يا عدم يکپارچگي دانش مشترک ما: جغرافيا!

استدلال ريشتهوفن چنين بود:”…جغرافیا آنچنان علمي است كه بر پايه مستحكم علوم طبيعي خود، ملاحظاتي در جهات
مختلف دارد…برانگيزنده ترين جنبه ها اغلب آنجايي بروز مي يابند كه علوم گوناگون با يكديگر تماس افته، موجب غناي يكديگر شوند؛ و دقيقا در همين راستاي مشترك آنچه كه جغرافيا، به طوركلي، عرضه ميدارد، برخي از زيباترين گلهاي پژوهش را شكوفا ميسازد.

“ جغرافيا در سده بيستم ميلادي طيفي بسگسترده را-از تعبير مكيندر كه”جغرافيا عبارت است از آنچه جغرافيدانان انجام ميدهند“تابرداشت هتنر از جغرافياي منطقه اي(=سرزمين شناسي) به مثابه برداشتي يكپارچه از انواع شاخه هاي اين دانش-دربر ميگرفت.ديگر مكاتب خانواده جغرافيا نيز نقش خود را ايفا كرده اند:فضا و مكان، عرصه، محيط گرايي، چشم انداز…تنها برخي ازگرايش هاي جاري در تاريخ اين علم به حساب مي آيند.

امروز، با گذشت بيش از يكصد سال، مساله يكپارچگي علم]جغرافيا[براي بعضي از ما)از جمله خود من(هنوز برزمين مانده، هرچند در اين ميان مسايل مهمتر ديگري نيز مطرح است. اين مسايل بهراستي كداماند و سهم آنها چيست؟

مهمترين موضوع در عصر ما تغيير جهانی است كه هم تغيير اقليمي و هم تغيير محيطي را شامل ميشود.البته اقليم يكي از عوامل اصلي تغييرات محيطي است، اما آيا اين واقعا تنها مسأله يا مهمترين آنهاست؟

هرچه بيشتر ميدانيم، بيشتر مي آموزيم و بالعكس.دايما ً درباره انسانها و جوامع مي آموزيم؛ و در باره نقش آنان در تمام عرصه های تغيير جهاني پيوسته چيزهايي ياد می گيريم.اقليم و طبيعت يك روي سكه است و نوع بشر و طبيعت روي ديگر.اما اين تنها يك سكه است:كره خاكي ما

بدينسان، بازگشت به زمين بيش از يك يادآوري جدي به جامعه جغرافيايي جهان براي بازبيني توانمندي هاي بالقوه و بالفعل و]همچنين[ضعف هاي دانش جغرافيا و نيز سنت آن به عنوان پلي بين طبيعت و جامعه و كنش متقابل و وابستگي هاي متقابل آنهاست.

برای دانلود این مقاله اینجا را کلیل کنید