در شرایط بحران ناشی از وقوع بلایای طبیعی از جمله سیل، مدیریت صحیح وضعیت می‌تواند مانع بروز و شیوع بیماری‌ها و خسارات بیشتر شود؛ این دستورالعمل به همین منظور تهیه شده و به تبیین اقدامات مختلف در زمان قبل، حین و بعد از وقوع سیل، در دو بخش شامل اقدامات مربوط به دام و طیور و اقدامات مرتبط با آبزیان پرداخته است.
دستورالعمل سازمان دامپزشکی کشور برای اقدامات بهداشتی استاندارد در هنگام وقوع سیل
ﺑﺮوز ﺑﻼﻳﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ از دﻏﺪﻏﻪﻫﺎي اﺻﻠﻲ ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺸﺮي و از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺮب آﺳﻴﺐ رﺳﺎن و ﻳﻜﻲ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻬﻢ ﺑﺮوز ﺧﺴﺎرتﻫﺎي ﺟﺎﻧﻲ و ﻣﺎﻟﻲ در ﻫﺮ ﻛﺸﻮري اﺳﺖ . ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ، ﺷﺸﻤﻴﻦ ﻛﺸﻮر ﺑﻼﺧﻴﺮ ﺟﻬﺎن، ﭼﻬﺎرﻣﻴﻦ ﻛﺸﻮر از ﻧﻈﺮ ﺑﻼﻳﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ در آﺳﻴﺎ و دﻫﻤﻴﻦ ﻛﺸﻮر زﻟﺰﻟﻪ ﺧﻴﺰ ﺟﻬﺎن اﺳﺖ . سیل و زﻣﻴﻦ ﻟﺮزه ﺳﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮي از آﺳﻴﺐﻫﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﻼﻳﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ را در ﻛﺸﻮرﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻲدﻫﻨﺪ .
ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺮوز ﺣﻮادث ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﺗﻮاﻧﻤﻨﺪ و ﺗﻘﺴﻴﻢ درﺳﺖ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎ در ﺳﻄﺢ ﻧﻬﺎدﻫﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺗﺎ اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ و ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﻫﺶ ﺧﺴﺎرات ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد .
ﺑﺮوز ﺣﻮادث ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻧﻈﻴﺮ سیل ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺨﺮﻳﺐ زﻳﺮ ﺳﺎﺧﺖﻫﺎ و راهﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﻲ، ﺧﺪﻣﺎت رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ را ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ رو ﺑﻪ رو ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ وﻳﮋه اي اﺳﺖ . اﻳﻦ ﺣﻮادث ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺴﺘﺮ رودﺧﺎﻧﻪﻫﺎ، آب ﺑﻨﺪانﻫﺎ، ﺳﺪﻫﺎي ﺧﺎﻛﻲ، ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ زﻣﻴﻦ و … ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻋﺎري ﺷﺪن ﻣﺮاﺗﻊ از ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ و ﺗﺨﺮﻳﺐ و ﺷﺴﺖوﺷﻮي ﺧﺎك، وﻗﻮع ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي واﮔﻴﺮ داﻣﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺷﺎرﺑﻦ، ﺷﺎرﺑﻦ ﻋﻼﻣﺘﻲ، ﺗﺐ ﺑﺮﻓﻜﻲ، ppr ، آﺑﻠﻪ، ﻟﻤﭙﻲ اﺳﻜﻴﻦ و ….. و ﺣﺘﻲ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك، ﻣﺤﺘﻤﻞ اﺳﺖ .
ﻋﻮارض ﺳﻮء ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺑﻪﺻﻮرت ﻛﻤﺒﻮدﻫﺎ و اﺧﺘﻼﻻت ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﻴﻚ، ﺑﻮﻳﮋه در دوره رﺷﺪ، ﺑﺎرداري و ﺷﻴﺮواري، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﺳﺘﺮس ﻧﺎﺷﻲ از ﺳﻮء ﺗﻐﺬﻳﻪ، دامﻫﺎ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻋﻔﻮﻧﻲ، ﻗﺎرﭼﻲ و اﻧﮕﻠﻲ ﺳﻮق ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ ﻋﻮارض آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ زﻣﻴﻨﻪﺳﺎز ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﺷﻮد؛ از ﻃﺮﻓﻲ در اﺛﺮ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ، ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻮﺷﺶ ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻣﺮاﺗﻊ، اﺣﺸﺎم ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺳﻤﻲ را ﺗﻌﻠﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و دﭼﺎر ﻣﺴﻤﻮﻣﻴﺖ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺑﺮوز سیل، روﻧﺪ ﭘﺮورش ﻃﻴﻮر ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺑﻮﻣﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ دﭼﺎر اﺧﺘﻼل ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮوز ﻣﺸﻜﻼت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ، ﺗﻠﻔﺎت و ﺣﺘﻲ ﺷﻴﻮع ﺑﻌﻀﻲ از ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻃﻴﻮر و آﺑﺰﻳﺎن در ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻮد .
در ﺷﺮاﻳﻂ ﺑﺤﺮان ﻧﺎﺷﻲ از وﻗﻮع ﺑﻼﻳﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ از ﺟﻤﻠﻪ سیل، ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺻﺤﻴﺢ وﺿﻌﻴﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺮوز و ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ و ﺧﺴﺎرات ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻮد؛ اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮر ﺗﻬﻴﻪ ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﺒﻴﻴﻦ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ در زﻣﺎن ﻗﺒﻞ، ﺣﻴﻦ و ﺑﻌﺪ از وﻗﻮع سیل، در دو ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ دام و ﻃﻴﻮر و اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﺑﺰﻳﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﺳﺖ .
1- دام و ﻃﻴﻮر
اﻟﻒ . اﻗﺪاﻣﺎت ﻗﺒﻞ از ﺑﺮوز سیل
.1 اﻃﻼع رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ دﻫﻴﺎريﻫﺎ، ﺷﻮراﻫﺎي روﺳﺘﺎﻳﻲ، ﺗﻌﺎوﻧﻲﻫﺎي داﻣﺪاران، ﻣﺮﻏﺪاران و آﺑﺰي ﭘﺮوران ﺑﺮاي ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺗﻤﻬﻴﺪات و ﻛﺴﺐ آﻣﺎدﮔﻲﻫﺎي ﻻزم ﺟﻬﺖ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ سیل و آﺑﮕﺮﻓﺘﮕﻲ واﺣﺪﻫﺎ؛ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﻋﻠﻮﻓﻪ ﻛﺎﻓﻲ در داﻣﺪاريﻫﺎ و دان در ﻣﺮﻏﺪاريﻫﺎ و … ، آﻣﺎدﮔﻲ ﺑﺮاي ﺑﻬﺮه ﺑﺮداري از ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎي ﺑﺮق اﺿﻄﺮاري، ﻋﺪم ﻗﺮاردادن ﻋﻠﻮﻓﻪ در ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﻧﻔﻮذ آب وﺟﻮد دارد، اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺎﻟﺖ در اﻧﺒﺎر ﻧﮕﻬﺪاري دان ﻣﺮﻏﺪاريﻫﺎ، اﻳﺠﺎد سیل بند و ﻣﻬﺎر آب و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ورود آب ﺑﻪ واﺣﺪ داﻣﺪاري، ﻣﺮﻏﺪاري .
.2 ﺗﻬﻴﻪ ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ و ﻟﻴﺴﺖ روﺳﺘﺎﻫﺎي در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ، ﺟﻤﻌﻴﺖ داﻣﻲ روﺳﺘﺎﻫﺎ و واﺣﺪﻫﺎي ﻓﻌﺎل و ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل ﭘﺮورش دام و ﻃﻴﻮر و آﺑﺰﻳﺎن ﺟﻬﺖ ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ .
.3 ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺑﻌﻀﻲ واﺣﺪﻫﺎي داﻣﺪاري و ﻣﺮﻏﺪاري ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎل واﻗﻊ در ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻣﻦﺗﺮ ﺑﺮاي ﺗﺨﻠﻴﻪ اﺿﻄﺮاري و اﻧﺘﻘﺎل دام و ﻃﻴﻮر واﺣﺪﻫﺎي سیل زده در ﺻﻮرت ﻟﺰوم .
.4 آﻣﺎده ﺳﺎزي و ﺗﺠﻬﻴﺰ اﻛﻴﭗﻫﺎي واﻛﺴﻴﻨﺎﺳﻴﻮن، ﻣﺮاﻗﺒﺖ، ﻧﻈﺎرت و ﻣﻌﺪوم ﺳﺎزي، ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﮔﺮوهﻫﺎي ﻛﻤﻜﻲ از ﺷﻬﺮﺳﺘﺎنﻫﺎي ﻣﺠﺎز ﺟﻬﺖ اﻋﺰام ﺳﺮﻳﻊ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز .
.5 اﻃﻼع رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺟﻬﺖ ﻛﺴﺐ آﻣﺎدﮔﻲ ﻻزم و اﺳﺘﻔﺎده از اﻛﻴﭗﻫﺎي آنﻫﺎ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز .
.6 اﻃﻼع رﺳﺎﻧﻲ ﺑﻪ واﺣﺪﻫﺎي ﭘﺮورش ﻃﻴﻮر داراي ﺳﻦ ﺑﺎﻻ در ﻣﻨﺎﻃﻖ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﺑﺮاي ارﺳﺎل ﻃﻴﻮر ﭘﺎﻳﺎن دوره ﺑﻪ ﻛﺸﺘﺎرﮔﺎه و ﻋﺪم اداﻣﻪ ﭘﺮورش در ﺳﻦ ﺑﺎﻻ .
ب . اﻗﺪاﻣﺎت زﻣﺎن و ﻗﻮع ﺳﻴﻞ
.1 ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻓﻮري ﻣﻨﺎﻃﻖ سیل زده و راهﻫﺎي دﺳﺘﺮﺳﻲ .
.2 ﺗﻮﺻﻴﻪ و ﭘﻴﮕﻴﺮي ﺗﺴﻬﻴﻞ اﻧﺘﻘﺎل دام و ﻃﻴﻮر ﺑﻪ واﺣﺪﻫﺎي ﻏﻴﺮ ﻓﻌﺎﻟﻲ ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض ﺧﻄﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .
.3 ﭘﻴﮕﻴﺮي اﻧﺘﻘﺎل ﻋﻠﻮﻓﻪ و دان واﺣﺪﻫﺎي دام و ﻃﻴﻮر ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ اﻣﻦ و ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻋﻠﻮﻓﻪ، دان و آب ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز واﺣﺪﻫﺎي داﻣﺪاري و ﻣﺮﻏﺪاري از ﻃﺮﻳﻖ ﺟﻬﺎد ﻛﺸﺎورزي و ﺳﺘﺎد ﺑﺤﺮان ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺗﺴﻬﻴﻞ ارﺳﺎل ﻃﻴﻮر واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺮﻏﺪاري داراي ﺳﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻛﺸﺘﺎرﮔﺎه .
.4 ﭘﻴﮕﻴﺮي اﻣﺪاد رﺳﺎﻧﻲ ﻓﻮري ﺗﻮﺳﻂ اداره ﺑﺮق ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺑﺮوز ﺣﻮادث اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ .
. 5 ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺮح وﻇﺎﻳﻒ اﻛﻴﭗﻫﺎي ﻣﺮاﻗﺒﺖ از ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ، واﻛﺴﻴﻨﺎﺳﻴﻮن، اﻣﺤﺎي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻻﺷﻪﻫﺎ، ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﺴﺎرت، ﻗﺮﻧﻄﻴﻨﻪ، و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﺟﺎﻳﮕﺎهﻫﺎ .
.6 ﮔﺸﺖ و ﻣﺮاﻗﺒﺖ ﻓﻌﺎل اﻛﻴﭗﻫﺎي داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ وﺿﻌﻴﺖ واﺣﺪﻫﺎي داﻣﺪاري و ﻣﺮﻏﺪاري و ارﺳﺎل ﮔﺰارش ﺑﻪ ﺳﺘﺎد ﻣﺮﻛﺰي، ﺑﺮرﺳﻲ وﺿﻌﻴﺖ ﺳﻼﻣﺖ دامﻫﺎ و ﺗﻠﻔﺎت در واﺣﺪﻫﺎي سیل زده .
.7 ﭘﻴﮕﻴﺮي ﺟﻬﺖ اﻣﺪاد رﺳﺎﻧﻲ، اﻧﺘﻘﺎل ﺗﺠﻬﻴﺰات و ﻧﻔﺮات و ﻣﻮاد ﻣﺼﺮﻓﻲ داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻗﻄﻊ راهﻫﺎي ارﺗﺒﺎﻃﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﺷﻴﻦ آﻻت راهﺳﺎزي ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎري ﺳﺘﺎد ﺑﺤﺮان ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن .
.8 ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺮاي ﺗﻬﻴﻪ ﻗﺎﻳﻖ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﺳﺘﻔﺎده اﻛﻴﭗﻫﺎي ﻣﺮاﻗﺒﺖ داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ و ﺑﺎزدﻳﺪ از واﺣﺪﻫﺎي سیل زده ﻛﻪ راه ارﺗﺒﺎط زﻣﻴﻨﻲ آنﻫﺎ ﻗﻄﻊ ﺷﺪه اﺳﺖ .
.9 ﺗﻮزﻳﻊ ﮔﻮﻧﻲ، و ﻧﻈﺎرت اﻛﻴﭗﻫﺎي داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ ﺑﺮ ﺟﻤﻊآوري ﺗﻠﻔﺎت در واﺣﺪﻫﺎي سیل زده و اﻧﺘﻘﺎل ﺗﻠﻔﺎت ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ اﻣﻜﺎن ﻣﻌﺪوم ﺳﺎزي ﻳﺎ دﻓﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻻﺷﻪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮورش دﻫﻨﺪه وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .
ج . اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﺲ از وﻗﻮع ﺳﻴﻞ
.1 ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ ﺗﻐﻴﻴﺮات آب و ﻫﻮاﻳﻲ و ﻛﻤﺒﻮد ﻣﻮاد ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ، اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺷﺎرﺑﻦ، ﺷﺎرﺑﻦ ﻋﻼﻣﺘﻲ، ﭘﺎﺳﺘﻮرﻟﻮز و … ، دور از اﻧﺘﻈﺎر ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﺿﺮورﻳﺴﺖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻛﻴﭗﻫﺎي ﭘﺎﻳﺶ و ﺑﺮرﺳﻲ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺷﻮد و در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﺗﻠﻔﺎت، اﻗﺪاﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ، ﻗﺮﻧﻄﻴﻨﻪاي و ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻣﻌﺪوم ﺳﺎزي ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺗﻠﻔﺎت در واﺣﺪﻫﺎي ﻣﺮﻏﺪاري و داﻣﺪاري ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮد .
.2 ﭘﺎﺷﻴﺪن ﻣﻮاد ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﻨﻨﺪه در ﻣﻌﺎﺑﺮ روﺳﺘﺎ، و اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ ﻣﻮاد در ورودي و ﻣﺤﻮﻃﻪ داﻣﺪاري، اﻃﺮاف ﺳﺎﻟﻦﻫﺎ و ﻣﺤﻮﻃﻪ ﻣﺮﻏﺪاري ﺗﻮﺳﻂ ﭘﺮورش دﻫﻨﺪه ﭘﺲ از ﻓﺮوﻛﺶ ﻛﺮدن سیل.
.3 ﺗﺪوﻳﻦ ﭘﻼن واﻛﺴﻴﻨﺎﺳﻴﻮن ﺑﺮاي ﻣﻨﻄﻘﻪ و ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي آن، ﺗﺠﻬﻴﺰ اﻛﻴﭗﻫﺎ و در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز از اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ .
.4 اﻧﺠﺎم واﻛﺴﻴﻨﺎﺳﻴﻮن ﻗﺒﻞ از اﻧﺘﺸﺎر ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ و وﻗﻮع ﻣﺮگ و ﻣﻴﺮ . اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻮع واﻛﺴﻦﻫﺎ ﺑﻪ وﺿﻌﻴﺖ اﭘﻴﺪﻣﻴﻮﻟﻮژﻳﻜﻲ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد . در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺼﻞ و ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺤﻴﻄﻲ، ﺑﺮوز ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ اﺳﺖ .
.5 ﺗﻬﻴﻪ و ﻧﮕﻬﺪاري اﻧﻮاع واﻛﺴﻦﻫﺎ . واﻛﺴﻦ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﺎرﺑﻦ ﻋﻼﻣﺘﻲ، ﭘﺎﺳﺘﻮرﻟﻮز، آﻧﺘﺮوﺗﻮﻛﺴﻤﻲ و ﻧﻴﻮﻛﺎﺳﻞ ﺑﻪراﺣﺘﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻬﻴﻪ و دﺳﺘﺮﺳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ وﻟﻲ واﻛﺴﻦﻫﺎي دﻳﮕﺮ ﻧﻈﻴﺮ ppr ، آﺑﻠﻪ ﮔﻮﺳﻔﻨﺪ و ﺑﺰ، ﻟﻤﭙﻲ اﺳﻜﻴﻦ و … ، در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺳﻔﺎرش داده ﺷﻮﻧﺪ .
.6 ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﻋﺎﻳﺖ زﻧﺠﻴﺮه ﺳﺮد ﻧﮕﻬﺪاري و ﺣﻤﻞ واﻛﺴﻦﻫﺎ .
.7 ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ و درﻣﺎن اﺧﺘﺼﺎﺻﻲ دامﻫﺎي ﮔﻠﻪ و ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ، اﻗﺪام ﺑﺮاي ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ اﻧﮕﻞﻫﺎي داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻬﻤﻲ اﺳﺖ . اﻧﮕﻞﻫﺎي داﺧﻠﻲ ﺑﻮﻳﮋه ﺑﺮاي دامﻫﺎي ﺟﻮان ﺑﻪدﻟﻴﻞ دارا ﺑﻮدن اﻳﻤﻨﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ را اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﺪ و ﮔﺎﻫﻲ ﻣﺜ ًﻼ در ﻫﻮاي ﺳﺮد و ﻳﺎ ﻛﻤﺒﻮد ﻏﺬا، اﻳﻤﻨﻲ ﺣﻴﻮان را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﻣﻲدﻫﺪ؛ اﮔﺮ دامﻫﺎ ﻗﺒﻼً از داروﻫﺎي ﺿﺪ اﻧﮕﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻜﺮده ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻛﻤﻚ داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ اﺳﺖ .
.8 ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ دﻓﻦ ﺗﻠﻔﺎت داﻣﺪاريﻫﺎ و ﻣﺮﻏﺪاريﻫﺎ و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از رﻫﺎ ﺳﺎزي ﺗﻠﻔﺎت، و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻋﻤﺎل ﺷﺮاﻳﻂ ﻗﺮﻧﻄﻴﻨﻪاي در واﺣﺪﻫﺎي داراي ﺑﻴﻤﺎري .
.9 ﻫﻤﻜﺎري ﺑﺎ ﺟﻬﺎد ﻛﺸﺎورزي و ﺻﻨﺪوق ﺑﻴﻤﻪ ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﺧﺴﺎرت ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ و ﺳﺎﺧﺘﺎري واﺣﺪﻫﺎي ﭘﺮورش ﺳﻴﻞ زده .
.10 ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺳﻢ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز و ﺗﺸﻜﻴﻞ اﻛﻴﭗﻫﺎي ﺳﻤﭙﺎﺷﻲ، و اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺳﻤﭙﺎﺷﻲ در داﻣﺪاريﻫﺎ و ﻣﺮﻏﺪاريﻫﺎ .
.11 ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﻻزم ﺑﺮاي ﺗﺄﻣﻴﻦ آب ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﺳﺎﻟﻢ از ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺘﺎد ﺑﺤﺮان ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن .
.12 رﺻﺪ و ﭘﺎﻳﺶ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ و درﻣﺎن اﺳﻬﺎل ﻋﻔﻮﻧﻲ دامﻫﺎ در ﻣﻨﺎﻃﻖ آﺳﻴﺐ دﻳﺪه .
.13 اراﺋﻪ ﻫﺸﺪار ﻋﻤﻮﻣﻲ در ﻣﻮرد رﻋﺎﻳﺖ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎريﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮك و واﮔﻴﺮ دام و ﻃﻴﻮر .
ﻻزم ﺑﻪ ذﻛﺮ اﺳﺖ ﺗﻴﻢﻫﺎي واﻛﻨﺶ ﺳﺮﻳﻊ اﻛﻴﭗﻫﺎي داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ در ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻴﻢ واﻛﻨﺶ ﺳﺮﻳﻊ اﻗﺪام ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﻛﺮد ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ اﻳﻦ ﺗﻴﻢﻫﺎ ﺑﻪﺷﺮح زﻳﺮ اﺳﺖ :
– ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ دﻓﻊ ﺳﺎﻟﻢ و ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﻻﺷﻪ ﺣﻴﻮاﻧﺎت
– ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ دﻓﻦ ﻻﺷﻪﻫﺎي داﻣﻲ
– ﮔﻮدال ﻣﺤﻞ دﻓﻦ
2- آﺑﺰﻳﺎن
در اﻳﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ در دو ﺑﺨﺶ ﺷﺎﻣﻞ ” اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺶ از وﻗﻮع سیل” و ” اﻗﺪاﻣﺎت اﺟﺮاﻳﻲ ﭘﺲ از وﻗﻮع ﺳﻴﻞ ” ﺑﻪ ﻧﻜﺎت ﻻزم ﺑﺮاي ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از ﺑﺮوز ﺧﺴﺎرات اﻗﺘﺼﺎدي و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﺼﺮف ﻛﻨﻨﺪﮔﺎن و ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ، ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ اﺷﺎره ﺷﺪه اﺳﺖ :
اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ ﭘﻴﺶ از وﻗﻮع ﺳﻴﻞ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻫﺸﺪار سیل ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ اﻗﺪاﻣﺎت زﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد :
.1 اﻧﺘﻘﺎل ژﻧﺮاﺗﻮر ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻣﺰرﻋﻪ و ﺗﺄﻣﻴﻦ ﺳﻮﺧﺖ آن ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺮاي ﺳﻪ روز .
.2 در ﻣﺰارع ﺳﺮدآﺑﻲ ﺗﺨﻠﻴﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ دو ردﻳﻒ از اﺳﺘﺨﺮﻫﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ رودﺧﺎﻧﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺴﻴﻞ و در ﻣﺰارع ﻣﻴﮕﻮ و ﮔﺮﻣﺎﺑﻲ اﺳﺘﻔﺎده از زﻫﻜﺶﻫﺎي ﺧﺮوﺟﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺴﻴﻞ .
.3 اﻳﺠﺎد ﺳﻴﻞﺑﻨﺪ و ﻣﻬﺎر آب و ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ورود آب ﺑﻪ واﺣﺪ . اﺳﺘﻔﺎده از ﮔﻮﻧﻲﻫﺎي ﺷﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺣﺎﺋﻞ در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ اﺣﺘﻤﺎل رﺧﺪاد آب ﮔﺮﻓﺘﮕﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺑﺎﻻ آﻣﺪن آب از رودﺧﺎﻧﻪ وﺟﻮد دارد .
.4 ﺑﺴﺘﻦ آب ورودي از رودﺧﺎﻧﻪ و اﺳﺘﻔﺎده از آب ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ و ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن آب داﺧﻞ اﺳﺘﺨﺮﻫﺎ .
.5 ﺻﻴﺪ اﺿﻄﺮاري ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺑﺎزاري .
.6 ﻗﻄﻊ ﻏﺬا دو روز ﻗﺒﻞ از وﻗﻮع سیل و اﺳﺘﻔﺎده از وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ ث، ﭘﺮوﺑﻴﻮﺗﻴﻚ و وﻳﺘﺎﻣﻴﻦ E در وﻋﺪهﻫﺎي ﻏﺬاﻳﻲ روزﻫﺎي ﻗﺒﻞ.
.7 اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻤﻚ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان 2 درﺻﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺿﺪ اﺳﺘﺮس .
اﻗﺪاﻣﺎت اﺟﺮاﻳﻲ ﭘﺲ از وﻗﻮع ﺳﻴﻞ
.1 ﺣﺬف ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ ﺗﻠﻔﺎت . در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺰرﻋﻪ دﭼﺎر سیل زدﮔﻲ ﺣﺎد و ﺗﻠﻔﺎت ﺑﺎﻻ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﻤﻊآوري ﺗﻠﻔﺎت و دﻓﻦ ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ و ﻳﺎ ﺳﻮزاﻧﺪن ﻻﺷﻪﻫﺎ ﺑﺮ اﺳﺎس دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎي ﺳﺎزﻣﺎن داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ اﻗﺪام ﺷﻮد .
.2 ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﻋﺮﺿﻪ ﻣﺎﻫﻴﺎن ﻣﺮده ﺑﻪ ﺑﺎزار .
.3 اداﻣﻪ ﻗﻄﻊ ﻏﺬا ﺗﺎ رﻓﻊ ﻛﺎﻣﻞ ﮔﻞ آﻟﻮدﮔﻲ و ﻛﺪورت آب .
.4 ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ورود ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻣﻮذي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻤﻮر آﺑﻲ، ﺳﮓ، ﮔﺮﺑﻪ و … ﺑﻪ ﻣﺰرﻋﻪ .
.5 در ﺻﻮرت ﻟﺰوم و اداﻣﻪ ﺑﺤﺮان، ﺻﻴﺪ اﺿﻄﺮاري ﻣﺎﻫﻴﺎن ﺑﺎزاري .
.6 ﺗﺨﻠﻴﻪ ﮔﻞ و ﻻي از ﻣﺰرﻋﻪ .
.7 ﺷﺴﺖو ﺷﻮ و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﺳﻄﻮح، ﺗﺄﺳﻴﺴﺎت و ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺰرﻋﻪ .
.8 اﺳﺘﻔﺎده از ﺑﻬﺒﻮد دﻫﻨﺪهﻫﺎي آب
.9 اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﻨﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮاي ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﻛﺮدن آﺑﺰﻳﺎن .
.10 ﺗﻌﻤﻴﺮات و اﺻﻼح آﺳﻴﺐﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﺎري و ﺗﺄﺳﻴﺴﺎﺗﻲ ﻣﺰارع .
.11 ﺷﺴﺘﻦ و در ﺻﻮرت ﻟﺰوم، ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺗﻮرﻫﺎي ﻣﺰارع ﭘﺮورش در ﻗﻔﺲ .
ﻣﻨﺒﻊ : ﺳﺎﻳﺖ ﺳﺎزﻣﺎن داﻣﭙﺰﺷﻜﻲ ﻛﺸﻮر
