نظام فنى و اجرايى طرحهاى عمرانی كشور
كليات
گستردگی ابعاد و ماهيت فعاليت هاى مربوط به تهيه؛ اجراء، نگهدارى و بهره بردارى طرح های عمرانی كشور و آثار ناشى از چگونگی انجام آنها و نيز مصرف حجم قابل توجهى از منابع اقتصادى براى آن» و لزوم تنظيم اين امور ضرورت تصويب نظام فنى و اجرايى طرح های عمرانی كشور را ايجاب می کنند.
تعريف
نظام فنى و اجرايى» عبارت است از مجموعه اصول» روشها، مقررات و ضوابط فنى؛ حقوقى و مالى حاكم بر تهيه؛ اجرا و ارزشيابى طرح های عمرانی كشور و چگونگی انتخاب و بكارگيرى عوامل دست اندركار مربوط به آن و نيز تبيين مشخصات عوامل ياد شده و نحوه ارتباط بين آنها.
نقش نظام فنى و اجرايى در تهيه و اجراى برنامه ها و طرح های عمرانی كشور در فرايند برنامه ريزى كه شامل موارد زير می باشد:
الف : مطالعات بنيادى» تحقيقاتى؛ پايه؛ منطقه اى (آمايش سرزمين) و جامع بخشى»
ب : تعيين اهداف كلان و سياستهاى كلى»
ب : تعيين اولويتها و تخصيص منابع»
ت : تهيه طرح ها
ث : اجراى طرحها
ج : ارزشيابى.
نظام فنى و اجرايئ. با ارايه اصول» روشها، معيارها، مقررات و ضوابط فنى و اجرايى» و نحوه انتخاب و بكارگيرى عوامل دست اندركار مربوط در آن» در مراحل موضوع بندهاى “ت” ، “ب” و “ج ” نقش مؤثر و اساسى داشته و در مرحله “الف” نيز بر حسب مورد؛ نقش لازم خودرا ايفا مي كند.
اصول و مبانى كلى حاكم بر نظام فنى و اجرایى
اصول و مبانى كلى حاكم. بر نظام فنى و اجرايى شامل موارد زير می باشد:
الف : استفاده بهينه از منابع و «ظرفيتهاى موجود و فراهم نمودن زمينه ايجاد ظرفيتهاى جديد مورد نياز
ب : بكارگيرى اصول و مبانى علمى و فنى در جهت ارتقاى تكنولوژى و سطح دانش فنى و صنعتى كشور و دستيابى به كيفيت مطلوبتر»
ج: جلب مشاركت بخش خصوصى و استفاده عملى از اين بخش در تهيه و اجراى طرحهاى عمرانی با توجه به قابليتها، از طريق تهيه و تدوين روشهاى بهينه براى انجام مراحل مختلف به طور جداگانه يا توأم؛
د: ايجاد زميئه مناسب براى بروز ابتكارات و خلاقيتها، به ويژه در جهت ايجاد منابع جديد؛ بالا بردن كيفيت؛ كم كردن هزينه و مدت اجراء
ه : شناسايى؛ سازماندهى، طبقه بندى و تشخيص صلاحيت واحدهاى مختلف مطالعات بنيادى» تحقيقاتى؛ پايه؛ منطقه اى» جامع بخشى, تهيه و اجراى طرح به طور جداگانه يا به صورت توأم (در موارد مجاز)؛ براساس ضوابط معين»
و: تقويت توان فنى و اجرايى كشور؛ از طريق حمايت از نيروهاى فنى داخلى و كمك به ايجاد واحدهاى بزرگ براى انجام مراحل مختلف تهيه و اجراى طرح به طور جداگانه يا به طور توأم (در موارد مجاز)»
ز: فراهم ساختن تسهيلات براى صدور نيروى كار و خدمات فنى و مهندسى و اجرايى و تشويق و ترغيب و حمايت از آن؛ ٌ
ح: ايجاد زمينه آموزش و تربيت نيروى فنى و كارامد متخصص براى تهيه و اجراى طرح. از طريق
- جلب همكارى و مبادله يافته هاى تجربى بين عوامل نظام فنى و اجرايى و دانشگاهها و مؤسسات علمى و تحقيقاتى كشور
- جلب مشاركت عمومى» بانكهاء نهادهاى انقلاب اسلامى و مؤسسات اعتبارى مستقل يا عام المنفعه يراى سرمايه گذارى در طرح های عمرانی كشور كه داراى توجيه فنى – اقتصادى هستند»
- ارزشيابى زمان بندی شده از عملكرد اين نظام مشتمل بر ضوابطء معيارهاء روشها و عوامل دست اندركار مطالعاتى و تهيه و اجراى طرح و انعكاس نتايج مربوط» به منظور اصلاح نظام
- الزام به مستندسازى در مورد تمام وقايع و جريانهاى مربوط به مراحل مطالعاتى و تهيه و اجراىي طرح و پیش بینی اقدامات مربوط به اين فعاليت در شرح وظايف وقراردادها
- طراحى و استقرار فرآيندى علمى؛ دقيتى و عملى براى التزام به گزارش دهى و گزارش گیری از جريان تهيه و اجراى طرح های عمرانی در دوره هاى زمانى معين
گستره نظام فنى و اجرايى:
گستره يا مباحث طرح شده در نظام فنى و اجرايى. شامل موارد زیر می باشد:
الف: مطالعات بنيادى. تحقيقاتى؛ پايه؛ منطقه اى (آمايش سرزمين) و جامع بخشى»
ب: معيارهاء استاندارها و ضوابط فنىء
ج: تهيه طرح؛
د: اجراى طرح»
ه: ارزشيابى.
تهيه طرح های عمرانی ٍ
تهيه طرح شامل موارد زير مىباشد:
ألف: مديريت بر تهيه طرح با؛ مطالعات شناسايى» توجيه فنى. اقتصادى. اجتماعى و زيست محيطى (امكان سنجى)
ب : مطالعه و طراحى اوليه و توجيه فنى» اقتصادى و اجتماعى (امكان سنجى) نهایى»
مديريت بر تهيه طرح
مديريت بر تهيه طرح شامل موارد زير مىباشد:
الف : مديريت بر تهيه طرح از جنبه ايفاى وظايف قانونى غيرقابل واگذارى»
ب: خدمات مديريت تهيه طرح.
اجراى طرح
اجراى طرح شامل موارد زير مىباشد:
الف : مديريت بر اجراى طرح از جنبه ايفاى وظايف قانونى غير قابل واگذارى»
ب : .خدمات مديريت و كنترل»
ب : .خدمات و فعاليتهاى اجرايى.
خدمات مديريث و كنترل
خدمات مديريت و كنترل شامل موارد زير مىباشد:
الف : خدمات مديريت اجراى طرح؛
ب : كنترلهاى مهندسى»
ث : كنترل پروژه»
ت : نظارت.
خدمات و فعاليتهاى اجرايى
خدمات و فعاليتهاى اجرايى شامل موارد زير مىباشد:
الف : طراحى تفضيلى و اجرايى»
ب : تهيه و ساخت كالا و تجهيزات»
ج: بيمانكارى اجرا (عمليات اجرايى و نصب)»
د: آماده سازى براى بهره بردارى.
شرح اصول و ميانى حاكم بر نظام فنى و اجرابى
با توجه به مباحث مطروحه در گستره فرق. مشروح اصول و مبانى حاكم بر نظام فنى و اجرايى طرح های عمرانی » طبق شرح معين شده در هر يك از بخش هاى زير می باشد:
(الف) : مطالعات بنيادى و تحقيقاتى (شامل مطالعات پايه؛ جامع بخشى. منطقه اى» آمايش سرزمين» تحقيقات و نظاير آن )
(ب): معيارها، استانداردها و ضوابط فنى»
(ب): تهيه طرح؛
(ت) : اجرای طرح؛
(ث) : ارزشيابي.