نشریه شماره 396
پیشگفتارمطالعات آبخیزداری :
افزايش جمعيت در كشور به ويژه در سه دهه اخير باعث فشار فزاينده اي بر منابع موجود شده است. با توجه به محـدوديت منـابع، لازم است تا در بسياري از موارد اقدامات را ساماندهي كرده و ضابطه مند نمود. حوزه آبخيز، به عنوان بستر توليد دربرگيرنده مهمترين منابع اقتصادي بوده كه تامين معيشت جمعيت قابل توجهي از كشاورزان و دامداران بطور مستقيم يا غير مستقيم در ارتباط با آن است.
براي نيل به اهداف آبخيزداري اولين قدم انجام مطالعات جامع براي تعيين امكانات ، پتانسيلها و محدوديتهاي يك حوزه آبخيـز اسـت كه وجود شرح خدمات جامع و همه جانبه نگر در اين راه كمك شايان توجهي در اختيار دست اندركاران و برنامه ريزان حوزه قرار خواهد داد. نظام فني و اجرايي كشور (مصوبه شماره 42339/ت 33497 ه مورخ 20/ 4 /1385هيات محترم وزيران) نيز به كـارگيري معيارها، استانداردها و ضوابط فني در مراحل تهيه و اجراي طرح را مورد تأكيد جدي قرار داده است .
شرح خدمات مطالعات مرحله توجيهي آبخیزداری در اواخر دهه 1360 توسط كميته فرعي آبخیزداری استاندارد صنعت آب كشـور تهيه و در تاريخ 17/ 7 /1373 به شماره بخشنامه 9357/ 5 – 3031 – 102 ، توسط سازمان برنامه و بودجه وقت انتشار يافت. گسترش فعاليتها و تحولات اجتماعي و محيطي بـه وجـود آمـده در سـالهاي اخيـر و بـه ويـژه ورود ديـدگاه هـاي جديـد ماننـد مشاركت سنجي جوامع محلي در عرصه فعاليتهاي آبخیزداری باعث شد تا بازنگري و بهنگام سازي شرح خـدمات مطالعـات مرحلـه توجيهي آبخیزداری ، در دستوركار طرح تدوين ضوابط و معيارهاي فني و آبخيزداري و منابع طبيعي قرار گيرد .
براي نيل به اين هدف، با نگاهي جامع نگر به حوزه آبخيز ابتدا نقاط قوت و ضعف شرح خدمات قبلي مورد بررسي قرار گرفت و فرآيند به هنگام سازي هر يـك از بخشها انجام شد. در اين راه با عنايت به تجربيات حاصل از كاربرد شرح خدمات قبلـي، تغييـرات قابـل ملاحظـه اي در بسـياري از بخشها به وجود آمد كه نشريه حاضر حاصل آن است.
متن اوليه پس از تجديدنظر توسط كميته فني معاونت آبخیزداری سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری تهيه و سپس در دو مرحلـه مورد بررسي و اصلاح كارشناسان دفتر امور فني و تدوين معيارهاي سازمان مديريت و برنامه ريزي و صـاحب نظـران منتخـب دفتـر مذكور قرار گرفت و نهايتا در اداره ضوابط و استانداردهاي معاونت آبخيزداري جمع بندي شد.
اسامي افرادي كه در تجديدنظر و تهيه متن اين شرح خدمات مشاركت داشته اند به قرار زير است:
- آقاي دكتر شعبانعلي غلامي، دكتراي آبخیزداری
- آقاي دكتر محمد سلماني مقدم، دكتراي جغرافياي انساني
- آقاي مهندس سيد ابوالفضل مير قاسمي، كارشناس ارشد منابع آب
- آقاي مهندس سيد احمد حسيني، كارشناس ارشد آبخيزداري
- آقاي مهندس حميد رضا زكي زاده، كارشناس ارشد آبخیزداری
- آقاي مهندس عوض سرلك، كارشناس ارشد منابع آب
- آقاي مهندس روزبه اجلالي، كارشناس ارشد مرتعداري
- آقاي مهندس عبدالحسين خطير، كارشناس ارشد جنگلداري
- آقاي مهندس علي تكميلي، كارشناس عمران آب
- آقاي مهندس محمد صفوي، كارشناس ارشد زمينشناسي مهندسي
- اسامي افرادي كه در بررسي و تصويب اين شرح خدمات فعاليت كرده اند به قرار زير است :
الف) مركز تحقيقات حفاظت خاك و آبخیزداری - آقاي دكتر محمد حسين مهديان، استاديار پژوهشي
- آقاي دكتر جمال قدوسي، استاديار پژوهشي
- آقاي دكتر سيد احمد حيدرييان، استاديار پژوهشي
- آقاي دكتر عبدالرسول تلوري، دانشيار پژوهشي
- آقاي دكتر عبدالحميد غفوري، استاديار پژوهشي
ب) معاونت آبخيزداري سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری - آقاي مهندس محمد حسين رفيعي مبادي، كارشناس ارشد زمين شناسي مهندسي و رييس كميته فني معاونت آبخيزداري
- آقاي مهندس محمد كاظم هندآبادي، كارشناس ارشد آبخیزداری ، معاون دفتر مهندسي و ارزيابي طرحها
- آقاي مهندس محمد عقيقي، كارشناس ارشد آبخيزداري، رئيس اداره ضوابط و استانداردها، دفتر طرح ريزي و هماهنگي
ج) معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور - آقاي مهندس عليرضا دولتشاهي، معاون دفترنظام فني اجرايي، معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور
- آقاي مهندس خشايار اسفندياري، رييس گروه آب و كشاورزي، منابع طبيعي و محيط زيست مسـئول دفتـر نظـام فنـي اجرايي، معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رييس جمهور
- خانم مهندس مهتاب معلمي آزاد
در نهايت معاونت نظارت راهبردي بدينوسيله از كليه عزيزاني كه اسامي ايشان در بالا ذكر شده، و به ويژه جنـاب آقـاي دكتـر فـرود شريفي، معاون محترم وزير و رييس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری كشور و جناب آقـاي مهنـدس سـيد عليرضـا بنـي هاشـمي، مديركل محترم دفتر طرح ريزي و هماهنگي و مجري طرح تهيه ضوابط و معيارها ي فني آبخيزداري و منابع طبيعي و جنـاب آقـاي مهندس نادر صنوبر مدير كل محترم دفتر آبخیزداری مناطق سيل خيز و بحراني كه رهنمودها و پيگيري هاي ايشان راهگشايي ارزنده براي به ثمر رسيدن نشريه حاضر بوده است، سپاسگزاري و قدرداني مينمايد.
اميد است متخصصان و كارشناسان با ابراز نظريات خود در خصوص اين نشريه ما را در اصلاحات بعدي ياري فرمايند.
نظرات کاربران