نشريه شماره 416

پيشگفتار سازه های كنترل سیل و رسوب

رودخانه ها و آبراهه ها تحت تأثير عوامل طبيعي و يا دخالت هاي انسان دچار فرسايش بستر، فرسايش كناره ها و جابه جايي عرضـي ميشوند. فرسايش رودخانه اي به نوبه خود موجب بروز خطرات و خسارات عديده اي براي اراضـي مجـاور رودخانـه هـا و مسـتحدثات ساحلي ميشود، به طوريكه سالانه ميليون ها تن از خاك هاي با ارزش اراضي حاشيه رودخانه ها دچار فرسايش شـده و عـلاوه بـر هـدر رفتن خاك با ارزش، موجب از بين رفتن زمين هاي كشاورزی و پرشدن مخازن سـدها و كـاهش عمـر مفيـد آنهـا و همچنـين ايجـاد مشكلات زيادي در بهره برداري از تأسيسات آبگيري و انتقال آب ميشود.

استفاده از ضوابط، معيارها و اسـتانداردها در مراحـل مختلـف پيـدايش، مطالعـات تـوجيهي، طراحـي تفصـيلي، اجـرا، راه انـدازي، بهره برداري و نگهداري طرحها و پروژه ها موجب ساماندهي عرصه، كاهش هزينه ها و نيز مانع بهره برداري بي رويه از منابع ميشود.

بر همين اساس و با توجه به ماده 23 قانون برنامه و بودجه و آيين نامه استانداردهاي اجرايي مربوطه و نظام فني و اجرايي كشـور (مصوبه شماره 42339 /ت 33497 ه مورخ 20/4/1385هيات محترم وزيران) ، تهيه دستورالعمل و ضوابط طراحي، اجرا و نگهـداري طرح هاي كنترل فرسايش در رودخانه ها و مسیل ها را مد نظر قرار داد .

با اعـلام نيـاز دسـتگاه اجرايـي (معاونـت آبخيـزداري)، دفتـر طرح ريزي و هماهنگي آبخيزداري، كه مجري طرح تهيه ضوابط و معيارهاي فني در سازمان جنگلها، مراتع و آبخيزداري كشور است، با همكاري و هماهنگي دفتر نظام فني اجرايي معاونت برنامه ريزي و نظارت راهبردي رياست جمهوري كه مسـئوليت تهيـه و تـدوين ضوابط را برعهده دارد نسبت به تهيه مباني طراحي و راهنماي اجرا و نگهداري سازه هاي كنتـرل سـيل و رسـوب (بنـدهاي اصلاحي)، در راستاي برنامه تدوين ضوابط و معيارهاي فني آبخيزداري و منابع طبيعي اقدام نمود.

اين نشريه به عنوان راهنمايي براي معرفي روش هاي مهار فرسايش و تثبيت رودخانه ها، بيان اصول طراحـي سـازه هـاي كنتـرل فرسايش و شرايط احداث آنها، ارائه شده است. در اين نشريه همچنين توصيه هايي عمومي براي اجرا و نگهداري ايـن سـازه هـا بيـان شده است.

متن اوليه با محوريت و هدايت معاونت آبخيزداري و توسط مركز تحقيقات حفاظت خاك و آبخيزداري تهيه و سـپس در جلسـات كارشناسي توسط كار گروه فني نهايي شد.

معاونت نظارت راهبردي رييس جمهور بدين وسيله از كليه عزيزاني كه در تهيه ايـن نشـريه همكـاري داشـته انـد و رهنمودهـا و حمايتهاي ايشان در به ثمر رسيدن نشريه حاضر موثر بوده است، سپاسگزاري و قدرداني مينمايد.

اميد است متخصصان و كارشناسان با ابراز نظرات خود در خصوص اين نشريه ما را در اصلاحات بعدي ياري فرمايند.

سیل سیل سیل سیل سیل سیل سیل