کاربری زمین شـهری یکـی از مفاهیـم پایـه و اصلـی شهرسـازی اسـت کـه در حقیقـت شـالوده ایـن علـم را تشـکیل میدهـد و بایـد بـه گونـهای دقیـق و موشـکافانه شـناخته شـود.
در ایــن راســتا ابتــدا مفهــوم کاربــری زمیــن شــهری بیــان شــده اســت و ســپس جایــگاه و نقــش آن در طرحهــای توســعه شــهری و چگونگــی ایــن فراینـد تشـریح گردیـده اسـت. در ادامـه طـی جداولـی انـواع کاربـری زمیـن شــهری و شــیوه نویــن طبقهبنــدی اراضــی شــهری (LBCS) ارائه شــدهاند و پــس از آن معیارهایــی کــه در توزیــع مکانــی ایــن کاربریهــا بایــد لحــاظ گــردد بــه احتمــال طــرح گردیده انــد. ایــن معیارهــا عبارتنــد از ســازگاری، آســایش، کارایــی، مطلوبیــت، ســلامتی و ایمنــی کــه از اهمیــت ویــژهای در برنامه ریــزی کاربــری زمیــن شــهری برخــوردار می باشــند و از دلایــل اصلــی ناکامــی فرمهــای توســعه شــهری عــدم توجــه بــه ایــن معیارهــا اســت. پـس از تعییـن معیارهـای مکانـی کاربـری زمیـن، مشـخصات ویـژه مکانـی هـر یـک از کاربریهـای زمیـن در قالـب چهار گـروه عمـدهی مسـکونی، مراکز کار، اوقـات فراغـت و صنعتـی مـورد بررسـی قـرار گرفتـه و ویژگی هـای هـر یـک تبییـن شـده اسـت و بـا عنایـت بـه وضعیـت خـاص صنایـع در توسـعه شـهر و مسـائل گوناگونـی کـه در خصـوص ایـن دسـته از کاربریهـا متصـور استــ، مکانیابی و سایر مشخـصههای اینگونه کاربریهــا بررســی شــده اسـت. اسـتانداردهای فضایـی کاربـری زمیـن مقولـه مهـم دیگـری اسـت کـه در ادامـه بحـث بـه آن پرداختـه شـده و عوامـل مؤثـر در آن از جملـه واقعیـت محلـی، ضوابـط رسـمی، تجمـع و پراکندگـی کاربریهـا و تحـول کاربریهـا، معرفـی و مـورد بررسـی قـرار گرفتهانـد.
نـوع رایـج کاربریهـای مختلـط شـهری به ویـژه در مراکـز اصلـی شـهرها کـه در چـاپ اول اشـاره چندانـی بـه آن نشـده بـود در ویراسـت جدیـد مـورد بررسـی و تجزیـه و تحلیـل بیشـتری قـرار گرفتـه اسـت. پــس از مــرور مباحــث نظــری کاربــری زمیــن شــهری، ضوابــط اجرایــی اسـتقرار کاربر یهـا در پهنـه شـهر شـامل تفکیـک اراضـی شـهری، منطقه بنـدی ارتفـاع و تراکـم، اسـتانداردهای بلندمرتبه هـا و محـدوده شـهر ارائـه گردیـده و مسـائلی کـه در ایـن خصـوص مطـرح اسـت بـه گونـهای کاربـردی مـورد بررسـی قـرار گرفتـه اسـت.
سـرانجام بـا اشـاره بـه مطالعـات مربـوط بـه نقـش حریـم شـهر ایـن مجلـد از کتـاب سـبز بـه پایـان میرسـد. در اینجـا لازم اسـت از تهیهکننـدگان و مترجمیـن محتـرم گـروه پژوهـش توســعه شــهری جامعــه مهندســان مشــاور ایــران سپاســگزاری کنــم کــه بــا همیـت بلنـد اقـدام بـه ترجمـه اسـتانداردهای برنامهریـزی و طراحـی شـهری نموده اند. مطالـب آن کتاب در تجدیدنظـر کتـاب سـبز راهنمـای شـهرداریها 1400 مـورد اسـتفاده قـرار گرفتـه اسـت و بـه غنـای آن افـزوده اسـت. به ویـژه از جنـاب دکتـر ساسـان میلانـی در ترجمـه متـون مربـوط بـه کاربـری مختلـط سپاسـگزارم.
نظرات کاربران