مردم در میان آلودگی و ساختمان‌های سنگی بی‌هویتِ شهر گرفتار شده‌اند و به سختی می‌توانند از تنگای زندگی مدرن شهری بیرون آیند. همه آن‌ها به دنبال روزنه‌ای هستند به بیرون، جایی به نام «فضای سبز» که در آن بخشی از اوقات خود را سپری کنند.
بسیاری از شهرها برای دوری از هیاهو و آلودگی خود آغاز به ایجاد و توسعه فضای سبز نموده اند، زیرا به خوبی می دانند که چگونه انبوده سازی بی‌رویه در حال به خطر انداختن آسایش و سلامتی انسان‌ها است.
فضای سبز :
هر محیط گیاهی یا آبی در یک منطقه شهری یا مجاور آن را فضای سبز می‌گویند. فضاهای سبز شامل گیاهان، ویژگی‌های آب و سایر انواع محیط‌های طبیعی است. بیشتر فضاهای باز شهری همان فضاهای سبز هستند، اما گاهی اوقات انواع دیگری از فضاهای باز را نیز شامل می‌شوند.
محیط‌های سبز می‌توانند یک مرکز تفریحی، فرهنگی و اجتماعی گسترده با زیستگاه‌های متنوع و غنی از گونه‌های گیاهانی و حیوانی را فراهم کنند. اصطلاح «جنگل شهری» اغلب برای توصیف فضای سبز استفاده می‌شود که تمام مزایای محیط طبیعی را به قلب جوامع شهری می‌آورد.
چشم انداز فضاهای باز شهری می‌تواند از زمین‌های بازی گرفته تا محیط‌های بسیار حفاظت شده تا مناظر نسبتاً طبیعی گسترش یابند. فضاهای سبز شهری برای عموم مردم آزاد هستند و فرد یا گروهی حق مالکیت بر آن‌ها را ندارد. سیاست‌های ایجاد فضای سبز شهری برای احیای مجدد جوامع، کاهش بار مالی مراقبت‌های بهداشتی و افزایش کیفیت زندگی بسیار مهم است.
در حال حاضر، دسترسی به فضاهای سبز جهانی نیست! پس چه چیزی بیشتر از این می‌تواند محرک نابرابری در جوامع ما باشد. مطالعات نشان دادند که رابطه‌ای بین نابرابری درآمد، دسترسی به فضای سبز و امید به زندگی وجود دارد.
این مطالعه نشان داد که در مناطق روستایی که دسترسی زیادی به فضای سبز وجود دارد، امید به زندگی برای کسانی که بیشترین و کمترین درآمد را دارند تقریباً یکسان است. با این حال، در محیط‌های شهری، شکاف در امید به زندگی سرسام‌آور بود. انتظار می‌رود افراد با کمترین درآمد که در شهرها سکونت گزیده‌اند، ۱۰ سال کمتر از افرادی که دارای بیشترین درآمد هستند زندگی کنند.
افراد ثروتمند اغلب در محیط‌های سرسبز و خوش آب و هوا زندگی می‌کنند، در حالی که فقیرترین افراد اغلب در مناطقی با جمعیت زیاد و انبوه ساختمان‌های متراکم زندگی می‌کنند. فقط کافی است به تهران نگاهی کنید، بالای شهر مملو از مناطق سرسبز است، ولی در پایین شهر تنها می‌توان انبوهی از ساختمان‌های قد و نیم قد را مشاهده کرد.
بنابراین، هرچه در یک محور افزایش دسترسی به فضاهای سبز حرکت کنیم، اختلاف امید به زندگی کاهش می‌یابد. اما فقط با ایجاد فضای سبز در مناطق فقیرنشین نمی‌توان مشکل را حل کرد. این کار به سادگی ایجاد فضاهای سبز در مناطق خاص نیست. وضعیتی که در حال حاضر داریم این است که مناطق شهری با کیفیت بالا و دسترسی خوب به طبیعت، برای زندگی در آن‌ها اغلب گران‌تر هستند!
آنچه اتفاق می‌افتد این است که فضای سبز ایجاد می‌شود، اما ناگهان آن مناطق برای زندگی مطلوب شناخته می‌شوند و سپس هزینه مسکن افزایش می‌یابد. آنچه ما نیاز داریم این است که تلاش شود تا تشخیص دهیم که فضای سبز برای همه حیاتی است و همه باید سود آن را احساس کنند. پارک‌ها باید فضاهای دموکراتیک باشند که به راحتی در دسترس قرار گیرند، جایی که می‌توان بدون فشار برای صرف هزینه به آنجا رفت و با افراد از هر طیف زندگی در جامعه خود ملاقات کرد.
هدف از اجرای فضای سبز
فضاهای سبز به دلیل اهداف زیر ساخته می‌شوند:
تنوع زیستی بیشتر
گسترش فضاهای سبز به ایجاد لایه جدیدی از تنوع زیستی شهری کمک می‌کند. وجود این لایه جدید با گیاهانی که زیستگاه و غذایی برای گونه‌ها ایجاد می‌کنند، تأثیر مستقیمی بر تولید محیط‌های طبیعی بکر و متنوع دارد که برای بهبود کیفیت زندگی و رفاه در شهرهای امروزی ضروری است.
کاهش آلودگی هوا
یکی از رایج‌ترین مشکلات شهرهای ما افزایش دوره‌های آلودگی است. گیاهانی که در محیط‌های شهری قرار دارند به عنوان فیلتر برای مضرترین آلاینده‌های هوا عمل می‌کنند. به عنوان مثال، یک مترمربع فضای سبز می‌تواند تا ۲۰۰ گرم در سال ذرات کوچک آلوده را که برای سلامتی مضر هستند را از بین ببرد.
بهبود در مدیریت آب شهر
آب باران را می‌توان در شهرها حفظ کرد و رطوبت را افزایش داد. فضاهای سبز می‌توانند آب باران را جذب کنند و رواناب را کاهش دهند که به خودی خود باعث جلوگیری از فروپاشی سیستم‌های فاضلاب شهری شوند.
کاهش اثرات گرم شدن کره زمین
افزایش دما، افزایش باران‌های شدید، امواج گرما و گسترش بیماری از پیامدهای گرم شدن کره زمین در شهرها است. ایجاد یک اکوسیستم سبز شهری جدید این عواقب را که مستقیماً بر سلامتی و رفاه شهروندان کاهش می‌دهد.
بهبود عایق حرارتی ساختمان‌ها
ساخت فضای سبز در محیط‌های شهری، باعث عایق‌بندی هوا می‌شود که منجر به سرد شدن هوا در ماه تابستان و گرم شدن در ماه‌های سردتر سال می‌شود. مصرف انرژی را می‌توان تا ۲۵ درصد در تابستان و تا ۱۰ درصد در زمستان کاهش داد.
راحتی اقلیمی و صوتی بیشتر
یکی از شرایط متداول در مناطق شهری، جزیره گرمایی است. این پدیده حرارتی باعث افزایش دما در مناطقی می‌شود که ساختمان‌های زیادی دارند و شهر مملو از اتومبیل‌ها، چراغ‌ها، آسفالت و سیمان است. وجود فضاهای سبز در برنامه‌ریزی شهری به جلوگیری از این پدیده کمک می‌کند و دمای شهر را به طور متوسط یک درجه کاهش می‌دهد.
بهبود کیفیت زندگی
فضای سبز در محیط شهری ارتباط ما با طبیعت را تقویت می‌کند و در نتیجه می‌تواند جامعه را به سمت رفاه بهتر انسان سوق دهد. مطالعات متعدد اثرات مفید محیط‌های سبز بر روی افراد مانند کاهش استرس، کاهش بیماریهای تنفسی، قلبی عروقی و بهبود تمرکز را نشان می‌دهد. به همین ترتیب، استفاده از فضاهای سبز در تمام مناطق شهری ابزاری قدرتمند برای افزایش کیفیت زندگی است.
نظرات کاربران